به گزارش همشهری آنلاین،همهچیز برایش از روزی آغاز شد که دزد به صندوق عقب ماشینش زد و دار و ندارش سرقت شد. او آن روز به جای لعنت فرستادن به دزد به فکر ضدسرقت کردن خودرواش افتاد و مدتها این کار را دنبال کرد تا به جایی رسید که به یک کارشناس ایمنی خودرو تبدیل شد و حالا به چهرهای آشنا در شبکههای اجتماعی تبدیل شده و همه او را به اسم مرد ضدسرقت میشناسند. محسن آذربهرام که به اوس بهرام معروف است در گفتوگویی با همشهری سرنخ، ضمن بازگو کردن ماجراهای جالبی از شغلش، به نکاتی ساده اما در عین حال حیاتی درباره نواقص ایمنی خودروها و راههای ضدسرقت کردن آنها پرداخت. اگر شما هم تجربه ناخوشایندی درباره سرقت خودرو یا وسایل داخل آن دارید خواندن این گزارش را به شما توصیه میکنیم.
مرد ضدسرقت چهکسی است؟
محسن آذربهرام هستم. معروف به اوس بهرام. متولد سال ۱۳۶۱ و ۴۱ ساله. حدود ۱۲ سال است که در کار ایمنی ماشینها فعالیت میکنم. اوایل کارم خیلی سخت بود. چون شبکههای اجتماعی نبود و مجبور بودم برای اینکه کارم را معرفی کنم و مشتری داشته باشم میرفتم جلوی مراکز تعویض پلاک یا معاینه فنی میایستادم و در صف خودروها خدماتم را معرفی میکردم. خیلیها متوجه نمیشدند و میگفتند که نه به این چیزها نیازی نداریم. اما یکسری هم استقبال میکردند و میگفتند خب باید چه کار کرد؟ میگفتم در ماشینت را قفل کن تا نشان دهم چه اتفاقی میافتد. به محض اینکه در را قفل میکردند من با یک پیچگوشتی در ماشینشان را باز میکردم و میگفتم این مشکل اغلب ماشینهاست؛ نه فقط ماشین شما. اما این مشکلات با استفاده از یکسری قطعات قابل حل شدن است. وقتی این قطعات را روی خودرو نصب کنید خودرویتان تا حدودی ایمنتر میشود و سارقان نمیتوانند بهراحتی در خودرویتان را باز کنند. معرفی این کار به مردم خیلی سخت بود. من صبح تا شب در خیابان بودم تا کارم را معرفی کنم.
وقتی دزد به ماشینم زد
من کارم نجاری و کابینتسازی بود. آن زمان یک پراید داشتم. یک روز وقتی جعبه ابزارم را که پر از وسایل برقی و گرانقیمت بود در صندوق عقب پراید گذاشته و آن را کنار خیابان پارک کرده بودم، دزد به آن زد و همه ابزارم را دزدید. هرکدام از آشنایان که متوجه میشد یک بد و بیراهی به دزد میداد اما من میگفتم نه، ایراد من بود که ابزارم را در صندوق عقب ماشین که جای ناامنی است گذاشتم و این فرصت را به دزد دادم تا سرمایهام را ببرد. سهلانگاری خودم را قبول کردم. دنبال این بودم که چه کار باید انجام دهم که ابزارم را در ماشین میگذارم ایمن کنم و دست دزد به آن نرسد. سراغ چند قفلساز رفتم. یکسری میگفتند باید قفل را عوض کنی و از تجربه همه افرادی که میشناختم استفاده کردم. دنبال این بودم که ماشین خودم را ایمن کنم. از هر کسی یک نکتهای یاد گرفتم. در همان زمان فهمیدم که برای ایمن کردن در ماشینهای پژو وسیلهای وجود دارد اما برای پراید چیزی ساخته نشده است. این وسیله را خیلی بررسی کردم. راه اینکه ماشینها چطور با یک پیچگوشتی یا سیخ باز میشوند را پیدا کردم. بعد روی ماشین خودم امتحان و راههای نفوذ را پیدا کردم. بعد از آن خودم بهصورت دستی چند قطعه ساختم که در قفل درهای ماشین، قفل کاپوت و صندوق عقب کاربرد دارد و مانع نفوذ پیچگوشتی و سیخ و وسیلههای اینچنینی و باز شدن قفلها میشود. بعد از چند سال پرایدی که داشتم فروختم اما تا آن زمان بهخاطر کارهایی که انجام داده و قطعاتی که رویش نصب کرده بودم هیچ دزدی نتوانسته بود سراغش بیاید. کاری کرده بودم که حتی اگر دزدی شیشه ماشینم را بشکند، باز هم نتواند در آن را باز کند.
