به گزارش همشهری آنلاین، آدم‌های بیرون از زندان وقتی می‌بینند در یک جایی از دنیا زندانی‌ها مجبورند همه خرج و مخارج خودشان را از جیبشان بدهند یا اینکه هنوز زندان‌هایی هستند که سال به سال هم نمی‌شود از پس دیوارهای آنها نور خورشید را دید، از تعجب انگشت به دهان می‌مانند اما واقعیت دارد. در خیلی از کشورهای دنیا، زندان فقط یک چهاردیواری با میله‌های فلزی نیست؛ این چهاردیواری در هر کشوری برای خودش قانون خاصی دارد!
خودتان سلول بخرید!
زندان سن پدرو، بزرگ‌ترین زندان شهر لاپاز و کشور بولیوی است که ظرفیت پذیرش ۱۵۰۰ زندانی را دارد. شاید از بیرون، دیوارهای ضخیم و برج‌های نگهبانی این ساختمان، آن را شبیه به یک زندان کرده باشند اما همین که به درون ساختمان پا می‌گذارید، می‌فهمید اینجا به تنها جایی که شباهت ندارد یک زندان است! در زندان لاپاز هیچ نشانی از یک محبس تنگ و تاریک به چشم نمی‌خورد! این فقط بچه‌ها هستند که در حیاط زندان بازی می‌کنند و وجود رستوران، آرایشگاه، مغازهای کوچک و حتی یک هتل واقعی، هیچ شباهتی بین آن و یک زندان باقی نگذاشته است.
زندان لاپاز بیشتر شبیه یک شهر است تا زندان. در این زندان از محافظ، مامور، میله‌های زندان و لباس فرم هیچ خبری نیست. جالب اینکه زندانی‌ها باید هزینه اقامت در سلول‌ها را هم خودشان بپردازند؛ یعنی سلول‌ها در این زندان یا اجاره داده می‌شوند یا اگر زندانی بخواهد می‌تواند آن را تا زمان اتمام محکومیتش خریداری کند.
تعدادی از زندانیان با کار کردن در مغازه‌های زندان، رستوران یا انجام کارهای زندان امرار معاش می‌کنند و تعدادی هم با ساخت صنایع دستی و فروش آنها به مشتریان خارج از زندان پول در می‌آورند. این موضوع این امکان را فراهم می‌کند که بعضی از زندانیان با خانواده‌هایشان زندگی کنند.
البته فقط همسران و بچه‌های آنها می‌توانند برای خرید یا فروش اجناس از زندان خارج شوند و خود زندانی باید تا پایان زمان محکومیتش در همان محوطه باقی بماند. «در زندان لاپاز اگر پول داشته باشی می‌توانی مثل یک پادشاه زندگی کنی!» این جمله در میان زندانیان شایع است و چندان هم دور از واقعیت نیست؛ چراکه در این زندان مانند یک شهر واقعی، خانه‌ها یا همان سلول‌ها در قسمت‌های مختلف زندان‌قیمت‌های متفاوتی دارند. سلول‌های بزرگ‌تر که مجهز به آشپزخانه، سرویس بهداشتی و... هستند قیمت بیشتری دارند! قیمت این سلول‌ها بین ۱۰۰۰ تا ۱۵هزار دلار است. اگر هم زندانی فقیر باشد، باید در قسمت فقیرنشین زندان با خانواده‌اش سر کند. گاهی شده که دو خانواده مجبورند در یک سلول با هم زندگی کنند تا دوران محکومیت پدر خانواده تمام شود!
شادباش تا بگذرد!
کسی نمی‌تواند فرصت شاد زندگی کردن را از دیگری بگیرد. حتی اگر طرف یک جنایتکار بالفطره یا یک قاچاقچی بزرگ باشد باز هم نمی‌شود جلوی شادی او را گرفت. این شعاری است که قانونگذاران فیلیپین پیش روی خودشان قرار داده‌اند و به هر طریق - ولو به زور و اجبار – آن را در زندان «سیبو» ی این کشور به کار می‌گیرند.
در زندان سیبو که ۱۵۰۰ مجرم در آن زندانی هستند، به تفریح زندانیان بیش از خورد و خوراکشان توجه می‌شود؛ چراکه مسؤولان این کشور سعی دارند زندانیان را به اجبار در فضایی شاد و مفرح قرار دهند تا بلکه اندکی از خشونت‌های ذاتی آنها کم شود. برنامه شادی و جنبش اجباری، یکی از برنامه‌هایی است که هر روز در زندان سیبو به دقت اجرا می‌شود.
مسؤولین این زندان برای اینکه فضای زندان را به محیطی شاد و پویا تبدیل کنند، اقدام به تشکیل یک گروه موسیقی با استفاده از خود زندانیان کرده‌اند. این گروه که شاید در باطن علاقه زیادی هم به این کار نداشته باشند، در داخل و حتی خارج از زندان برنامه اجرا می‌کنند و برای خودشان کلی طرفدار دارند. البته فراموش نکنید که آنها زمانی بزرگ‌ترین جنایتکارهای آسیای دور بوده‌اند و برایشان ناراحت‌کننده است که در شکل و شمایل یک هنرمند اتو کشیده روی سن ظاهر شوند!
