به گزارش همشهری آنلاین، موکب‌ها شاید شاخص‌ترین این تسهیلات بود. اما پس از مدتی نیازهای مختلف این مراسم از سوی نهادهای مرتبط شناسایی شد و در این میان فناوران و نوآوران کشور در قالب استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان‌ها تلاش کردند که این نیازها را با قابلیت‌های نوین و به‌روز پاسخ دهند. امسال هم شرکت‌های دانش‌بنیان به‌طور خاص مراسم اربعین و به‌ویژه راهپیمایی آن را مورد توجه قرار داده‌اند. روز دوشنبه نمایشگاهی از محصولات و خدمات ویژه راهپیمایی اربعین در صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شد. این نمایشگاه که با عنوان «رویداد همکاری فناورانه در خدمت‌رسانی به زائران اربعین» میزبان ۵۰ شرکت دانش‌بنیان بود، با استقبال مسئولان ازجمله معاون اجرایی رئیس‌جمهور، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس ستاد مردمی اربعین و برخی دیگر روبه‌رو شد. سیاوش ملکی فر، معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی در گفت‌وگو با همشهری به فرایند اجرای این رویداد اشاره می‌کند و اساس شکل‌گیری آن را مبتنی بر وجود ۲ گروه دارای نیاز و برآورده‌کننده نیاز می‌داند.
شناسایی ۵نیاز اصلی
سیاوش ملکی‌فر، معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی شرکت‌های دانش‌بنیان با اشاره به اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان اکنون به عدد ۹ هزار نزدیک شده‌اند، یادآوری می‌کند که دانش‌بنیان‌ها دست‌کم یک محصول تأیید شده دانش بنیان دارند. ملکی فر همچنین از برگزاری جلسه‌ای با مسئولان سازمان تبلیغات خبر می‌دهد که در این جلسه نیازهای زائران در ۵حوزه شناسایی و دسته‌بندی شد. به‌گفته او، این حوزه‌ها شامل سلامت و بهداشت و درمان، فناوری اطلاعات و ارتباطات، لجستیک و حمل‌ونقل، صنایع خلاق و فرهنگی (محتوای مورد نیاز زائران) و بیمه است. ملکی‌فر با اشاره به اینکه به جزئیاتی چون جاماندگان اربعین، خودروی اشتراکی، آب شرب سالم، گرمازدگی، سوختگی، زخم و بریدگی هم توجه شد، می‌گوید: پس از آن، طی یک فراخوان، بیش از ۱۰۰شرکت که در این حوزه‌ها محصول یا ایده داشتند ثبت‌نام کردند.
۵۰دانش بنیان در اربعین
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی با بیان اینکه شرکت‌هایی بودند که محصولات و خدمات‌شان به مراسم امسال نمی‌رسید، ادامه می‌دهد: روز دوشنبه ما میزبان ۵۰شرکت دانش‌بنیان، فناور و خلاق بودیم که محصولات آنها قابل ارائه برای زائرین اربعین بود.
حوزه سلامت
به‌گفته معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی یکی از شرکت‌ها ماده‌ای شیمیایی تولید کرده که آب را ضدعفونی می‌کند. به این ترتیب زائران با خیال راحت می‌توانند با استفاده از این ماده، همیشه آب شرب مطمئن داشته باشند. ملکی‌فر به شرکت دیگری اشاره می‌کند که یک اسپری بینی تولید کرده که برای در امان ماندن از بعضی بیماری‌ها، حساسیت‌ها و عفونت‌های میکروبی کاربرد دارد.
رفع نیازهای زائران
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی می‌گوید: شرکتی، اپلیکیشنی را توسعه داده که دوطرف را به هم وصل می‌کند. درواقع افرادی که به تخصصی نیاز دارند و گروهی که متخصص هستند با این اپلیکیشن می‌توانند با هم در ارتباط باشند. ملکی‌فر یادآوری می‌کند که حتما نیاز نیست کمک‌کننده متخصص باشد و یک نیروی کار ساده هم می‌تواند برای بعضی کارها به‌عنوان رفع‌کننده بعضی نیازها فعالیت کند. او همچنین به شرکت دیگری اشاره می‌کند که محتوای فرهنگی و مذهبی برای ایام اربعین و ویژه کودکان و نوجوانان تولید کرده است.
کمک به کم‌توانان و ناتوانان حرکتی
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی از شرکت دیگری نام می‌برد که ویلچر فوق‌سبک تولید کرده است. این ویلچر که بدنه آن فیبر کربن است به راحتی قابل حمل و جابه‌جایی است. ملکی‌فر همچنین از روباتی نام می‌برد که به وسیله یک شرکت دانش‌بنیان تولید شده است. این روبات پوشیدنی یا اصطلاحا exoskeleton به کم‌توانان و ناتوانان حرکتی، توانایی راه رفتن می‌دهد. به‌گفته او، این روبات اکنون برای جانبازان و معلولان کاربرد دارد و محصولی پرتقاضا در کشور محسوب می‌شود.