از نجاری تا ضدسرقت کردن
بعد از یک مدت من مریض شدم و پزشکان گفتند باید شغلت را عوض کنی و نمیتوانی نجار باشی. من هم دنبال این بودم که بعد از حدود ۱۷ سال نجاری و درودگری چه کاری میتوانم انجام دهم. به این فکر افتادم که کار ضدسرقت کردن خودروها را انجام دهم. چند سال به سختی در این حوزه کار کردم و توانستم کارم را معرفی و مشتری پیدا کنم. تا اینکه از ۲ سال قبل وارد فضای مجازی شدم.
ورود به فضای مجازی
یک صفحه در اینستاگرام راه انداختم و از این طریق افراد زیادی با من آشنا شدند و دیگر سختیهایی که قبلا داشتم را ندارم. البته این کار هم به همین راحتی نبود. اوایل هیچکس نمیدانست که من چه کاری انجام میدهم. یادم میآید که یک روز در یک ماشین را باز کردم و داشتم برای صاحب ماشین توضیح میدادم که ماشینش چه نواقصی دارد. او یک نگاه به من کرد و یک نگاه به ماشینش انداخت و فرار کرد. فکر کرد من خودم دزد هستم. من حالا که کارم رونق گرفته با ۷ نفر که ۲ نفرشان برادرانم هستند همکاری میکنم که فنی هستند. شغل من ضدسرقت کردن و ایمنکردن ماشینهاست. توضیح دادن این کار خیلی سخت است. بخواهم راحتتر بگویم به همه اینطور میگویم که دزدگیر میبندم. یا اینکه میگویم قطعاتی روی ماشین نصب میکنم که دزد نتواند ماشینتان را بدزد. کسبوکار مجازی واقعا عجیب است و حالا همه مشتریانم از طریق اینستاگرام من را میشناسند و سراغم میآیند و اغلب همین مشتریان هستند که من را به یکدیگر معرفی میکنند. به قول معروف مشتریهایم هستند که برایم مشتری میآورند.
از نجاری تا دیجیتال مارکتینگ
من حالا علاوه بر ضدسرقت کردن خودروها از دیجیتال مارکتینگ هم سردرمیآورم. از طریق پیجهای آموزشی در اینستاگرام این کار را یاد گرفتم که چطور پست و استوری بگذارم. چطور تولید محتوا کنم. البته من در هیچ دوره تخصصی دیجیتال مارکتینگ شرکت نکردم اما چون علاقهمند بودم پیجهای آموزشی را دنبال میکردم تا یاد بگیرم چطور میتوانم کارم را تبلیغ کرده و به مردم در زمینه مشکلات امنیتی خودروهایشان آگاهی بدهم و خودروهایشان را ایمن کنم. ۲ سال قبل من یک پیج اینستاگرام داشتم اما شخصی بود. مثلا عکس خودم و قناریهایم را میگذاشتم. اما بعد از طریق پیجهای آموزشی شیوههای کار کردن در این فضا را یاد گرفتم. مثلا یکی از افرادی که آموزش میداد انگیزه زیادی به من داد. میگفت میشود از طریق فضای مجازی و اینستاگرام کار کرد و درآمد خوبی داشت. مثلا یادگرفتم که روزی دو تاپست و استوری بگذارم. آن زمان مثلا من ۲۰۰ دنبالکننده داشتم که اغلبشان دوستان و فامیلم بودند اما کم کم زیاد شدند. البته هیچکس کار به من نمیداد اما گاهی یک نفر پیام میداد و از روی کنجکاوی سؤال میپرسید. اما من یاد گرفته بودم که باید برای رشد و پیشرفت کردن پشتکار داشت. من هم با همه وجودم تلاش کردم. تا یکماه قبل همه کارهای پیجم را خودم انجام میدادم اما مدتی است که یک نفر بهعنوان ادمین به من کمک میکند. الان از جایی که هیچکس به پست و استوریهایم توجه نمیکرد به جایی رسیدهام که مثلا یکی از آخرین پستهایم در اینستاگرام حدود ۴ میلیون بازدید داشته است.