یک هتل پنج ستاره!
یک ساختمان تمام شیشه‌ای با درهای الکترونیکی که شاید در تمامی اتریش هم لنگه‌اش پیدا نشود. نه، اشتباه نکنید، ساختمانی که ما درباره آن صحبت می‌کنیم، محل یک اداره شیک و مدرن نیست بلکه زندان پنج ستاره اتریش است. بله، درست است، یک زندان پنج ستاره لوکس برای سارقان خوش‌سلیقه اتریشی! البته بهتر است بدانید که در زمینه سرقت لوازم خانگی، این سارقان اتریشی هستند که روی دست بقیه دزدها بلند شده‌اند. طبق آمارها میزان سرقت از خانه‌های مسکونی در اتریش، حدود ۴۰ درصد از آمریکا بیشتر است! از آنجا که این زندان پنج ستاره مخصوص جرایم سبک است، شاید سارقان به این امید که در این زندان زندانی شوند، دست به دزدی می‌زنند.
شلوغ‌ترین زندان دنیا
روس‌ها هر چقدر هم که سعی داشته باشند از جنجال و سروصدا به دور باشد، باز هم نمی‌توانند زندان کرستی سن پترزبورگ را از بقیه پنهان کنند. این روزها دیگر همه می‌دانند که روس‌ها شلوغ‌ترین زندان دنیا را دارند. کرستی به صورت معمولی باید ۳هزار نفر را در خود جای دهد اما در حال حاضر نزدیک به ۱۰ هزار نفر در این دخمه قدیمی سر می‌کنند.
با اطلاعاتی که از فضای زندان به دست آمده، تخمین می‌زنند که هر زندانی برای خودش فضایی حدود چهار متر مربع داشته باشد که شاید تا ماه‌های آینده کمتر هم بشود! جالب اینکه به دلیل ازدیاد جمعیت، هر زندانی فقط می‌تواند ۱۵ دقیقه در هفته استحمام کند. البته در تابستان سال ۲۰۰۶، ولادیمیر پوتین اعلام کرد که این زندان یا باید به امکانات بیشتری مجهز شود یا همه زندانیان آن به خارج از شهر پترزبورگ منتقل شوند وساختمان کرستی هم به حراج گذاشته شود تا به یک هتل بزرگ تبدیل شود. اما هنوز هیچ اتفاق خاصی نیفتاده و همچنان هزاران زندانی در فضای محدود این زندان روی سر و کول هم زندگی می‌کنند.
کوچکترین محبس دنیا
زندان سارک در جزیره‌ای به همین نام در منطقه گورنزی - جایی بین فرانسه و انگلیس - عنوان کوچکترین زندان دنیا را یدک می‌کشد. این مکان تنگ و مخوف که از سال ۱۸۵۶ باقی مانده، فقط گنجایش اقامت دو زندانی را دارد! از قدیم مجرم‌هایی را که باید فقط یک شب زندانی می‌شدند در اینجا نگه می‌داشتند چون اینجا هیچ خبری از آب و غذا نیست و فقط یک نگهبان دارد که سر صبح به زندان سرکشی می‌کند و قدیمی‌ها را آزاد و مجرم‌های جدید را وارد دخمه سیاه می‌کند!
امنیت اینجا بالاست!
زندان آدکس در شهر فلورنس ایالت کلرادوی آمریکا، هیچ کم‌وکسری‌ای از لحاظ سیستم امنیتی ندارد؛ برای همین هم گفته می‌شود که فرار از آن غیرممکن است. از زمان تاسیس این زندان در سال ۱۹۹۴، به دلیل ضریب امنیتی بسیار بالا فقط جنایتکاران خطرناک در آن نگهداری شده‌اند؛ البته با این اطمینان که نه می‌توانند فرار کنند و نه حتی خیال فرار به سرشان می‌زند! در آدکس زندانیان هیچ ارتباطی باهم ندارند و فقط نه ساعت در هفته می‌توانند از سلول‌هایشان خارج شوند.
آدس حتی نورگیر یا پنجره هم ندارد که بشود از آن بیرون را تماشا کرد. برای همین زندانی‌ها برای مدت‌های طولانی شاید اصلا رنگ خورشید را هم نبینند. در آدکس همه فعالیت‌های روزمره فقط در سلول‌ها انجام می‌شود، آن هم با کنترل دوربین‌های فوق پیشرفته. زندانیان حتی سالن غذاخوری ندارند تا مبادا با هم ارتباط برقرار کنند. بنابراین هر کسی غذایش را در سلول خودش می‌خورد! حتی لوازم داخل سلول‌ها طوری به کف زمین پیچ و مهره شده‌اند که اصلا نمی‌شود آنها را جابه‌جا کرد؛ دستشویی و حمام که جای خودش را دارد. در توالت زندان سر یک دقیقه مشخص بسته می‌شود و آب حمام هم روی یک زمان خاص قطع!
