در کنار تخته سنگی بزرگ مردی میانسال که پوست گوزن بر تن دارد چیزی بر سطح سخت سنگ آذرین حک می‌کند؛ نماد زندگی و باروری دوباره طبیعت را به شکرگزاری پایان زمستان، نقش یک بز کوهی که قوس بلند شاخ‌هایش از سر به کمر رسیده.
همشهری آنلاین، اینجا کوه‌های زاگرس در فلات مرکزی ایران است، جایی در نزدکی شهرستان خمین ۱۲ هزار سال پیش در اواخر دوران پارینه سنگی و آغاز عصر نوسنگی در خاورمیانه.
این تابلوي عظیم چهار متری سنگ‌نگاره‌ای از انسان پیش از تاریخ است که صحنه‌ای زمستانی را در تیمره به تصویر کشیده است. دانه‌های برف، گرگ، پلنگ، خانواده گراز، دو مرد شکارچی سوارکار و یک یوزپلنگ آسیایی عناصر این نقاشی سنگی‌‌اند.متاسفانه این نقش‌ها که هزاران سال در مقابل تمام عوامل طبیعی سالم مانده‌اند امروز با یادگاری‌های افراد بی‌خرد تهدید می‌شوند.اين یکی از زیباترین سنگ‌نگاره‌های تیمره است که با وجود قدمت ده‌هزار ساله به سبب زاویه قرارگیری سنگ کمتر دچار فرسایش شده. نسل این نوع گوزن قرمز یا مارال در بخش‌هایی از ایران امروز هنوز باقی است. ابزار شکار این انسان دوران نوسنگی نوعی کمند است.تعرض به نقشی زیبا از قوچ و میش و یوزپلنگ در تیمره. ما چگونه وارثانی برای میراث ارزشمند این سرزمین هستیم؟ تخریب سنگ‌نگاره‌ها و آثار باستانی هزاران ساله با یادگاری‌های بی‌ارزش برای که لذت بخش است؟زندگی انسان دوران سنگی در این صحنه مرور شده، از موجودات منقرض شده دوران پارینه سنگی تا اولین ابزارهای شکار و شروع دوران سوارکاری.رمزگشایی از نقش‌های بزرگ‌ترین سنگ‌نگاره تیمره به سال‌ها کار پژوهشی باستان‌شناسان و دیرین‌شناسان نیاز دارد.نوشتن یادگاری و هرنوع دست‌کاری و تخریبی در حریم سنگ‌نگاره‌ها دشمنی با تاریخ این سرزمین و پشت‌کردن به میراثی است که از طریق جذب گردشگران و محققان در جهان می‌تواند به چشمه جوشانی از سرمایه برای مردم این کشور تبدیل شود.یکی از نقش‌های شگفت‌انگیز تیمره در منطقه مزاین شهرستان خمین، انسانی است که با شمشیر موجودی شبیه میمون را شکار می‌کند درحالی که جانداری عظیم در مقابل او گردن برگردانده و نعره می‌کشد. این جانور دایناسور مانند، چه موجودی است؟سنگ‌نگاره‌هایی که بیش از ده‌هزار سال در طبیعت باقی مانده‌اند تا میراث کهن ایران باشند امروز در چشم به هم‌زدنی با حماقت انسان نابود می‌شوند. جاده‌ای که برای رساندن آب شرب به قم کشیده می‌شود از منطقه تیمره می‌گذرد و این ماشین‌های بی‌رحم هر روز بخشی از تاریخ این سرزمین را محو می‌کنند.نقش انسان بالدار در چند جای تیمره پیدا شده. مشابه این تصویر انتزاعی و اسطوره‌وار از انسان در سنگ‌نگاره‌های ده‌هزارساله سرخپوستان آمریکای شمالی هم دیده می‌شود بی‌آنکه این دو تمدن اولیه با یکدیگر در تماس باشند.این شاخه از قمرود در کوه‌های زاگرس، میان گلپایگان و خمین، دره‌ای ساخته که هزاران سال گذرگاه تمدن‌های مختلف بوده. این دره کانون سنگ‌نگاره‌های تیمره است، بیش از بیست و یک هزار نقش که از هفده هزار سال تا حدود چهار هزار سال پیش به جا مانده‌اند.در تخته سنگی در کوه‌های تیمره، که به کتیبه بزرگ معروف است، بیش از 150 سنگ‌نگاره یک‌جا نقش شده‌اند. این تابلو که نقش‌هایي از دوران مختلف در آن است بوم نقاشی نیاکان ما طی هزاران سال بوده.در کنار مرد کمند‌انداز، جانداری زره‌پوش دیده می‌شود که بی‌شباهت به دودیکوروس، پستاندار منقرض شده‌ای در پایان عصر یخبندان نیست.راه شیری برفراز سنگ‌نگاره‌های تیمره؛ آسمان پرستاره از زمان تمدن‌های اولیه تا به امروز ذهن انسان را به خود مشغول کرده است. نیاکان ما در دوران نوسنگی با ورود به دشت‌ها و آغاز کشاورزی به تقویم، شناسایی آسمان و جهات جغرافیایی نیاز پیدا کرده‌اند.