قفلفرمان خوب، قفلفرمان بد
قفلفرمان و پدال برای دزدها بازدارنده هستند اما بهشرطی که از قفلهای خوب استفاده شود. قفلهایی خوب هستند که لوله و یراق آلاتی که در آن استفاده شده قوی باشد و با یک ضربه یا فشار از هم باز نشود. ساچمهها و فنرها و تراشهایی که در دندانههای قفل قرار دارد مرغوب باشد. جوشهایی که از طریق آنها قطعات به یکدیگر متصل شدهاند کافی باشند. گاهی قطعات قفلفرمانها با چند خال جوش به هم وصل شدهاند که با یک ضربه کوچک میشکنند. معمولا روی این جوشها روکش کشیده شده است که ما در نگاه اول متوجه آنها نمیشویم و لازم است هنگام خرید قفلفرمان این مسائل کنترل شود. از طرفی قفلهایی که به فرمان متصل میشوند نسبت به قفلهایی که به شکل عصایی هستند و از طریق فرمان به پدالها وصل میشوند امنتر هستند. قفلفرمانهای عصایی بدون اینکه حتی توی قفلشان کلید انداخته شود باز میشوند. از طرفی کلیدها و مغزی قفلفرمانها هم خیلی مهم است. مغزیها انواع و اقسام مختلفی دارد. اغلب توپیها هم چینی است. یکسری از این توپیها کلیدهای کامپیوتری دارند که مردم فکر میکنند چون اسم کامپیوتری دارد خوب و امن است اما واقعیت این است که این نوع قفلها بدترین نوع قفلها هستند چرا که سارقان با یک سنجاق یا یک وسیله کوچک میتوانند این قفلها را باز کنند چون مکانیسم این قفلها خیلی ساده است. اما یکسری از قفلها است که کلیدهای آنها چهارپر هستند. روی هر طرف این قفلها ۴ ساچمه قرار دارد که نمیشود به آسانی این قفلها را باز کرد.
دزدگیرهایی برای دلخوشی
من اعتقادی به دزدگیرهای الکترونیکی که مردم پول زیادی هم برایش پرداخت میکنند ندارم. برای همه اتفاق افتاده که آژیر دزدگیر ماشینشان به صدا درمیآید. تقریبا صدای همه آژیرها شبیه یکدیگر است. همه فکر میکنند که صدای آژیر ماشین همسایه است. یا اینکه گربه روی ماشینم پریده و... پس دزدگیر کارایی خاصی ندارد. یا اینکه گفته میشود مثلا اگر صدای آژیر بیاید دزد فرار میکند. اما اینطور نیست. وقتی آژیر به صدا دربیاید دزد چند راه دارد. یا کاپوت را باز میکند و سیم آژیر را جدا میکند و صدا قطع میشود یا اینکه فیوزها را جدا میکند. یا دسته سیمهای دزدگیر که معمولا زیر سوییچ هستند را جدا میکند و صدا قطع میشود. بعضیها هم فکر میکنند دزدگیرهای تصویری خیلی کاربرد دارند. دزد وقتی در ماشین را باز کند با جدا کردن فیوز دزدگیر را به راحتی از کار میاندازد و دزدگیر تصویری هم کارایی چندانی ندارد.
پژو ۲۰۶ و هم خانوادههایش
کاپوت، در و صندوق عقب ۲۰۶ بهراحتی باز میشود. این کار شگردهای مختلفی دارد. مثلا یکی توپی قفل را میشکند. یکی از کنار در را باز میکند. یکی از زیر دستگیره. یکی شیشه را میشکند و سارق دیگری در را کج میکند. راههای مختلفی وجود دارد که اغلب مردم هم میدانند. بعضی سارقان برای سرقت خودرو تلاش میکنند و بعضیها هم برای سرقت قطعات آن. برای سرقت خودرو اول سراغ کامپیوتر میروند و کامپیوتر خودشان را که بدون کد است جا میزنند. در این حال ماشین با هر سوئیچی درش باز شده و روشن میشود. ارزشمندترین لوازم پژو ۲۰۶ برای سارق اول کامپیوتر آن است که به راحتی و بعد از باز کردن کاپوت سرقت میشود. بهخاطر همین باید هم برای کاپوت قفل درنظر گرفت و هم برای کامپیوتر. از طرفی میشود سیم کاپوت که از کنار چراغ جلو رد میشود را جا به جا کرد تا به همین راحتی نشود کاپوت را باز کرد.
