به گزارش همشهری آنلاین، دکتر قاسم عموعابدینی معاون آموزشی وزارت علوم در حاشیه اجلای معاونین آموزشی دانشگاه های کشور در جمع خبرنگاران به تشریح جزئیات اجرای طرح تحول آموزش عالی پرداخت و بر اینکه در این طرح ۱۰ موضوع با اقدامات مختلف مشخص شده است و به دانشگاه ها اعلام کردیم تا بر حسب وظیفه خود اقدامات خود را به وزارت علوم اعلام کنند، تاکید کرد.
ایجاد دانشکده علوم و فناوریهای راهبردی آینده
عموعابدینی گفت: یکی از این موضوعات حکمرانی داخل دانشگاه است که برای این امر پیشنهاد دادیم دانشگاههایی که ۸۰ درصد تولید علم در کشور را برعهده دارند؛ -شامل حدود ۲۰ دانشگاه که به دلیل وجود توانمندی و زیرساخت ها میتوانند در تولید علم در آینده در جمهوری اسلامی ایران نقش آفرینی داشته باشند- برای ایجاد دانشکده علوم و فناوریهای راهبردی آینده اقدام کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه دانشگاههایی که باید دانشکده علوم و فناوریهای ایجاد کنند شناسایی شده اند، تصریح کرد: این مراکز باید روی نوع دانشکدهای کار کنند که این دانشکده مدل حکمرانی آن مانند مدل حکمرانی در ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا است، این مسیر را همزمان با فرهنگ و تمدن ایران اسلامی پیش میبریم.
عموعابدینی یادآور شد: ایران ظرفیت تمدنی خوبی دارد اما ظرفیت تمدنی گذشته ما کل دانشگاه را نمیتواند اداره کند، چون دانشگاه سابقه ۷۰ یا ۸۰ ساله دارد. برنامه جدید بر اساس تمدن ایران و حکمرانی دانشگاههای برتر دنیا باید در یک دانشکده اعمال شود، جامعه فرهیخته دانشگاه این مدل را می بیند و اگر موفق بود از این مدل استفاده میکند در بقیه دانشگاه هم شکل میگیرد.
معاون آموزشی وزارت علوم با بیان اینکه دانشکده های علوم و فناوریهای راهبردی آینده با حکمرانی خاص اداره میشود، افزود: برای مثال اعضای هیات علمی این دانشکده باید از نخبگان و استعدادهای درخشان باشند و یک نوبت در دوره تحصیل شاگرد اول شدهاند. پس مشخص است این دانشجو ظرفیت قوی دارد.
روند ارتقا در دانشکده علوم و فناوریهای راهبردی آینده
به گفته وی، روند ارتقاء در دانشکده علوم و فناوریهای راهبردی آینده متفاوت است؛ اگر فرد عادی بخواهد استاد دانشگاه شود ارتقای او مدت طولانی زمان می برد، ولی اعضای هیات علمی این دانشکده با ارائه موفق برنامههای مختلف و با تشخیص کمیته مربوطه میتوانند ارتقا بگیرند.
معاون آموزشی وزارت علوم تاکید کرد: در غرب هم همین طور است و لازم نیست یک عضو هیات علمی جوان که توان خوبی داشته باشد مدتی صبر کند تا به مقام استادی برسند. در واقع مدل این دانشکده ها این طور است که استاد میتواند با شاگردپروری دانشجو جذب کند، در گذشته نیز ما حکمتخانهها یا دانشگاههایی داشتیم که شاگردپروری و حکیم پروری میکردند. بنابراین این دانشکده یکی از بندهای موضوع طرح تحول آموزش عالی است و وظایف قانونی این دانشکده هم تصویب شده است،
عموعابدینی ادامه داد: دانشکده علوم و فناوریهای راهبردی آینده آییننامه های پژوهشی، آموزشی، فناوری و حکمرانی خاص خود را دارد و از نظر تمدنی و نوع مدیریت حاکم بر آن با گذشته ایران مرتبط است و بهترین و جدیدترین روشهایی که در ۱۰۰ دانشکده برتر دنیا اجرا میشود در این دانشکده هم اجرا میشود. دانشجویانی که برای این دانشکده در نظر گرفتیم، هم میدانیم دانشجویان واقعا مستعد هستند برای نمونه دانشجویان رتبه زیر ۲۰۰۰ به این دانشکده ها می روند. هر دانشگاهی از این ۲۰ دانشگاه یک دانشکده به نام علوم و فناوری های راهبردی آینده خواهد داشت و پذیرش در این دانشکدهها هم به شکل استادمحوری است.
وی یکی از موضوعات طرح تحول آموزش عالی را نیازمحوری دانست و گفت: این دانشجویان باید نیازهای صنعت و جامعه را در حوزه علوم انسانی و غیر علوم انسانی رفع میکند. بنابراین باید دانشکدههایی شکل بگیرد که نیازمحور است. اهد.
تاسیس دانشکده خانواده در ۳ دانشگاه کشور
عمو عابدینی از تاسیس دانشکده خانواده در ۳ دانشگاه کشور خبر داد و گفت: راه اندازی دانشکده خانواده را فعلا در سه دانشگاه تهران، الزهرا و شهید بهشتی تصویب کردیم، ۱۵ رشته هم برای تدریس در این دانشکده ها به تصویب رسیده است. براساس مصوبه دانشکده خانواده همانند دانشگاههای پیام نور می توانند آموزش حضوری و غیرحضوری داشته باشند. در واقع باید بپذیریم فضا و خواستهها در حوزه نوع اموزش تغییر کرده است و فضای طرح تحول ایجاد می کند که حتما انجام شود.
