همشهری آنلاین، در این بین جانور زندهای که رنگارنگیاش از همه انواع دیگر موجودات زنده معروفتر است، پروانهها هستند. حشرات زیبایی که گونههای بومی آن در جایجای سرزمین ما هم یافت میشوند.
ساختار فيزيكي پولكها در بعضي گونهها موجب توليد رنگهايي ميشود كه اصطلاحا به آنها رنگهاي فيزيكي ميگويند. معروفترين پروانههاي صاحب چنين ساختار رنگي، پروانههاي جنس Morpho از آمريكاي مركزي و جنوبي هستند، در تصوير گونهاي به نام Morpho anaxibia ديده ميشود كه قسمت كوچكي از بال آن در پنج مرحله و به تدريج بزرگنمايي شده و در ادامه تصاویر زير هم چيده شده است. در پايينترين تصوير كه بزرگنمايي به چندين هزار برابر رسيده است، ميتوان به چينش خاص پولكهاي بال كه موجب توليد رنگ آبي مجازي ميشوند پيبرد.
پروانهها
پروانهها
پروانهها
پروانهها
پروانهها
لكههاي چشمي در بال پروانهها براي ترساندن دشمنان به كار ميرود. هرچه ابعاد اين لكهها بزرگتر باشد به پروانه هيبت بيشتري ميدهد. اين لكه چشمي روي بال پروانهاي به نام
Taenaris catops از كشور گينه نو ديده ميشود كه به حشره شكوه خاصي داده است.
اين پروانه زيبا از خانواده Papililonidae با نام علمي Papilio palinurus است كه در جنگلهاي انبوه آسياي جنوبشرقي در جزاير سولاوزي يافت ميشود.
استتار از مهمترين عملكردهاي طرح و رنگ در بال پروانه است. در بعضي گونهها اين ويژگي به حدي است كه تشخيص حشره از محيط اطراف تقريبا به سختي ممكن است. در اين تصوير پروانه Kallima inachus از كشور هند ديده ميشود كه در سطح زيرين بالهاي خود طرحي مشابه برگهاي خشك پاييزي دارد.
اين قطعات مو مانند كوچك، در واقع پولكهايي هستند كه در سير تكامل، ابعادشان تحليل رفته و فضاهاي خالي فراواني را روي بال ايجاد كردهاند و همين امر باعث شده تا بال به اين شفافيت برسد.
احتمالا اين پروانه را در بوستانها و خيابانهاي تهران در حال تغذيه از گلها ديدهايد؛ اما مطمئنا نه به اين شكل. اين تصوير بزرگنمايي شده بال اين پروانه با نام علمي Papilio demoleus است كه در شهر تهران ديده ميشود. طرح و رنگ جالب پشت بال اين پروانه استتار ويژهاي را براي آن به ارمغان ميآورد.
تصوير سمت چپ بال پروانهاي از زيرخانواده Ithominae است كه اغلب بالهاي شفاف يا نيمهشفاف دارند.