به گزارش همشهری آنلاین، سواحل شرقی استرالیا بهترین منطقه برای زندگی پلاتیپوسهاست؛ پستاندارانی که در نزدیکی رودخانههای بزرگ و دریاچهها زندگی میکنند و با حفر تونلهای بزرگ در زمین، پناهگاههای مناسبی برای خود میسازند. پلاتیپوسها معمولا شبانه در طبیعت ظاهر میشوند و با استفاده از پاهای پرهای خود به راحتی در آب رودها و دریاچهها شنا میکنند.
جالب است بدانید این جانور همیشه با چشمان بسته شنا میکند و پس از دو دقیقه شنا در زیر آب، برای گرفتن اکسیژن، مجبور است به سطح آب بیاید. به همین دلیل شب را برای فعالیت انتخاب میکند تا از چشم سایر جانداران دور بماند. هنگام شنا در آب، لایهای محافظتی از ورود آب به چشم و گوش جانور جلوگیری میکند.
بدن پلاتیپوسها پوشیده از مو است و بین ۴۵-۳۰ سانتیمتر قد دارند؛ با دمی به طول ۱۵سانتیمتر. پوست بدن آنها سه لایه است: لایه اول، بدن جانور را گرم نگه میدارد و لایه دوم و سوم از بدن پلاتیپوس در مقابل خطرات مختلف محافظت میکند. وزن هر پلاتیپوس بین ۴/۲-۱ کیلوگرم است و به طور متوسط ۱۲سال عمر میکنند.
بزرگترین دشمنان این جانور عبارتند از مار، موش صحرایی و روباه. البته انسانها هم با آلودهکردن محیط زیست این جانور، حضور آنها را در طبیعت به مخاطره انداختهاند. پلاتیپوسها از کرمها و حشرات مختلف دریایی تغذیه میکنند. آنها در کف رودخانه و دریاچه، بیحرکت منتظر طعمه میمانند و به کمک اعصاب حساس منقار خود، مسیر حرکت طعمه را تشخیص داده، آن را شکار میکنند. نوع نر این جانور بزرگتر از نوع ماده است و هرسال یکبار در فاصله ماههای ژوئن تا اکتبر جفتگیری میکنند.
پلاتیپوسها جزو معدود پستاندارانی هستند که تخمگذاری میکنند. هر پلاتیپوس ماده میتواند ۴-۲ تخم بگذارد و دو هفته از تخمها محافظت کند. پلاتیپوس ماده برای گرم نگهداشتن تخمها، حدود ده روز آنها را بین دم و بدن خود نگه میدارد تا بچهها سر از تخم بیرون آورند. پلاتیپوسهای تازه متولدشده از شیر مادر خود تغذیه میکنند.
این پلاتیپوسهای جوان، کوچک و بیدفاع هستند و تا مدتها نمیتوانند به تنهایی زندگی کنند. پلاتیپوس ماده در چهار، پنج ماه ابتدایی، غذای لازم برای بچهها را تامین میکند. پس از گذشت این مدت، پلاتیپوسها میتوانند به تنهایی در آب رودخانه یا دریاچه شنا کرده غذای خود را تامین کنند. البته با پایان دوره تغذیه توسط مادر، پلاتیپوسهای جوان دندانهای کوچک خود را از دست میدهند. پلاتیپوسهای بالغ دندان ندارند و از آرواره برای خردکردن غذا استفاده میکنند.
البته پلاتیپوسها آنچنان که به نظر میآیند ناز و معصوم نیستند؛ پلاتیپوسهای نر با ضربات سهمگین پا، زهر مهلکی وارد بدن مهاجم میکنند که در عرض چند دقیقه اثر میکند! زهری که میتواند یک سگ معمولی را بکشد و هفتهها درد برای یک انسان به همراه داشته باشد!
پلاتیپوسها از جانوران کمیاب طبیعت هستند که میتوان آنها را اینگونه تعریف کرد: ترکیبی از اردک (منقار و پاهای پرهای)، سگ آبی (دم) و سمور دریایی (بدن پشمالو). پلاتیپوسها مدتهاست به یکی از نمادهای قاره استرالیا و مخصوصا کشور تاسمانی تبدیل شدهاند چنانکه از تصویر این حیوان در پشت سکههای بیستسنتی استرالیا استفاده میشود. تا سالهای ابتدایی قرن بیستم تعداد زیادی از پلاتیپوسها به خاطر استفاده از پوست ارزشمندشان شکار شدند. اما پس از آن، قوانین محکمی برای حفاظت از نسل این جانور وضع شد تا این گونه ارزشمند نیز از دایره جانوران در حال انقراض خارج شود.
این جانور برای اولین بار در سال ۱۷۸۹ توسط انگلیسیها شناسایی شد. در آن زمان تصور میشد این جانور یک گونه منحصربهفرد است نه یک جانور معمولی! شباهت بسیار پلاتیپوس به چند حیوان مختلف در طبیعت این شبهات را به وجود آورده بود. اما در نهایت وقتی تعداد دیگری پلاتیپوس هم دید شده مشخص شد تمام ویژگیهای ظاهری این حیوان اعم از منقار و پوست پشمالو و دم، مختص خود اوست و این ویژگیها در پلاتیپوسهای جوان نیز وجود دارد.
پلاتیپوس یک نام لاتین است که برای این حیوان انتخاب شده و به معنای حیوانی است با پاهای پهن و پرهای. نام علمی این جانور هم اورنیتورهینچوس آناتینوس است؛ کلمهای لاتین به معنای جانوری شبیه اردک! پلاتیپوس از دم خود برای ذخیره کردن چربی استفاده میکند و میتواند مدتها بدون خوردن هیچ غذایی زنده بماند! دمای بدن این جانور در شرایط عادی ۳۲ درجه سانتیگراد است ولی به راحتی میتواند خود را با دمای بالا یا پایین آب سازگار کند. به همین دلیل در نقاط مختلف ساحلی استرالیا میتوان نمونههای مختلفی از این جانور را مشاهده کرد.