وی با بیان اینکه دیپلماسی علمی هم یکی دیگر از موضوعات در ۱۰ موضوع طرح تحول است، گفت: مفهوم دیپلماسی علمی در دنیا روشن است. فضای فکر، عقل و اندیشه در حوزه تحولات بین المللی هرگز محدود نشده است ولی باید ببینیم چطور باید شکل بگیرد.
تبادل دانشجو با کشورهای دیگر برای یک ترم/ ۲ دانشگاه ایرانی و خارجی اعلام آمادگی کردند
معاون آموزشی وزارت علوم تاکید کرد: وزیر علوم و کل مجموعه هم دنبال آن هستند که دانشجویان بتوانند در کشورهای اسلامی و کشورهایی که مناسبات خوبی داریم، یک ترم بگذرانند و دانشجویان آنها هم در ایران یک ترم تحصیلی بگذرانند. وقتی هم واحدی را گذراندند، آن واحد جزء واحدهای پذیرفته شود و تا ۲۰ واحد به این شکل امکان تحصیل وجود دارد. آییننامه این موضوع هم نوشته شده است. این روند در کشورهای مختلف؛ مانند کشورهای اروپایی هم وجود دارد.
به گفته عموعابدینی، شرایط را برای تبادل دانشجو بین کشورها تسهیل کردیم اکنون تبادل دانشگاه تهران با دانشگاه مسکو روسیه رسما اعلام شده است. شیوه نامه آن باید شورای برنامهریزی باید مصوب کند در دستور است و به طور قطع این اتفاق می افتد. البته تبادل دانشجو فقط با کشورهای اسلامی مطرح نیست، با کشورهایی که همکاری های علمی آموزشی داریم، هم ممکن است. اما کشورهای اسلامی فضای واحد هستند. کشورهای دیگر مانند کشورهای اروپایی یا کشورهای روسزبان هم ممکن است اما با کشورهایی که یک مجموعه هستند مثلا کشورهای روس زبان به دلیل هماهنگی مقررات آموزشی برخی کشورها راحت تر است.
۴۰ واحد درسی در اختیار دانشگاهها برای کارورزی و کارآموزی قرار گرفت
وی با بیان اینکه ۴۰ واحد درسی در اختیار دانشگاهها برای کارورزی و کارآموزی قرار دادیم، افزود: موضوع دیگری که هم در بازنگری آموزش عالی و هم طرح تحول مطرح است، این است که دانشجو بعد از تحصیلات شغل داشته باشد. بر اساس طرح تحول این موضوع مطرح است که آیا این فرد برای کسب شغل توانمند است. این چالش را باید حل کنیم. برای حل این چالش در شورای برنامه ریزی آموزش عالی تصویب کردیم که دانشگاه ها میتوانند ۴۰ واحد درسی را برای تربیت صنعت و جامعه در رشته های علوم انسانی و غیرعلوم انسانی برنامه ریزی کنند.
عمو عابدینی تاکید کرد: البته ۱۵ واحد را کارورزی و کارآموزی در نظر گرفتیم که فرد در صنعت باید کار را یاد بگیرد، در این صورت فرد در صنعت توانمند میشود که به عنوان برنامه درسی حرفهای دورههای کارشناسی نام گرفته است. شیوهنامه این ۴۰ واحد جزء مصوب جلسات ۹۵۴ و ۹۵۹ شورای برنامهریزی آموزش عالی است، پیشنویس شیوهنامه در اجلاس ۲ روزه معاونان آموزشی بررسی و نهایی شد و به زودی ابلاغ میشود. دانشگاه هایی که قصد داشته باشند این برنامه ها را اجرا کنند بر اساس این شیوهنامه باید عمل کنند.
نحوه جذب دانشجو با روش استادمحوری
وی در تشریح شیوه جذب داشجویان با شیوه استادمحوری گفت: یکی دیگر از بحثها در طرح تحول، استادمحوری است که برای اولین بار در کل نظام آموزشی انجام میشود. این موضوع را هم از استعدادهای درخشان شروع کردیم و ۲۰ درصد از دانشجویان عادی هم هستند ولی باید توسعه یابد. این موضوع در فرهنگ ما هم سابقه دارد، مثلا ابوعلی سینا شاگرد خود را انتخاب می کرد و در واقع استاد باید شاگرد خود را انتخاب کند.
معاون آموزشی وزیر علوم با بیان اینکه آیین نامه استادمحوری تدوین شده اما باید اشکالات آن رفع شود. استادمحوری در پژوهش هم باید انجام شود، خاطر نشان کرد: پذیرش این شیوه از طریق سنجش است ولی برای استعدادهای درخشان چون قانون داشتیم در شورای برنامه ریزی اموزش عالی مصوب کردیم و به این شکل با مصاحبه ۱۰ استاد دانشجو انتخاب می شود در مرحله اول بخشی از جذب استعدادهای درخشان با استادمحوری است و باید تا سال بعد کل این ظرفیت با استادمحوری جذب شود.
وی تصریح کرد: جوان استعداد درخشان باید خیلی راحت زیر نظر علمی یک استاد قرار بگیرد تا شاگردپروری شکل بگیرد. این موارد را در لایحه برنامه هفتم توسعه آوردهایم و امیدواریم تصویب شود. استعدادهای درخشان خوبی داریم باید فضا را باز و مدل ها را عوض کنیم. همچنین اگر استادی طرح پژوهشی دارد که در سامانه «نان» تصویب شده است، در این صورت ۱۰ یا ۲۰ نفر برای جایگاه همکاری با این استاد معرفی می شوند و استاد میتواند با مصاحبه یک یا چند نفر را انتخاب و به سازمان سنجش آموزش کشور معرفی کند و این سازمان هم با بررسی مدارک آنها را برای پذیرش در این رشته می پذیرد.