جمع خانواده‌های خلافکار
زندان «آرانجوئز» در ۴۰ کیلومتری جنوب شهر مادرید، تنها زندان جهان است که برای زن و شوهرهای خلافکار ساخته شده! وقتی مسؤولان کشور اسپانیا به فکر ساخت چنین زندانی افتادند، فقط بچه‌هایی را در نظر داشتند که به دلیل زندانی شدن همزمان مادر و پدرهایشان، روانه مراکز خدمات اجتماعی می‌شدند. در حقیقت با هدف کمک به خانواده‌های بزهکار بود که زندان آرانجوئز شکل گرفت.
این زندان دارای ۳۶ سلول خانوادگی، یک مهدکودک و یک زمین بازی است و به این ترتیب، پدر و مادرهای خلافکار می‌توانند بچه‌هایشان را هم در داخل زندان نگه دارند. روانکاوان بعد از مدت‌ها تحقیق به این باور رسیده بودند که دوری از بچه‌ها و کانون خانواده، خلافکارها را پرخاشگر و گستاخ‌تر از قبل می‌کند؛ طوری که آنها هنگام ترک زندان کلا یادشان می‌رود زمانی برای خودشان فرزندی داشته‌اند و حالا باید یک پدر یا مادر متعهد باشند. برای همین هم زندان آرانجوئز را اول به صورتی آزمایشی افتتاح کردند و بعد که با تاثیر عمیق آن روبه رو شدند، آن را برای همیشه رسمی کردند.
لازم نیست مراقب باشید!
حتی خلافکارترین آدم‌های روی زمین هم باید یک روز برای حفظ سلامتی و پاکی کره خاکی دست به کار شوند! با این ایده ناب بود که نروژی‌ها سبزترین زندان دنیا را ساختند. زندان «باستویی» نروژ به این دلیل لقب سبز گرفته است که انرژی مورد نیاز برای گرم نگه داشتن ساختمان آن از طریق صفحات خورشیدی تامین می‌شود. در این زندان که کمترین میزان سیستم امنیتی را هم داراست، بیشتر مواد غذایی در داخل محوطه زندان و به کمک خود زندانیان که کم‌کم دیگر یک پا کشاورز شده‌اند تهیه می‌شود. زندانیان در این زندان یاد می‌گیرند که با محیط زیست دوست باشند و از آن محافظت کنند. در باستونی طبیعت آنقدر روی روحیه زندانی‌ها تاثیر گذاشته که با وجود سیستم امنیتی ضعیفش، تا به حال کسی به فکر فرار از آن نیفتاده.
در رینگ می‌بینمت!
زندان «سرسو چتومال» مکزیک جای عجیبی است؛ زندانی که در آن خبری از درگیری و اختلاف نظر بین زندانیان نیست. در سرسو چتومال هیچ زندانی قوی هیکلی حرف زور به دیگران نمی‌زند؛ برای اینکه آنها قبل از این، در جایی مانند یک رینگ بوکس، تلافی همه چیز را سر هم درآورده‌اند! سرسو تنها زندان جهان است که زندانیان به جای درگیری و خشونت‌های پنهان، اختلاف خود را در رینگ بوکس حل می‌کنند.
ده سال تمام است که این روش در این زندان اجرا می‌شود؛ شاید به همین دلیل، هیچ درگیری خاصی میان زندانی‌ها اتفاق نیفتاده و مسؤولان زندان با خیال راحت در طول روز به کارهایشان می‌رسند. جالب اینکه از بین ۱۱۰۰ زندانی این زندان کمتر کسی پیدا می‌شود که آرزوی ترک سرسو را داشته باشد. غذای خوب به خصوص صبحانه مفصل زندان، فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی متنوع و سلول‌های شیک باعث شده تا اغلب زندانیان تمایلی به ترک آن نداشته باشند.
یک هالیوودی مشهور
اسم این زندان را زیاد شنیده‌اید؛ زندان آلکاتراز. مخوف‌ترین زندانی که شنیدن اسم آن هم برای جانی‌ترین خلافکاران آمریکا یک تهدید است! آلکاتراز در خلیج سانفرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا قرار دارد و همه شهرتش به خاطر امنیت فوق‌العاده‌اش است. در طول ۲۹ سالی که از فعالیت آلکاتراز می‌گذرد تا به حال کسی جرات فرار از دیوارهای بلند آن را نداشته.
البته افرادی هم که جرات کرده‌اند، هیچ وقت موفق نشده‌اند. تمام کسانی که قصد فرار از این زندان را داشته‌اند دستگیر و به مجازاتی سخت‌تر از حکم قبلی‌شان محکوم شده‌اند. دور تا دور این زندان را آب فراگرفته و فرار از آن مساوی با مرگ است! البته حالا دیگر کاربری این زندان عوض شده و در حال حاضر، زندان مشهور آلکاتراز یک گردشگاه توریستی برای کسانی است که می‌خواهند مخوف‌ترین زندان داستان‌های هالیوود را از نزدیک ببینند!