همسفر اربعین با خودروی اشتراکی
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی به آماری که معاون اجرایی رئیس‌جمهور در این رویداد اعلام کرد، اشاره می‌کند. به‌گفته محسن منصوری، میانگین تعداد سرنشین خودروهایی که برای اربعین به سمت مرز می‌روند ۲نفر است. به همین‌خاطر ملکی‌فر از پیاده‌سازی اپلیکیشنی خبر می‌دهد که امکان ارائه خودروی اشتراکی را فراهم کرده است. درواقع، اگر خودرویی ظرفیت داشته باشد، راننده خودرو در این اپلیکیشن برای انتقال زائران دیگر اعلام آمادگی می‌کند و به این ترتیب نیازی برطرف می‌شود.
تسهیلات برای خرید محصولات
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی در پاسخ به این پرسش که آیا تسهیلاتی برای محصولات گران قیمت‌تر دانش‌بنیان‌ها درنظر گرفته شده از تسهیلاتی تحت عنوان لیزینگ خبر می‌دهد. به‌گفته ملکی‌فر، بر این اساس، هرکس محصول این شرکت‌های دانش‌بنیان را خریداری کند می‌تواند ۳۰درصد قیمت را نقدی پرداخت کند و ۷۰درصد دیگر را ۲ساله پرداخت کند. به‌گفته او درواقع، این وامی است که صندوق نوآوری اعطا می‌کند.
حسین احمدی، سرپرست تیم نرم افزار اپلیکیشن فانوس:
۲گروه اصلی در راهپیمایی اربعین حضور دارند؛ کسانی که به چیزی نیاز دارند و کسانی که می‌توانند آن نیاز را برآورده کنند. در گروه اول، ممکن است فردی به‌عنوان مثال، با مشکلی در پا مواجه شود یا وضعیت گوارشی او دچار اختلال شود. حتی ممکن است ویلچر یکی از راهپیمایان مشکل فنی پیدا کند. در گروه دوم، یک پزشک، یک تعمیرکار یا هر فرد کمک‌کننده دیگری حضور دارد. در اپلیکیشن فانوس ما تلاش کردیم که ارتباط این دو گروه را با یکدیگر برقرار کنیم. در فضای اپلیکیشن قابلیت‌های دیگری هم وجود دارد.
میثم گچلو، کارشناس بازاریابی و توسعه بازار شرکت دانش‌بنیان آویتا:
شرکت ما در زمینه تولید تجهیزات توانبخشی فعالیت می‌کند که ویلچرهای فوق سبک کربنی از محصولاتی است که به راهپیمایان اربعین کمک خواهد کرد. ویژگی این ویلچرها شامل وزن بسیار کم، شخصی‌سازی، مانور و قدرت رانش و ساخت براساس ابعاد و وزن مشتری است. ما ۴خدمت می‌توانیم به زائرین اربعین ارائه دهیم. سرویس و تعمیر ویلچرها در مسیر، حمل‌ونقل افراد سالمند و کم‌توان با ویلچرهای شرکت، اجاره و اهدای ویلچر به کسانی که به این وسیله نیاز دارند از خدمات ماست.
مسعود محمدی مدیر اداری بنیان دانش‌پژوهان:
ما در زمینه آب شیرین‌کن‌های غشایی و حرارتی فعالیت می‌کنیم. حرارتی‌ها از حرارت و بخار اتلافی صنایع نفتی، نیروگاهی، فولاد، لاستیک و پلاستیک، نساجی و غذایی برای بیس انرژی به‌منظور تامین «آب دِمین» استفاده می‌کنند. این آب، اصطلاحا «آب مطلق» است و ارزش آن بسیار بالاست. آب شیرین‌کن‌های غشایی و قابل حمل هم برای مناطق محروم و مسیرهای زیارتی مانند مسیر اربعین کاربرد دارند. ما با استفاده از این فناوری، هم می‌توانیم برای روستاها اشتغال ایجاد کنیم و هم آب شرب سالم را در اختیار ساکنان قرار دهیم.
فردوسی، کارشناس فروش شرکت بهسان‌اندیش سپهر:
ما در زمینه سامانه‌های کنترل تردد براساس پلاک خودرو فعالیت می‌کنیم. قابلیت سامانه‌های ما شامل مدیریت پارکینگ‌های خصوصی و عمومی، کنترل تردد جاده‌ای و ثبت سرعت است. سامانه مدیریت اسکان را که سال گذشته در موکب امام رضا آزمایش کردیم، امسال در اربعین به‌کار خواهیم گرفت. همچنین می‌توانیم این سامانه را برای سازمان‌های مختلف خصوصی‌سازی کنیم. این سامانه برای اطلاعات موکب‌هاست که برای هلال‌احمر یا شرکت‌های خدماتی که می‌خواهند گزارش ورود و خروج یا آمارهای روزانه داشته باشند کاربرد دارد.
زهرا رمضانی، کارشناس بخش بیومکانیک شرکت پداسیس:
روبات‌های پوشیدنی ما به افرادی که دچار ضایعه نخاعی شده‌اند یا به هر دلیلی دچار کم‌توانی یا ناتوانی حرکتی هستند، کمک می‌کند که روی پای خود بایستند و حرکت کنند. این راه رفتن بسیار ارزشمند است، اما مسئله این است که صرف راه رفتن برای ما مهم نیست. عوارض نشستن در یک نقطه انسان را آزار می‌دهد که به کمک این روبات که ورزش کردن را برای افراد به همراه دارد، عوارض عدم‌تحرک کاهش پیدا می‌کند. همچنین به لحاظ روحی و روانی، تأثیر قابل توجهی بر زندگی این افراد دارد.
گزارش: عمادالدین قاسمی‌پناه