همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: طی چند روز گذشته، تعدادی از رسانه‌ها از قول کارشناسان نوشتند که بر اساس آمار سامانه‌های جهانی هواشناسی، سطح اشعه ماوراء بنفش یا فرابنفش، سه‌شنبه (۱۰ مرداد) در تهران به حد شدید می‌رسد و مردم و مسئولان باید اقدامات لازم برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی را انجام دهند.
هشدارها تا جایی پیش رفت که اقبال شاکری، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی چند روز پیش گفت: اشعه فرابنفش، آسیب‌های بسیاری به سلامت مردم وارد می‌کند و برای حفظ سلامت آنها باید اقداماتی در دستور کار دولت قرار گیرد. او گفت: در همه کشورهای دنیا با رسیدن به این سطح از اشعه فرابنفش، مسئولان، شهرها را تعطیل می‌کنند تا مردم با ماندن در خانه، سلامت خود را تضمین کنند.
اشعه ماوراء بنفش نوعی تابش الکترومغناطیسی است که از خورشید و منابع مصنوعی مانند لامپ ماوراء بنفش و مشعل‌های جوشکاری ناشی می‌شود. انواع مختلفی از اشعه ماوراء بنفش بر اساس میزان انرژی آنها وجود دارد. پرتوهای فرابنفش با انرژی بالاتر نوعی تابش یونیزه‌کننده هستند. اشعه یونیزه‌کننده می‌تواند به DNA سلول‌ها آسیب برساند و همین ممکن است منجر به بروز سرطان پوست شود.
میزان اشعه ماوراء بنفش تحت تأثیر عوامل متعددی ازجمله زمان روز، زمان سال، پوشش ابر، ارتفاع، موقعیت و سطوح اطراف است. سازمان بهداشت جهانی میزان اشعه ماوراء بنفش را در مقیاسی از صِفر (پایین) تا ۱۱ (شدید) اندازه‌گیری می‌کند. زمانی که سطح اشعه ماوراء بنفش روی عدد ۳ (متوسط) یا بیشتر است، محافظت در برابر آفتاب توصیه می‌شود.
قرار گرفتن طولانی‌مدت و کوتاه‌مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش می‌تواند به چشم‌ها آسیب برساند. سرطان پوست نیز با قرار گرفتن طولانی در معرض اشعه ماوراء بنفش مرتبط است.
اما مگر اشعه ماوراء بنفش یا فرابنفش مختص روزهای گرم تابستان امسال است و سال‌های قبل خبری از آن نبود که امسال این همه سر و صدا کرد و همه درباره آن هشدار می‌دهند و حتی حرف از تعطیلی شهرهای گرم ازجمله تهران می‌زنند؟!
خطر جدی اشعه فرابنفش برای چشم و پوست/ این خطر فقط مختص تهرانی‌ها نیست
دکتر صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور در این رابطه به همشهری‌آنلاین می‌گوید: در توضیح اشعه ماوراء بنفش باید گفت طیفی از تابش خورشید عمدتا توسط ازن در بالای جو - در لایه استراتوسفر (Stratosphere) - جذب می‌شوند. بیش از ۷۰ درصد اشعه فرابنفش خورشید توسط جو زمین جذب می‌شود و به زمین نمی‌رسد، اما بخش کمی از آن به زمین می‌رسد. در روزهای گرم تابستان معمولا میزان این اشعه که به زمین می‌رسد، بیشتر است.
دکتر ضیاییان ادامه می‌دهد: بنابراین توصیه این است که در ساعات گرم تابستان گرم به ویژه موقع ظهر از قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم آفتاب خودداری شود و استفاده از عینک‌های آفتابی حتما توصیه می‌شود. همچنین پوست هم نباید در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار بگیرد. چون این اشعه آسیب‌هایی را به بدن به خصوص چشم و پوست می‌رساند. توصیه موکدتر این است که شهروندان تا جایی که می‌توانند، از خانه بیرون نیایند.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور تاکید می‌کند: اشعه ماوراء بنفش، موضوعی جدید و خاص امروز سه‌شنبه نیست و موضوعی عمومی برای اغلب روزهای تابستان است. به ویژه برای روزهای گرم تابستان. درضمن هشدار چنین اشعه‌ای فقط برای تهرانی‌ها نیست و این اتفاق همه جای کشور ممکن است رخ دهد و مختص تهران نیست.
هوا کی خنک می‌شود؟
این مسئول درباره پیش‌بینی دمای هوای کشور و شهر تهران در روزهای آینده هم توضیح می‌دهد: تا روز پنجشنبه (۱۲ مرداد) افزایش نسبی دما را در کشور داریم. این افزایش نسبی دما موضوعی غیرمعمول نیست و روند طبیعی روزهای تابستان است. هوا یکی دو درجه نسبت به امروز سه‌شنبه گرم‌تر خواهد بود تا روز پنجشنبه. از روز جمعه و به ویژه شنبه (۱۴ مرداد) کاهش دما را در اغلب مناطق کشور خواهیم داشت.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به این سوال که چرا برای اشعه ماوراء بنفش برای امروز ۱۰ مرداد هشدار داده شده است، می‌گوید: احتمالا چون در یکی دو روز اخیر افزایش دما را داشتیم، توصیه موکد شده که امروز مردم در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار نگیرند.
به گفته ضیاییان، گرم‌ترین روزِ هفته جاری، پنجشنبه (۱۲ مرداد) خواهد بود و احتمال می‌دهیم که دمای هوای شهر تهران در آن روز ۳۹ تا ۴۰ درجه سانتیگراد باشد.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور می‌گوید: ما در استان تهران ایستگاه‌های هواشناسیِ زیادی داریم و ملاک ما برای تعیین و اعلام دمای شهر تهران، ایستگاه فرودگاه مهرآباد است. اگرچه ما ایستگاه‌های زیادی در تهران داریم. از ایستگاه‌های آبعلی و فیروزکوه که دمای پایینی دارند و خنک هستند تا ایستگاه ورامین و پیشوا که خیلی گرم هستند. بنابراین ملاک ما برای شهر تهران، ایستگاه فرودگاه مهرآباد است.