شورای پنجم مصوبهای درخصوص شفافیت و سوتزنی داشت که بهنظر میرسید اواخر کار و باعجله این مصوبه انجام شده است. چرا که بهدلیل تداخلات کار اجرا و نظارت، آنطور که باید و شاید از قابلیت اجرایی برخوردار نبود؛ بنابراین در دوره ششم این مصوبه بازخوانی و بهگونهای تصحیح شد که شهرداری بتواند ظرفیتهایی اجرایی برای این کار در سامانهها توسعه دهد و شورا هم نقش نظارتی بر روند کار داشته باشد. ازاینرو در گام نخست سامانه ۱۳۷ ارتقا یافت و بهنظر میرسد این تحول در جلب مشارکت شهروندان، پاسخگویی به مطالبات مردم موفق بوده و دسترسیها برای نظارت اعضای شورا هم فراهم شده است.
در مرحله بعد نیاز به اصلاح فرایندها بود. چرا که اصلاح فرایندها در شهرداری ازجمله هوشمندسازی میتواند بیشترین تأثیر را در مقابله با فساد داشته باشد. نکته قابلتأمل این است که در مجموعه شهرداری یک موضوع مربوط به سوتزنی است که نشان میدهد فساد رخداده و باید با آن مقابله شود و مقوله دیگر هوشمند کردن، شفافسازی و اصلاح فرایندهاست که در راستای جلوگیری از بروز فساد انجام میشود. یعنی در مدیریت شهری باید اقدامات بهگونهای باشد که اجازه ندهیم فساد رخ دهد و سپس به مقابله با آن بپردازیم؛ اما نمیتوان ایدهآل فکر کرد و به تعبیر مقام معظم رهبری فساد دیو هفتسر است و میتواند از هر جا رخنه کند.
بههرحال اولویت و کار اصلی در شهرداری تهران قطعاً اصلاح فرایندهاست تا مانع تولید فساد شود؛ اما به هر دلیل اگر این موضوع رخ داد باید موضوع بااراده و جدیت پیگیری شود. در این میان قطعاً مردم نقش تعیینکنندهای دارند و مدیریت شهری با ظرفیتهایی که ایجاد کرده میتواند از مشارکت شهروندان در سوتزنی و معرفی مفسدهها استفاده کند و گزارشگران فساد هم مطمئن باشند که به این موضوع رسیدگی و از آنها حمایت میشود.
آنچه امروز در مقوله فساد مهم بهنظر میرسد، وجود اراده است. بهنظر میرسد این اراده در شهرداری هست و اینکه چقدر در تحقق مقابله با فساد موفق بوده جای کار دارد. البته در بحث فرایندها اقداماتی صورتگرفته که در چندماه آینده شهروندان شاهد نتایج مثبت آن خواهند بود؛ اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیدهایم. گرچه حرکت شهرداری تهران در مقابله با فساد به سمت مطلوب است اما با این نقطه فاصله داریم و باید باقدرت، همافزایی، همدلی و نظارت این فاصله را کم کرد تا بتوان به نقطه مطلوب رسید.
پرویز سروری؛ نایبرئیس شورای شهر تهران