همشهری‌آنلاین _فتانه احدی: در پی تصویب اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و تایید آن از سوی شورای نگهبان، انتخابات دوازدهمین دوره مجلس با تغییرات قابل توجهی برگزار خواهد شد.
تغییراتی که در آن یک مرحله پیش ثبت نام اضافه شده است که واکنش های بسیاری هم در پی داشته است. همچنین تغییر شرط مدرک تحصیلی و شرط سنی از دیگر اصلاحات مهم این قانون است.
گفت وگوی همشهری آنلاین با سید مصطفی آقامیرسلیم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده مجلس یازدهم را در باره این تغییرات بخوانید.
اصلاح قانون انتخابات چه تاثیری در استقبال داوطلبان آن دارد؟ آیا منجر به کاهش یا افزایش ثبت نام نامزدها می‌شود؟ آیا شرط داشتن کارشناسی ارشد و اصولا تعیین محدوده سنی برای نامزدها اقدام درستی بود؟
اصلاح قانون انتخابات با پیش ثبت نام موجب حضور بیشتر داوطلبان می‌شود؛ زیرا هزینه سیاسی ثبت نام اصلی را کاهش می‌دهد.در باره مدرک نیز تثبیت شرط کارشناسی ارشد باعث می¬شود که اولا بنیه علمی نمایندگان تقویت و ثانیا تصمیمات مجلس از پشتوانه علمی بیشتری برخوردار شود. محدوده سنی اهمیت دارد؛ زیرا با توجه به وظایف مهم و متعددی که بر دوش نمایندگان گذاشته شد و واقعیت هم این است که اگر نماینده بخواهد به ایفای وظایف قانونی خود بپردازد قطعاً باید آمادگی اضافه کار داشته باشد و همین امر کار را برای افراد فرتوت مشکل می‌کند، هرچند تجربة آنها نیز بسیار ارزشمند است. بنابراین به نظر این جانب وجود شرط سنی ضروری است.
آیا نهاد ناظر بر انتخابات (شورای نگهبان) نسبت به ثبت‌نام فله‌ای و گاه عجیب و غریب در زمان ثبت‌نام ها گله‌مند بود؟ آیا ثبت‌نام‌ها از جشنواره‌ای شدن انتخابات جلوگیری می‌کند؟
ثبت نام‌های غیراصولی همواره وجود داشته و وجود هم خواهد داشت و اصلاح آن نیازمند آموزش سیاسی و اجتماعی است و صرف تغییر قانون، کفایت نمی‌کند. بنابراین امید است این اصلاح قانون در جلوگیری از ثبت‌نام‌های فکاهی و طنز آمیز کمکی کند.
دولت قبل، مخالف با هرگونه اضافه شدن شرط ثبت‌نامی جدید چه در انتخابات مجلس و چه در انتخابات ریاست جمهوری بود. آیا وضع شروط جدید، خلاف قانون اساسی نیست؟
قانون اساسی شرایط را به صورت کلی مطرح کرده و جزئیات آن لاجرم باید در قانون عادی مشخص شود و این کار تا حدود زیادی با اصلاحیه اخیر صورت پذیرفته است و به هیچ وجه مخالفتی با قانون اساسی ندارد.
ثبت نام زودهنگام، چه تاثیری بر جلوگیری از فعالیت‌های انتخاباتی نمایندگان فعلی خواهد داشت؟
پیش ثبت نام به مفهوم جواز شروع تبلیغات انتخاباتی نیست. بر تبلیغات انتخاباتی بویژه تبلیغات زودرس، باید مقامات و دستگاه‌های ناظر با دقت و هوشیاری مراقبت کنند، در غیر این صورت تبعیض رخ خواهد داد.
آیا قید حداقل ۵سال سابقه اجرایی، مانع از حضور عموم مردم برای ایفای وظیفه نمایندگی نخواهد بود؟ برخی شائبه خواص‌سالاری و آسیب دیدن مردم‌سالاری را در این اتفاق مطرح می‌کنند. نظر شما چیست؟ آیا چنین شروطی، نماینده مردم بودن را ساقط نمی‌کند؟
نمایندگان مجلس باید بتوانند به ویژه به ۳ وظیفه مهم و اساسی خود بپردازند؛ این وظایف اساسی عبارت است از تقنین، نظارت و شایسته‌سالاری در انتخاب هیأت وزیران. پس کسی که هیچ آشنایی و تجربه‌ای از لحاظ سابقه اجرایی نداشته باشد نمی‌تواند بدرستی به ایفای وظایف مهم سه‌گانه خود بپردازد و اگر چنان شرایطی نباشد، برعکس، نمایندة منتخب در ایفای به وظیفه درمی‌ماند.
بعضی معتقدند که پیش‌ثبت‌نام‌ها، بیش از هر چیز رأی و گلایه شورای نگهبان را مبنی بر ضیق وقت بررسی صلاحیت داوطلبان و عدم احراز صلاحیت آنها تامین می‌کند. آیا پیش‌ثبت‌نام‌ها به معنای تشدید نظارت استصوابی شورای نگهبان بر داوطلبان نمایندگی است؟
پیش ثبت‌نام از داوطلبان موجب افزایش دقت عمل شورای نگهبان و درنتیجه بهبود کیفیت و شایسته‌گزینی خواهد شد و بهبود کیفیت نظارت با تشدید نظارت فرق می‌کند.
تغییر مهم دیگر در انتخابات، قانون شفافیت مالی فعالیت‌های انتخاباتی است. سامانه مالی تبلیغات انتخاباتی چه وقت راه‌اندازی می‌شود؟ آیا این قانون اجرایی است یا در حد یک مصوبه باقی می‌ماند؟
اگر بخواهیم تاثیرگذاری ثروت را بر انتخابات کاهش دهیم و آن را حذف کنیم لازم است که منابع هزینه‌های انتخاباتی و نحوه هزینه‌کرد آن با موشکافی مشخص باشد و بر آن نظارت شود تا به ویژه امکانات عمومی برای افراد خاص هزینه نشود و جلوی این انحراف با ساماندهی اجرای دقیق قانون گرفته شود و از انحرافی که مانع شفافیت و صحت انتخابات می شود جلوگیری شود.
متاسفانه در انتخابات اخیر امکانات مالی غیرشفاف برخی از نامزدها بر کیفیت انتخابات اثر گذاشته است و قطعا باید از وزارت کشور بخواهیم، با جدیت تلاش و قانون را به طور کامل و دقیق اجرا کند.
آیا تصور می‌کنید که وضع قوانین جدید شفافیت مالی، جلوی هزینه‌های میلیاردی داوطلبان را بگیرد؟
هدف قانون اصلاحی همین بود و امید است در اجرا تعللی رخ ندهد.
به نظر شما آیا قید شرط سنی، خلاف اساسی تبعیض نیست؟ آیا شما موافق قانون جدید اصلاح انتخابات هستید؟
قانون اساسی تعیین جزئیات را بر عهده قانونگذار گذاشته است و اگر مواردی در قانون مطرح شود که برخلاف آن باشد با مخالفت شورای نگهبان جلوی آنها گرفته می‌شود. به نظر من شرط سنی مصوب، معقول است و شخصا با آن موافقم؛ هرچند که در ظاهر به ضرر شخص من باشد.