روزنامه همشهری؛ گروه خانواده، رابعه تیموری:گر چه این هدف تا حدود زیادی جامه عمل پوشید و الزام دانشآموزان به استفاده از لباس فرم، سبب شد تفاوت طبقاتی دانشآموزان در پوشش آنها مشخص نباشد، ولی این موضوع در طول زمان دستخوش مسائل تازهای شده و از سویی حکم منبع درآمدی قابل توجه برای تولیدیهای خاص را پیدا کرده، از سوی دیگر هزینه و مشکلاتی را به خانوادهها تحمیل کرده است. این مسائل هر سال در آستانه بازگشایی مدارس حاشیههایی را به وجود میآورد که مسئولان آموزشوپرورش را به واکنش وامی دارد تا چگونگی اجرای دستورالعمل را به خانوادهها و مسئولان مدارس یادآوری کنند. امسال نیز از سوی معاون دفتر انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزشوپرورش خبری با همین هدف منتشر شد، اما به نظر میرسد بخشی از این خبر سوء تفاهمها و اختلافات تازهای را برای خانوادهها به وجود آورده و موضوع مناقشه آنها و مدیران مدارس شده است. در این خبر حسین هراتی به این موضوع اشاره کرده که مدرسه هر سال نباید طرح و رنگ لباس فرم را تغییر دهد تا دانشآموزان بتوانند از لباسهای سالهای قبل خود استفاده کنند. او در ادامه گفته است : الزام و اجباری برای تهیه لباس از تولیدی خاصی وجود ندارد و خانواده میتواند طرح و رنگ لباس را خودش تهیه کند. »
تولیدیهای خاص
به گفته معاون یکی از مدارس ابتدایی شهر تهران، تعدادی از خانوادهها این خبر را مورد استناد قرار داده و از مدارس انتظار دارند آنها را در انتخاب لباس فرم مدرسه فرزندشان مختار قرار دهند. او میگوید : «از زمان شروع ثبت نام دانشآموزان، نام و آدرس تولیدی تهیه کننده لباس بچهها را در اختیار خانوادهها قرار دادیم و تعداد زیادی از آنها با مراجعه به این تولیدی، لباس دانشآموز را سفارش دادهاند، ولی با انتشار این خبر تصور میکنند میتوانند لباسی جز لباس فرم مدرسه بپوشند و از صاحب تولیدی خواستهاند سفارش آنها را حاضر نکند و هزینه آنها را برگرداند. این مسائل مشکلات و کشمکشهایی را به وجود آورده است. » مادر یکی از دانشآموزان این مدرسه میگوید : «این مدرسه هر سال با یک تولیدی خاص قرارداد دارد که لباسهایش گران است و پارچه و دوخت آن هم مناسب نیست. باید قیمت لباس را هم موقع سفارش نقد پرداخت کنیم. دخترم پارسال فقط یک ماه روپوشش را پوشید و چون نخ کش و رنگورو رفته شده بود، مجبور شدم برایش یک روپوش دیگر از همان تولیدی بخرم. » او تصور میکند خانوادهها میتوانند به تناسب بودجه و سلیقه شخصی خود روپوش و لباس فرم فرزندشان را تهیه کنند.
شرایط خانوادهها را در نظر بگیرید
صحبتهای مدیرکل انجمن اولیاء و مربیان وزارت آموزشوپرورش مطالب هراتی را کامل و سوء تفاهمهای به وجود آمده را روشن میکند. شهلا باقری در گفتگو با همشهری میگوید : «انتخاب طرح، رنگ و فرم روپوش دانشآموزان بر عهده شورای مدارس است و مدیران و خانوادهها موظف هستند از تصمیم این شورا تبعیت کنند و همه دانشآموزان لباس فرم تایید شده توسط شورا را استفاده کنند. » او امکان استفاده از پوششهای سلیقهای در مدارس را رد میکند و میگوید : «دانشآموزان همه مدارس دخترانه و پسرانه ملزم به استفاده از لباس فرم مدارس هستند. » باقری تذکر میدهد : «برای این که از نظر اقتصادی فشار کمتری به خانوادهها وارد شود و اولیا برای پرداخت هزینه لباس فرم به زحمت نیفتند، به مدارس ابلاغ کردهایم که خانوادهها را برای خرید از یک تولیدی خاص اجبار نکنند و اگر خانواده میتواند همان لباس را با قیمت پایینتر تهیه کند، مانعی برای این کار وجود نداشته باشد. » او درباره تغییر فرم و رنگ روپوش پایههای مختلف مدارس توضیح میدهد : «شوراهای مدارس باید به شرایط اقتصادی خانوادهها توجه داشته باشند و لباس فرم مدرسه را متناسب با بودجه اولیا طراحی کنند. »
مدارس دخترانه قانونمندترند
پدران و مادران امروز حتما سالهای دهه ٧٠ را به یاد دارند که دختران با روپوش و مقنعه مشکی به مدرسه میآمدند، اما در مدارس پسرانه هر چقدر در مورد کوتاهی موهایشان سختگیری وجود داشت، برای پوشیدن یا نپوشیدن لباس فرم آزاد و مختار بودند. اگر چه بر اساس قوانین آموزشوپرورش کشور همه مدارس دخترانه و پسرانه به اجرای دستورالعمل استفاده از لباس فرم ملزم هستند، اما هنوز هم در مدارس پسرانه بهاندازه مدارس دخترانه برای پوشیدن لباس فرم مدارس الزام و اجبار وجود ندارد. مصداق این موضوع را در مورد تعدادی از پسران دانشآموز مدارس شمال شهر و بهویژه دانشآموزان مدارس غیرانتفاعی میتوان دید که اگر چه در تهیه روپوش و خیر و برکت رساندن به تولیدکننده خوش اقبال طرف قرارداد مدرسه چندوچون نمیکنند و لباس فرم را خریداری میکنند، ولی در طول سال ممکن است آن لباس فقط در مراسم و برنامههایی که از دانشآموزان عکاسی میکنند یا زمان بازدیدهای رسمی، بر تن دانشآموز دیده شود، البته در مورد دانشآموزان دختر این سهلگیریها به چشم نمیخورد و در اغلب قریب به اتفاق مدارس قانون استفاده از لباس فرم کاملا اجرا میشود.