احمد میرخدائی: تهیه بلیت هواپیما برای ایام اربعین برخلاف وعده‌های قبلی، همچنان سخت و مبهم است و سایت‌های ثبت‌نام زوار و پیش‌خرید بلیت قطار نیز با اختلال‌های طولانی و خسته‌کننده، زائران را کلافه کرده‌اند. در این میان، زیرساخت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای نیز در قیاس با جمعیت انبوه زائران حسینی با کمبود جدی مواجه هستند و مشخص نیست که چگونه نیاز زائران را برآورده خواهند کرد.
به گزارش همشهری، اختلال‌های متوالی و تکراری در لجستیک اربعین ثابت کرد که باوجود گذشت ۱۰سال از برگزاری برنامه سفر مذهبی در ایام اربعین، همچنان تمهیدات اندیشیده شده برای خدمت به زائران اباعبدالله‌الحسین(ع) تناسبی با جمعیت و نیاز آنها ندارد. یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی انسانی در مدت‌زمان کوتاهی به مناسبت اربعین حسینی برگزار می‌شود و تهیه و تأمین تدارکات برای این رویداد نیز باید جهادی‌گونه و بی‌نقص باشد، اما باوجود همه تلاش‌هایی که در سالیان گذشته انجام شده، همچنان زائران اربعین با مشکلات تکراری و تجربه‌شده مواجه هستند.
بلیت هواپیما، روی هوا
کوچک‌ترین بار جابه‌جایی زائران اربعین بر دوش صنعت هوایی قرار دارد و در بهترین حالت کمتر از ۴درصد کل زائران با هواپیما به زیارت کربلا نائل می‌شوند، اما همین جمعیت ۴درصدی نیز تعدادشان به‌قدری هست که از تحمل صنعت هوایی کشور خارج باشد و متولیان امر در پوشش‌دهی کامل و درست تقاضای آنها ناتوان باشند. البته از صنعت هوایی ایران بعد از ۴دهه تحریم سنگین انتظار نمی‌رود که مثلاً مانند ایرلاین‌های قطر و امارات قدرت سرویس‌دهی تراز اول و انبوه را داشته باشند، اما نکته اینجاست که در زمان فهرست کردن خدمات اربعین و حساب‌وکتاب خدمت‌رسانی به زوار اربعین، وعده‌های جذابی به افکار عمومی داده می‌شود که در عمل همه آنها محقق نمی‌شود.
تناقض در اظهارات و عملکردها و عدم‌تناسب آنها با واقعیت‌ها نیز مسئله دیگری است که به اختلال در لجستیک سفر اربعین دامن می‌زند؛ مثلاً هفته پیش، سازمان هواپیمایی کشوری از صدور ۳۶۱۷مجوز پرواز به عراق برای ایام اربعین خبر داد، اما دیروز رئیس این سازمان در نشست با وزیر راه اعلام کرد: تاکنون ۳هزار پرواز برای ایام سفرهای اربعین (از ۲۷ مردادماه تا پایان شهریور) مجوز دریافت کرده‌اند.
پرواز قیمت بلیت هواپیما
فارغ از این مسئله، باوجوداینکه متولیان صنعت هوایی وعده داده بودند با بسیج ایرلاین‌ها و فروش پلکانی بلیت، اجازه تکرار مشکلات سابق در فروش بلیت اربعین را نخواهند داد، اما در عمل، زائران حسینی کاملاً سرگردان هستند و امکانی برای خرید بلیت ندارند. فعلاً نه در سایت شرکت‌های هواپیمایی و نه در سایت‌های معرفی شده برای فروش آنلاین بلیت، اثری از بلیت ۴میلیون تومانی یک‌طرفه یا ۸میلیون تومانی رفت‌وبرگشت هوایی به عراق نیست و فقط برای روزهای بعد از اربعین می‌توان به‌ندرت بلیت‌های یک‌طرفه با قیمت بالاتر از ۵میلیون تومان پیدا کرد. البته سایت‌های متفرقه، همچنان سرگرم فروش بلیت با ارقام نجومی هستند و برای معدود پروازهای باقیمانده در ایام قبل از اربعین، می‌توان بلیت‌های یک‌طرفه با قیمت حداقل ۳برابر نرخ مصوب تهیه کرد.
البته سازمان هواپیمایی کشوری به‌شدت نسبت به خرید بلیت از این درگاه‌ها هشدار داده و بر احتمالاً کلاهبرداری بودن آنها تأکید کرده است اما وقتی در سایت‌های رسمی بلیت نیست، طبیعتاً بازار همین سایت‌های جعلی داغ خواهد شد.
بلیت قطار از ریل خارج شد
در کنار آشفته‌بازار تأمین بلیت هواپیما، آن دسته از زائرانی که برای پیمودن مسیر کربلا یا بخشی از آن روی تهیه بلیت قطار حساب کرده بودند نیز با مشکل مواجه شدند. جدای از اینکه تعداد صندلی‌های تأمین شده برای مسافران اربعین در بهترین حالت می‌تواند حدود ۸درصد زائران را پوشش دهد و طبیعتاً تهیه بلیت آن به‌واسطه تقاضای بالا سخت خواهد بود، سایت پیش‌فروش بلیت قطار اربعین نیز در شروع کار مختل شد تا مسافران ریلی اربعین نیز به دسته مسافران بلاتکلیف اضافه شوند.
طبق اعلام شرکت راه‌آهن، قرار بود از ساعت ۱۰صبح دیروز، پیش‌فروش بلیت قطار ترکیبی تهران - کربلا از طریق سایت Sale.raheparvaz.com آغاز شود، اما در همان دقایق اولیه، این سایت از دسترس خارج شد. ابتدا اعلام شد که آدرس اعلامی اشتباه بوده اما در ادامه باز هم اختلال ادامه پیدا کرد و تا لحظه تنظیم این گزارش همچنان امکان خرید بلیت قطار وجود نداشت.
قطعی سامانه سماح و مشکل ارز اربعین
زائران حسینی برای شرکت در عزاداری اربعین باید در سامانه سماح ثبت‌نام کنند. ثبت‌نام در این سامانه به مسافر امکان دریافت بیمه، وام و ارز اربعینی را می‌دهد، اما باوجوداینکه فرصت کمی برای برنامه‌ریزی سفر اربعین باقی مانده، سایت سماح با قطعی و اختلال شدید مواجه شده و به‌جز حدود یک‌میلیون زائر که تاکنون در این سامانه ثبت‌نام قطعی کرده‌اند، مابقی افراد با سردرگمی و استرس مواجه هستند.
نکته قابل‌توجه آن است که زائران برای دریافت سهمیه ارز اربعین نیز ابتدا باید در سامانه سماح ثبت‌نام کرده و کد پیگیری را دریافت کنند و حالا با اختلال سماح، عملاً تأمین ارز زائران نیز مختل شده است. البته دیروز وعده رفع این اختلال‌ها داده شد و به‌احتمال‌زیاد مشکل زائران برای ثبت‌نام در این سامانه برطرف خواهد شد، اما نکته اینجاست که هرکدام از اختلال‌های ایجادشده در لجستیک اربعین، عملاً کل برنامه‌ریزی سفر زائر را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد که بسیار آزاردهنده است.