تیرآهن معمولی (I) از آشناترین مقاطع فولادی مورد استفاده در ساختمان سازی و کارهای عمرانی است. اما بسیاری از ما ممکن است با انواع تیرآهن معمولی که خرید و فروش می‌شود و در ساختمان سازی و عملیات عمرانی مورد استفاده قرار می گیرد، آشنا نباشیم.

تیرهای فولادی I به دو صورت ساخته و به بازار عرضه می‌شوند؛ IPE و INP. این دو صورت در واقع دو استاندارد تولید تیرهای فولادی هستند که در کشورهای مختلف تولید و استفاده می‌شوند. در ایران استاندارد IPE تولید می‌شود و INP عمدتاً وارداتی است. قیمت تیرآهن INP نسبت به IPE اندکی متفاوت است. با ما همراه باشید تا علت این تفاوت قیمت را برایتان شرح دهیم.

تیرآهن چیست و چه کاربردی دارد؟

تیرآهن نام آشناترین مصالح ساختمانی است. علاوه بر ساختمان سازی، در عملیات عمرانی نیز کاربردهای بسیار زیادی دارد. یک مقطع به طول 12 متر است و بدنۀ آن شامل دو بال و یک جان است. بخش میانی تیرهای فولادی را در اصطلاح فنی، جان می گویند. جان توسط دو بخش به نام بال، احاطه شده است. دو بال تیرهای فولادی، به موازات هم قرار دارند. استفاده از تیرهای فولادی در سقف و ستون، رایج ترین کاربرد این محصول است. در شتصویر شاخص می توانید بدنۀ یک تیرفولادی و بخش های مختلف آن را بببینید.

این مقاطع فولادی به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند:

  1. تیرآهن معمولی (تیراهن I)

  2. تیرآهن هاش (H)

نوع اول کاربرد بیشتری دارد. از نوع دوم در پروژه های بزرگ و سنگین که نیاز به استحکام و قدرت عمل بیشتری است، استفاده می‌شود. هاش شکل پهن تری دارد. به همین دلیل به آن تیرآهن بال پهن نیز گفته می شود. در این مقاله، ما در رابطه با انواع I شکل صحبت می کنیم. انواع I شکل، خود شامل دو نوع است:

  1. IPE

  2. INP

تفاوت تیرآهن IPE و INP

همانطور که در بالا بیان شد، IPE و INP هر دو جزء تیرهای فولادی I طبقه بندی می شوند. در هر دو، اندازۀ جانِ تیر نسبت به بال ها، بیشتر است. این ویژگی باعث می شود تا وقتی که به تیر نگاه می کنیم، آن را به شکل حرف I لاتین ببینیم. همین امر هم باعث شده است تا حرف I در نامگذاری تیرآهن های معمولی به‌کار گرفته شود. اما تفاوت هایی نیز وجود دارد. تفاوت این دو نوع که منجر به نام گذاری متفاوت آن ها و قرار گیریشان در دو دسته جداگانه شده، به لحاظ زیر است:

  • IPE استاندارد اروپا است و ایران نیز از این استاندارد در ساخت تیرها استفاده می‌کند.

  • INP استاندارد کشورهایی مانند چین و روسیه است.

  • شیب فلنج در تیرهای IPE چهارده درصد است.

  • در تیرهای INP ضخامت بال‌ها در همۀ بخش های تیرآهن یکسان نیست. هر قدر از جان تیر به سمت بیرون بال ها حرکت می‌کنیم، از ضخامت بال‌ها کم می‌شود. این در حالیست که در IPE ها ضخامت بال در همۀ بخش های تیر، یکسان است.

  • اندازۀ عرض بال ها در IPE بیشتر از INP است.

  • به طور کلی، وزن تیرهای INP بیشتر از IPE است. این امر بر قیمت تیرآهن تأثیرگذار است.

در شکل زیر، تصویری از تیرهای IPE و INP به نمایش گذاشته شده است. همانطور که در شکل ملاحظه می کنید، ضخامت جان در تیرهایی که با استاندارد INP ساخته می شوند، اندکی بیشتر از همتایان IPE است. ضخامت بال ها نیز در تیرهای INP بیشتر است.

چند استاندارد وجود دارد که تیرهای اروپایی بر اساس آن ها ساخته می شوند؛ این استانداردها عبارتند از:

  • DIN 1025-1: 1995

  • EN 10024: 1995 (Tolerances)

  • EN 10163-3: 2004 (Surface conditions)

  • STN 42 5550

  • ČTN 42 5550

  • TDP: STN 42 0135

به عنوان مثال، تیرهای IPE در کشور آلمان، بر اساس استاندارد DIN آلمان، یعنیDIN 1025-1 ساخته و تولید می شود.

قیمت تیرآهن IPE مناسب تر است یا قیمت INP؟

وزن، یکی از عوامل اصلی در تعیین قیمت تیرآهن است. همانطور که در بالا گفته شد، وزن تیرهای INP بیشتر از IPE است. به بیان دیگر، به طور کلی، وزن تیرهای فولادی که با استاندارد چین و روسیه ساخته می‌شود، بیش تر از تیرهای فولادی داخل کشور است. بنابراین، محصولات وارداتی، اگر تولید کشور چین و روسیه باشد، با قیمت بالاتری عرضه می‌شود. در حال حاضر، ترکیه، روسیه و کره از جمله کشورهایی هستند که تیرآهنشان به داخل کشور ما وارد می‌شود.

در مورد محصولات داخلی نیز گاه برند تولید کننده بر نرخ فروش محصول تأثیرگذار است. فایکو، اهواز، یزد و ذوب آهن اصفهان، از برندهای داخلی تیرآهن هستند. قیمت هر یک از این کارخانه های تولید کننده، در یک روز، ممکن است با قیمت دیگر کارخانه متفاوت باشد. ممکن است یکی از کارخانه ها نرخ فروش محصول خود را افزایش دهد اما کارخانه دیگر هیچ تغییری در قیمت تیرآهن خود اعمال نکرده باشد؛ یا حتی یک افت اندک در قیمت ها لحاظ کرده باشد. از این رو، بررسی آنلاین قیمت روز تیرآهن و سایر محصولات فولادی، یک چشم انداز کلی از چگونگی قیمت ها به شما ارائه می دهد، بدون آنکه هزینه ای صرف رفتن به بازار کنید یا وقت زیادی برای استعلام قیمت به صورت حضوری از دست دهید.