پراید و بقیه دوستان
پراید، تیبا، ساینا هم ازجمله خودروهایی هستند که سارقان به راحتی میتوانند از آنها سرقت کنند. بهراحتی و با یک پیچگوشتی معمولی میشود در، کاپوت و صندوق این خودروها را باز کرد. معمولا باتری و کامپیوترهای این خودروها سرقت میشود. گاهی سارقان ماشین را بهصورت خاموش هل میدهند و به جای خلوتتری میبرند و آنجا هرکاری که بخواهند انجام میدهند. در این خودروها هم سارقان معمولا اول فیوز را باز میکنند و کامپیوتر بدون کد خودشان را نصب میکنند و به راحتی خودرو را سرقت میکنند. برای این خودروها باید مغزی قفلهای فابریک را با مغزیهای تیتان عوض کرد. مغزیهای قفل فابریک با یک پیچگوشتی ساده باز میشود. اما قفلهای تیتان که از جنس برنج است بهراحتی باز نمیشود. حتی با ریختن اسید. قفلهای صندوق عقب هم به همین شکل است. شگرد دیگر سارقان این است که از کنار دستگیره در یا بالایش وسیلهای شبیه سیخ داخل در میکنند و در باز میشود. برای پیشگیری از این کار باید یک صفحه فلزی روی قفل نصب کرد تا هر وسیله خارجی که وارد آن شود نتواند قفل را باز کند. برای کاپوت قفلهای جدیدی باید نصب کرد که دور آنها یک پوشش فلزی وجود دارد و مانع رسیدن وسیله خارجی به قفل میشود و به همین سادگی میشود از باز شدن کاپوت جلوگیری کرد.
۴ توصیه کاربردی ضدسرقت
۱- اولین کار نصب تجهیزات ضدسرقت است. این تجهیزات باعث میشود دزد در نگاه اول متوجه ایمن بودن خودرو شود و اصلا سراغ چنین خودرویی نیاید. سارقان معمولا وقتشان را روی خودروهایی که ایمنی کمتری دارند و در کوتاهترین زمان امکان سرقتشان وجود دارد میگذارند.
۲- توصیه میشود که از ردیاب استفاده شود. ردیابهای جدید به این شکل است که وقتی سارق دست به ماشین بزند روی گوشی موبایل صاحب آن نشان داده میشود. یا اینکه میشود با کمک آن ماشین را ردیابی و حتی هنگام حرکت خاموش کرد.
۳- استفاده از قفلهای فرمان مناسب هم در پیشگیری از سرقت خودرو خیلی مؤثر است.
۴- نکته دیگر اینکه نباید ماشین را در هرجایی پارک کرد. باید ماشین را جایی پارک کرد که مثلا یک دوربین مداربسته در اطرافش باشد که اگر اتفاقی افتاد بشود از آن دوربین کمک گرفت. ماشین را باید در جاهایی پارک کرد که رفتوآمد زیاد باشد و نباید آن را در جاهای خلوت و تاریک پارک کرد.
آسیب پذیرترین خودرو
همه فکر میکنند آسیب پذیرترین خودرو از لحاظ ایمنی پراید است اما اشتباه میکنند. آسیب پذیرترین خودروها به لحاظ ایمنی پژو ۲۰۶ و ماشینهای همخانوادهاش مثل ۲۰۷ و رانا هستند. چون قطعات این خودروها گرانتر است سارقان اشتیاق بیشتری نسبت به آنها نشان میدهند و از نواقص مهمی که این خودروها دارند بهراحتی استفاده میکنند.
امنترین خودرو
یکی از امنترین و ضدسرقتترین خودروها کوئیک است چرا که در آن به این راحتیها باز نمیشود. در صندوق عقب هم مکانیسم جدیدی دارد که به این راحتی نمیشود آن را باز کرد. دنا هم ازجمله خودروهای امن و تا حدودی مطمئن است. این موضوع نشان میدهد که اگر خودروسازان بخواهند میتوانند این خودروها را ضدسرقت کنند تا خیال مشتریانشان راحت باشد.
فاجعه سوئیچهای مزدا ۳
مزدا ۳ هم یکی از خودروهایی است که وضعیت خوبی در ایمنی ندارد و زیاد خبر سرقتش شنیده میشود. از سال ۸۶ به بعد در سوئیچ اغلب خودروها ایموبلایزر نصب شد که سیستمی ضدسرقت است و فقط سوئیچ همان خودرو میتواند آن را روشن کند اما در مزدا ۳ این امکان وجود ندارد و به همین دلیل با سوئیچهای مشابه باز میشود و از این نظر نقص بزرگی دارد و زیاد سرقت میشود.
هزینه ضدسرقت کردن
ضدسرقت کردن خودروها در مقایسه با ارزش خودرو اصلا زیاد نیست. برای این کار چند تغییر کوچک در قفلها انجام میشود و چند وسیله روی آنها نصب میشود که هزینه آن در قبال ارزش خودرو و سرقت آن یا وسایل خودرو ناچیز است و عاقلانه است که خودروها با این وسایل تا حدودی ایمن شود. با انجام این کارها صاحب خودرو خیالش راحت میشود که دیگر سارقان نمیتوانند در خودرو را بهراحتی باز کنند.