یک سیاره فراخورشیدی به اندازه مشتری در اطراف یک ستاره کوچک شکل گرفته و ستاره‌شناسان هنوز نمی‌دانند که چطور این اتفاق افتاده است. 

به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از اسپیس، سیاراتی به بزرگی مشتری قرار نیست در اطراف کوتوله‌های سرخ مانند «TOI-۴۸۶۰» یافت شوند. سیاره‌ای عظیم به اندازه مشتری پیدا شده است که به دور یک ستاره نسبتا کوچک و کم‌جرم می‌چرخد. این موضوع اخترشناسان را شگفت‌زده کرده و نظریات چگونگی تشکیل سیارات را به چالش کشیده است. 

این سیاره فراخورشیدی به دور کوتوله سرخ «TOI-۴۸۶۰» می چرخد. این کوتوله سرخ که در صورت فلکی کلاغ یا «Corvus» قرار دارد، جرمی معادل تنها یک سوم خورشید دارد. سیاره فراخورشیدی مورد بحث، که  «TOI-۴۸۶۰ b»  نامگذاری شده، تقریبا هر ۱.۵ روز زمینی یک‌بار مدار خود را کامل می‌کند و آن‌قدر به ستاره‌اش نزدیک است که لقب «مشتری گرم» را به آن داده‌اند. این امر به دو دلیل غیرعادی است.

اولا، با قطری معادل حدود سه چهارم سیاره مشتری، سیاراتی مانند این قرار نیست در اطراف ستارگان کم‌جرم تشکیل شوند. دوم، به نظر میی‌رسد این سیاره با نسبت بالایی از فلزات غنی شده؛  اصطلاحی که ستاره‌شناسان برای توصیف عناصر سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم استفاده می‌کنند.

به گفته محققان، بر اساس مدل متعارف تشکیل سیاره، هر چه جرم یک ستاره کمتر باشد، دیسک مواد اطراف آن ستاره جرم کمتری دارد. از آن‌جایی که سیارات از آن دیسک ایجاد شده‌اند، انتظار می‌رفت سیاراتی با جرم بالا مانند مشتری شکل نگیرند. با این حال، دانشمندان همواره کنجکاو بوده‌اند آیا سیاراتی این چنین امکان وجود دارند یا خیر و البته این سیاره، اولین تاییدیه بر چنین امکانی است.

سیاره «TOI-۴۸۶۰ b» اولین‌بار توسط ماهواره نقشه‌بردار فراخورشیدی گذران ناسا (TESS) مشاهده شد. این ماهواره نقشه‌بردار زمانی می‌تواند شکاری موفق داشته باشد که یک سیاره در حال چرخش از مقابل ستاره مادر خود عبور می‌کند.

این تیم از رصدخانه جنوبی «SPECULOOS» واقع در صحرای آتاکامای شیلی برای اندازه‌گیری سیگنال سیاره در چند طول‌موج و تایید ماهیت آن استفاده کرد و با همکاری رصدخانه سوبارو در هاوایی توانست جرم آن را اندازه بگیرد. 

اینکه چگونه چنین سیاره فراخورشیدی بزرگی به دور یک ستاره کم جرم می‌چرخد، یک راز است، اما ترکیب «TOI-۴۸۶۰ b» می‌تواند به منشا آن اشاره کند.

آموری تریود، استاد دانشگاه بیرمنگام و رهبر تیم گفت: «سرنخ‌هایی از آنچه ممکن است اتفاق افتاده باشد در خواص سیاره‌ای پنهان است که به‌ویژه با عناصر سنگین غنی شده‌اند. ما چیزی مشابه را در ستاره میزبان نیز شناسایی کرده‌ایم.»

تریود افزود که این فراوانی عناصر سنگین احتمالا به عنوان یک کاتالیزور برای تقویت روند تشکیل سیاره عمل می‌کند.

بیشتر بخوانید:

دوره مداری کوتاه این سیاره، در ترکیب با ویژگی‌های ستاره مادرش، مانند فلزی بودن بالای آن، به این معنی است که این منظومه می‌تواند به ویژه برای مطالعه جو غول‌های گازی گرم و درک بهتر چگونگی تولد آن‌ها مفید باشد. 

کشف این سیاره فراخورشیدی جدید در مقاله‌ای که در ۴ اوت در مجله «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters» منتشر شد، ثبت شده است.

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها