همشهری‌آنلاین - فتانه احدی: نشست وزرای امور خارجه جنبش عدم تعهد با عنوان «جنبش عدم تعهد؛ متحد و استوار در مواجهه با چالش‌های نوظهور» از چهارشنبه ۲تیرماه در مرکز همایش های شهر باکو آغاز شده است و به مدت ۲ روز ادامه دارد.
حسین امیر عبداللهیان وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران، سایر وزرای خارجه و معاونان وزرا و نمایندگان سران این جنبش از کشورهای مختلف در این اجلاس حاضرند.
همچنین دیدار با همتایان و معاونان وزرای خارجه از کشورهای فلسطین، سوریه، ازبکستان، اوگاندا، ترکیه، سومالی، بنگلادش، بورکینافاسو، اتیوپی، اندونزی، تونس، آفریقای جنوبی، هند و جمهوری آذربایجان در دستور کار امروز وزیر امورخارجه کشورمان است.
یکی از مهمترین اتفاقات حاشیه این اجلاس دیدار و گفت‌وگوی حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان با الهام علی اف رئیس‌جمهوری آذربایجان است. درباره جزئیات احلاس جنبش عدم تعهد و اهمیت دیدارهای انجام شده و برنامه های مهم اجلاس با محسن پاک‌آیین سیاست‌مدار، دیپلمات و سفیر اسبق ایران درآذربایجان به گفت‌وگو نشستیم.
گفت وگوی همشهری آنلاین با پاک آئین را بخوانید.
نشست وزرای امور خارجه جنبش عدم تعهد با عنوان «جنبش عدم تعهد؛ متحد و استوار در مواجهه با چالش‌های نوظهور» با چه رویکردی در باکو در حال برگزاری است؟
نشست وزرای امور خارجه جنبش عدم تعهد در باکو در حال برگزاری است. معمولا در این اجلاس‌ها مباحث بین‌المللی به ویژه مباحثی درباره استقرار صلح و امنیت در جهان مورد بحث و تبادل نظر قرار می‌گیرد. کشورهای نیز مختلف مواضع خود را راجع به مباحث مختلف جهان مطرح می‌کنند. همچنین در اجلاس باکو قرار است جلسه ویژه‌ای درباره کمیته حمایت از فلسطین برگزار شود و آقای امیرعبدالهیان در این جلسه سخنرانی می‌کنند.
با توجه به دیدار آقای امیرعبدالهیان و آقای الهام علی‌اف، آیا می‌توان گفت تنش‌ها بین این دو کشور کاهش یافته و در رفتار آذربایجان تغییری ایجاد خواهد شد؟
سفر آقای امیرعبدالهیان به باکو و دیدار و گفت وگو با آقای الهام علی‌اف نشان دهنده این است که می‌توان امیدوار بود تا فضای مثبتی در روابط دو کشور ایجاد شود. همچنین شاهد بازگشت جمهوری آذربایجان به دیپلماسی و گفت‌و گوی دیپلماتیک دو کشور باشیم. من از جزئیات محتوای دیدار آقای امیرعبدالهیان و آقای الهام علی‌اف اطلاعی ندارم، اما نفس این دیدار و تصاویری منتشر شده نشان دهنده این است که دو همسایه دوست و برادر به دنبال این هستند که برای گفت‌و گو گرد هم آیند. فرصت‌های بسیار زیادی که به مراتب بیش از این اختلافات است می‌تواند باعث پیشرفت روابط شود. امیدوارم که این سفر آینده روشنی را برای روابط دو کشور ایجاد کند.
جایگاه جنبش عدم تعهد در چالش‌های فعلی منطقه چیست؟
جنبش عدم تعهد در مرحله فعلی به دنبال تقویت چند جانبه‌گرایی در جهان است. در پی این است که نظمی جدیدی مبتنی بر چند جانبه‌گرایی در جهان مطرح کند که در مقابل خودمحوری و دیکتاتوری آمریکا و چند کشور متحد این کشور بایستد. همچنین با حفظ استقلال کشورها و اصالت دادن به حاکمیت همه کشورها بتوانند این نظم را ایجاد کنند و در حوزه‌های مختلف سیاسی، بین‌المللی و امنیتی بتوانند در مقابل دیکتاتوری غرب بایستند.
این مسئله موضوع مهمی است و علی‌رغم اینکه کشورهایی چون روسیه و چین به دلیل عضویتشان در شورای امنیت ملی سازمان ملل، عضو جنبش عدم تعهد نیستند اما ایده چند جانبه‌گرایی مورد حمایتشان است. اعضای اجلاس شانگهای که دیروز به عضویت رسمی آن درآمدیم در همین چارچوب و همسو با جنبش عدم تعهد به دنبال تقویت چند جانبه‌گرایی هستند و این نظم نوین در آینده بدون تردید اتفاق خواهد افتاد.
کشورهایی مثل آمریکا که به دنبال استقلال جهانی هستند، منزوی خواهند شد و کشورهای چند جانبه‌گرا قطعا در مدیریت جهان نقش جدی خواهند داشت و جنبش عدم تعهد هم در این مسیر در واقع نقش ایفا خواهد کرد.
روابط دو کشور ایران و آذربایجان چه نقشی در این زمینه دارد؟
ایرا ن نشان داده است که کشوری مستقل و از پیش قراولان چند جانبه‌گرایی و مقابله با دیکتاتوری جهانی و در این زمینه نقش ایفا کرده است. امیدواریم جمهوری آذربایجان هم بتواند در این مسیر کنار ایران باشد.