همشهری آنلاین- مرضیه ثمره‌حسینی: وضعیت سوختگیری بنزین در تهران به روال عادی برگشته است اما همچنان در برخی شهرها به‌خصوص شهرهای مرزی مانند سیستان و بلوچستان صف‌های بنزین برقرار است. طبق گزارش‌ها و صحبت‌های مسئولین، مصرف بنزین امسال در کشور به طور حیرت‌انگیزی افزایش یافته است به طوری که افزایش مصرف، ناترازی در تولید و مصرف را تشدید کرده و در حال حاضر برای رفع این ناترازی، از ذخایر استراتژیک برداشت می‌شود.
جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی عنوان کرد: برای رفع ناترازی بنزین و به‌منظور تامین افزایش تقاضا روزانه از ۲.۵ تا ۳ میلیون لیتر ذخایر استراتژیک برداشت می‌کنیم.
هرچند با وجود افزایش مصرف بنزین، مسئولان تاکید دارند که هیچ مشکلی برای تامین و توزیع بنزین در کشور وجود ندارد اما چالش بنزین این روزها گمانه‌زنی‌های مختلفی به دنبال داشته است و همچنان، خبرهایی از افزایش قیمت بنزین به گوش می‌رسد و برخی می‌گویند چون بنزین ارزان است، مصرف آن بی‌رویه است و صحبت از الزام اصلاح نرخ بنزین می‌کنند با این حال مسئولان بارها شایعه افزایش قیمت بنزین را رد کرده‌اند.
بنزین امسال گران نمی شود
عضو کمیسیون انرژی مجلس در مورد موضع مجلس در رابطه با بنزین به همشهری آنلاین گفت: هم مجلس و هم دولت بارها گفته‌اند که امسال هیچ‌گونه افزایش قیمت بنزین نداشته و نداریم اگر هم قرار باشد اتفاقی بیفتد و خبر جدیدی باشد قطعا ابتدا دولت با مجلس هماهنگ می‌کنند و این موضوع از قبل اعلام خواهد شد، بنابراین همانطور که خود وزیر نفت و مسئولان دیگر چند بار در چند روز اخیر تاکید کرده‌اند امسال بنزین گران نخواهد شد.
حسین حسین‌زاده در پاسخ به اینکه ممکن است قیمت بنزین در سال بعد تغییر کند؟ گفت: برای سال بعد هنوز هیچ برنامه‌ای نیست و برنامه ما الان برای ۱۴۰۲ است و اگر صحبت و تغییری باشد برای بودجه ۱۴۰۳ که زمستان ارائه می‌شود، است و در آن صورت هم دولت باید ابتدا پیشنهاد بدهد و بعد درباره آن بحث شود.
عوامل اثرگذار در افزایش مصرف بنزین
طبق گفته مسئولان، میانگین مصرف بنزین در حال حاضر روزانه ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیون لیتر است. این در حالی است که عنوان می‌شود در سال جاری رکورد مصرف ۱۴۲ میلیون لیتر هم به ثبت رسیده است. در مورد دلایل افزایش مصرف بنزین در کشور، چند عامل نقش دارد. یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار، خودروهای غیراستاندارد و فرسوده است.
عضو کمیسیون انرژی در این باره گفت: آمارها نشان می‌دهد در ایران حدود ۲۹ میلیون خودرو وجود دارد که بیش از ۵ میلیون خودرو فرسوده است و علاوه بر آن، ۱۰ میلیون موتورسیکلت هم در سطح کشور تردد می‌کنند. قبل از کرونا مصرف بنزین در کشور ۸۷ میلیون لیتر بوده که بعد از کرونا میانگین مصرف روزانه به ۱۲۰ میلیون لیتر است و در مناسبت‌هایی مانند تاسوعا و عاشورا رکورد بالای ۱۴۰ میلیون لیتر هم ثبت شد.
حسین‌زاده ادامه داد: ما هر سال ۱.۵ میلیون تولید خودرو داریم که تقریبا معادل ۵ میلیون لیتر افزایش مصرف بنزین داریم اما در ۳ تا ۴ سال اخیر در حالی که باید نهایتا ۱۵ میلیون لیتر افزایش مصرف داشتیم میانگین مصرف نسبت به قبل به دوبرابر رسیده است که علت اصلی آن، به کیفیت پایین خودروها و کیفیت بنزین و همچنین، قاچاق بنزین و فرآورده‌های آن برمی‌گردد.
عضو کمیسیون انرژی با تاکید بر سهم بالای خودروها در مصرف سوخت گفت: در حال حاضر، بخش مهمی از حمل و نقل کالاهای ما با کامیون‌هایی انجام می‌شود که به دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی تعلق دارند و سوخت زیادی می‌سوزانند در حالی که غالب کشورهای دنیا امروز ریل‌محور هستند و جابه‌جایی و انتقال کالاها از مسیر دریایی یا ریلی صورت می‌گیرد.
حسین‌زاده با تاکید بر تولید و توسعه خودروهای هیبریدی و برقی در کشور بیان کرد: ناترازی میزان تولید و مصرف بنزین که امروز در کشور به وجود آمده است در فصلی مانند زمستان حدود ۲۰ میلیارد دلار ضرر اقتصادی ناشی از آلودگی هوا را به دنبال دارد که افزون بر آن، آمار بالای مرگ و میر را هم سبب می‌شود. بر این اساس، حال که از نخستین خودروهای هیبریدی و برقی رونمایی شده است برای اینکه این خودروها جایگزین خودروهای فعلی شود باید هم دولت هم مجلس و همه دستگاه‌ها دخیل شوند و بودجه خوبی برای این امر مهم اختصاص یابد تا در یک بازه ۱۰ تا ۱۵ ساله به اهداف مد نظر برسد.
رفع مشکلات حوزه انرژی اقدام عاجل می‌طلبد
عضو کمیسیون انرژی با انتقاد از اینکه در شرایط فعلی هم در حوزه برق، هم آب، و هم انرژی از جمله بنزین شاهد بحران مصرف هستیم، گفت: در ایران در یک سال معادل ۱۵۰ میلیارد دلار هزینه نفت و گاز و انرژی می‌شود، در حالی که با اتخاذ سیاست بهینه‌سازی و مدیریت مصرف می‌توان سالانه میلیاردها تومان در بخش انرژی صرفه‌جویی کرد. برای نمونه، تولید هر کیلو وات ساعت برق با سوخت مایع ۱۶ سنت و با گاز طبیعی ۱۰ سنت هزینه دارد اما تولید یک کیلو وات برق از انرژی تجدیدپذیر بین ۳ تا ۵ سنت است پس اگر ما بتوانیم حداقل ۱۰ درصد برق را با انرژی تجدیدپذیر تولید کنیم سالی میلیاردها تومان صرفه‌جویی داریم.
حسین‌زاده ادامه داد: رفع مشکلات حوزه انرژی به اقدام عاجل نیاز دارد وگرنه مشکلات در این بخش عمق بیشتری پیدا خواهد کرد، در این زمینه باید دولت، مجلس و همه سازمان‌های کشور بسیج شوند برای نمونه برای حل مشکلات ناترازی انرژی باید یک کارگروه یا کمیسیون مشترکی به ریاست معاون اول رئیس جمهوری و وزارتخانه‌های درگیر در این قضیه مثل نفت و راه و شهرسازی وزارت صنایع و حتی سازمان‌های دیگر مانند سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت تشکیل شود.