تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۴۰۲ - ۱۳:۰۲

تصاویری نادر از سریع‌ترین حیوان جهان در طبیعت ایران

یوزپلنگ در ایران همواره جانوری ارزشمند بوده و رد آن را می‌توان در تاریخ و فرهنگ ایران از سفالینه‌ها تا متون ادب فارسی به‌خوبی دید. با وجود حفاظت‌های شدید از این دونده بی‌رقیب، هنوز نامش در فهرست جانوران در آستانه انقراض اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارد.

يوزهاي آسيايي در آستانه انقراض هستند؛ زنگ خطري كه كارشناسان حيات‌وحش ايران را به تكاپو انداخته تا آخرين نسل اين يوز را كه فقط در ايران زندگي مي‌كنند، از اين خطر برهانند.
مادر به همراه 4 توله خود زير سايه درختي در منطقه دره‌انجير استان يزد استراحت مي‌كند.
يوزپلنگ ایرانی سریع‌ترین حیوان جهان است.
ماه‌ها رديابي يوزهاي قلاده‌گذاري شده، نشان داد كه محدوده رفت و آمد آنها كجاست و بيشتر در كدام مناطق به سر مي‌برند.
يوز جانور بي‌آزاري است؛ نه قدرت پلنگ را دارد و نه شهامت يك سگ شكاري. براي همين هم اين قيافه را به خود گرفته و خرخر مي‌كند تا عكاس از اين نزديك‌تر نشود.
مي‌گويند شانس هميشه با حسن قاضي‌نژاد ـ يكي از محيط‌بانان منطقه توران ـ همراه است. اين را همه كساني مي‌گويند كه با او به گشت در منطقه رفته‌اند، يكي از آنها هم محيط‌باني است كه اين تصوير نادر را گرفته، تصويري از 4 يوز آسيايي در حال آب خوردن از يك آبشخور.
اين يوز به خواست پروژه بين‌المللي حفاظت از يوز آسيايي توسط «سرزمين من» جنگال ناميده شد.
احتمالا يوز مادر به شكار رفته بود كه توله‌هاي خود را درون لانه تنها گذاشته بود. اين تصوير در فروردين‌ماه سال 81 در منطقه توران به ثبت رسيد.
درست است كه يوزها قدرت گربه‌سانان بزرگ را براي شكستن گردن شكار ندارند، اما اين را خوب بلدند كه چگونه خرخره جانور را بگيرند و آن‌را خفه‌كنند.
یوزها با اتكا به سرعت خود، مي‌توانند با اطمينان از فاصله حدود 100 متري به شكار حمله كنند، كاري كه ديگر شكارچيان بايد از فاصله‌هاي بسيار نزديك‌تر انجام دهند.
يوزها برخلاف ديگر شكارچي‌ها از هر 10 حمله‌شان تا 50 درصد موفقيت دارند.
كمتر جانور گوشتخواري پيدا مي‌شود كه مثل يوز، شكارچي موفقي باشد.
اين ماريتاست؛ توله يوزي كه خانواده‌اش در بافق كشته شدند و خود 9 سال، تك و تنها، در حصاري در پارك پرديسان تهران زندگي كرد.
گرچه نقاش عصر باستان نمي‌توانسته خال‌هاي يوز را بر سنگ نقش كند اما باريكي كمر و حالت دم و سر و پوزه كوچك و تناسب اندازه آن با بز نشان يوز بودن آن است.
يك نگاره صفوي كه داستان شكار خسرو را با يوز شكاري به تصوير كشيده: در آمد خسرو خوبان چو پرويز/ سواره بر سيه خنگي چو شبديز/ چو ابروي خودش بر كف كماني/ شكار نرگس مستش جهاني/ كشيده شير مردان در كمان تير/ چو يوز افتاده در دنبال نخجير.
يوزپلنگ
يوزپلنگ
سواري شمشير بر دوش و جامه‌اي از پوست يوز بر تن، يوزي را كه از يالش پيداست جوان و نابالغ است، بر ترك و كپل اسبش نشانده سوي شكارگاه مي‌رود.
در آثار باستاني ايران نقش‌هايي از گربه‌سانان را مي‌بينيم كه مشخص نيست پلنگ است يا يوز.
خال‌ها، باريكي كمر و شكل دم، اينها همه نشان يوز است. بر روي اين ظرف سفالي پايه دار كه نزديك به 5هزار سال پيش ساخته شده و در زنجان پيدا شده، نقش 16يوز در چهار گروه چهارتايي روي هم كشيده شده.
منبع: سرزمین من

اخبار مرتبط

برچسب‌ها