هرگوشه بافت تاریخی شمال تهران قدیم که تنها در سعدآباد از روزگار قاجار دست‌نخورده باقی مانده، خاطره‌ای از تاریخ معاصر ایران در دل دارد.
همشهری آنلاین: این همه برای ساکنان تهران که تهران را ندیده‌اند، غنیمت است. سعدآباد دوران قاجار هشت هکتار بود اما رضاخان بسیاری از باغ‌های گلاب‌دره و ولنجک را خرید و به آن اضافه کرد.کاخ‌ها و بناهای دیگری در دوره پهلوی در این آبادی ساخته شد که امروزه بیشترشان تبدیل به موزه شده‌اند.
در این گشت‌وگذار با ما همراه شوید تا در یک روز بهاری به شمال شهر سفر کنیم و قدم‌زنان مسیرباغ‌های دل‌انگیزی که روزگاری کوچه‌باغ‌های روستای سعدآباد شمیران بوده‌اند را طی‌کنیم و با تکه‌ای از طبیعت تهران و خانه‌باغ‌ها و کاخ‌های قاجار و پهلوی و از همه مهم‌تر آثار هنرمندان و جهانگردان ایرانی آشنا شویم.
کاخ سعداباد اينجا در جنوبي مجموعه سعدآباد، مشهور به در زعفرانيه است. شما مي‌توانيد براي آغاز بازديد طبق راهنماي سفر از اين در وارد شويد.از مجموعه هاي چشمگير كاخ ملت، چيني‌هاي كارخانه سور فرانسه است. زيباترين آنها چيني‌هاي سفيد با تصاوير سبز و طلايي از ناپلئون بناپارت است كه نقاشان معروف كشيده‌اند. بسياري از آثار با ارزش كاخ‌هاي سعدآباد پيش از انقلاب از عتيقه فروشي‌ها و حراج‌هاي هنري اروپا خريده شده. بخش‌ديگري از اين آثار نفيس، هداياي مقامات خارجي و ايراني به دربار پهلوي است. سفره‌خانه بزرگ كاخ سفيد محل پذيرايي از مهمانان‌خارجي و محل برگزاري جشن‌هاي‌درباري بوده و با زيباترين فرش‌ها و چلچراغ‌ها و اشياي نفيس به‌سبك اشرافي فرانسوي تزئين‌شده. بسياري از آثار نقاشي دنيا در دوره‌هاي مختلف در موزه هنرهاي زيبا گردآوري شده‌اند. در طبقه اول اين موزه نقاشی‌های زیبایی از نقاشان اروپایی در چهارصد سال اخير را نمايش مي دهند و در طبقه دوم آثار هنرمندان ایرانی دوره صفویه تا قاجار را. نقاشي‌هاي اين دوران اغلب پرتره درباریان آن دوران است. مجموعه آثار نقاشي دوره معاصر موزه‌هاي سعدآباد تنها به موزه فرشچيان و آبكار خلاصه نمي‌شود. بخش مهمي از اين آثار در كاخ‌هاي مختلف پراكنده‌اند.سبك معماري كاخ‌ها، تلفيقي است؛ نتيجه اين تلفيق تزئيناتي زيبا و بديع است. مانند اين سرستون كه تصوير مردي سرخپوست بر آن حك شده است.اين يكي از عكس‌هاي شاهكار موزه برادران اميدوار است. قطب شمال و بيشتر سرزمين آلاسکا مسطح است و مسافت‌هاي دور برای دیدن شکار قابل رویت نيست. اسكيموها روي پوست بزرگي به بالا مي‌پرند تا دوردست و شكار را ببينند.برادران اميدوار نخستين ايرانياني بودند كه پا به دو قطب كره‌زمين گذاشتند. عبدالله اميدوار را در كنار پنگوئن‌هاي قطب جنوب نشان‌مي‌دهد. یکی از موزه‌ةای مجموعه سعداباد به این دو برابر اختصاص دارد.در اين عكس، جواهر‌لعل‌نهرو، نخست‌وزير هند در حال امضاي يادبود است و عيسي و عبدالله بالاي سر نهرو ايستاده‌اند.يكي از زيباترين كوشك‌هايي كه در مركز سعدآباد جاي دارد، موزه خط و كتابت ميرعماد است كه اكنون براي تعميرات بسته است. بنای آن متعلق به اواخر دوره قاجار و اوایل دوران پهلوی و معماری دوره انتقال است.هر جاي تهران كه هستيد با اتوبوس يا تاكسي به ميدان تجريش برويد كه نقطه شروع گردش ماست. اگر از خيابان ولي‌عصر(عج) به سمت ميدان مي‌آييد، نرسيده به آن خيابان فلاحي‌نژاد و در ادامه آن خيابان طاهري را به سمت شمال برويد تا از در زعفرانيه وارد مجموعه شويد. سعدآباد تنها تكه طبيعت شميران است كه ثروتمندان در آن برج نساخته‌اند و كوچه باغ‌ها را تبديل به پاركينگ نكرده‌اند. پس تا مي‌توانيد در مسير ميان كاخ‌ها قدم بزنيد و در هواي مطبوع آن نفس عميق بكشيد.موزه مردم‌شناسي سعدآباد از معماري اروپايي، به ویژه آلمانی، الهام گرفته. البته معماری ایرانی دوره ساسانی نیز در تزئینات فوقانی نما خودنمايي مي كند.کاخ سعداباداينجا انواع سلاح‌ها و ادوات‌جنگي از گذشته تا كنون به نمايش درآمده. اما بخش مهمي از آثار آن متعلق به دوراني است كه با شمشير و سپر و زره پياده مي‌جنگيدند و بر اسب مي‌نشستند.محوطه موزه نظامي هم پر از توپ و تانك و هواپيما و هلي‌كوپتر است و خلاصه محشر است.کاخ سعداباد