همشهری- فزناز محمدزاده: برج‌ها و ساختمان‌های بلندمرتبه در شهر روبه افزایش هستند. این روزها پا در هر کوچه و خیابانی که می‌گذاریم یک بنای در حال ساخت پیدا می‌کنیم؛ درواقع شکل‌گیری اینگونه زندگی‌های مدرن در دهه‌های اخیر علاوه‌بر مزیت‌هایی که با خود به همراه دارد، ساکنان را محکوم به تحمل معضلاتی چون آلودگی صوتی می‌کند. قطعا این آلودگی به‌تدریج آسیب‌هایی را برای شهروندان به‌دنبال خواهد داشت و باید همانند آلودگی هوا که امری مهم تلقی می‌شود، برای این موضوع تحت عنوان معضلی جدی، فکری کرد. بر همین اساس آلودگی صوتی ناشی از ساخت‌وسازها موضوعی بود که روز سه‌شنبه توسط یکی از اعضای شورای شهر تهران در صحن شورا مطرح شد و اینطور گفته شده که نیمی از تماس‌های ۱۳۷پلاس نیز به این موضوع برمی‌گردد و شهروندان تهرانی نسبت به این مسئله اعتراض زیادی دارند.
مهدی عباسی اعلام کرد که نظرات در سامانه ۱۳۷پلاس اخذ شده و آلودگی صوتی ناشی از ساخت‌وساز، سد معبر مصالح ساختمانی، ایمن‌سازی ساخت‌وساز مسکونی و ایمن‌سازی تخریب مسکونی به‌ترتیب مورد شکایت مردم بوده که ۵۱درصد از این موارد مربوط به آلودگی صوتی است.
به‌گفته رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران ۲۲۰هزار تماس در سامانه ۱۳۷پلاس با این محور ثبت شده و این موارد در سالیان اخیر در صدر اعتراضات مردم قرار دارند.
او معتقد است که برای آسایش ساکنان باید برنامه زمانبندی اجرای طرح، رفع سد معبر در مدت معین‌شده، تعیین روز و ساعت کاری برای ساخت‌وسازها، انتشار مجوزهای صادره پلاک‌های در حال ساخت و مواردی از این قبیل در سامانه «تهران‌من» ثبت شود که امیدواریم رضایتمندی خوبی شکل بگیرد.
آلودگی صوتی ساخت‌وسازها صرفا به شهرداری مربوط نیست
آلودگی صوتی در شهر متولیان بسیاری دارد که باید همه به‌صورت یکپارچه به این موضوع ورود پیدا کنند؛ نکته‌ای تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
رئیس شورای شهر تهران نیز در همین رابطه عنوان کرده که همیشه به موضوع آلودگی هوا می‌پردازیم و مورد توجه بوده اما به موضوع آلودگی صوتی کمتر می‌پردازیم. او معتقد است که در دوره چهارم شورای شهر تهران مقرر شد که ۶۰دسیبل به‌عنوان سقف آلودگی صوتی در تهران درنظر گرفته شود که البته پس از ارسال به هیأت دولت این سقف به ۷۰دسیبل افزایش پیدا کرد. او ادامه داد که نیاز است در این زمینه همه دستگاه‌های مرتبط وارد میدان شوند تا کار مؤثری صورت بگیرد.
در همین رابطه حامد سلیمی، مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران به همشهری می‌گوید: مصوبه «ساماندهی منابع آلاینده دیزل در محیط‌های کارگاهی و عمرانی شهر تهران» در شهریورماه سال۹۸ به تصویب رسید و به شهرداری تهران ابلاغ شد؛ حوزه عملکرد این مصوبه صرفا مختص معاونت شهرسازی نبوده و یک اقدام بین‌بخشی است. درواقع ۲معاونت شهرسازی و معاونت فنی و عمرانی درگیر این مصوبه هستند.
وظایف شهرداری درباره فعالیت دیزل‌ها
سلیمی با اشاره به مصوبه «ساماندهی منابع آلاینده دیزل در محیط‌های کارگاهی و عمرانی شهر تهران» و وظایف مربوط به حیطه شهرسازی در اجرای این مصوبه، گفت: بخشی از مصوبه که مربوط به فعالیت‌های دیزل‌ها در پروژه‌های عمرانی است، مربوط به حوزه معاونت عمرانی بوده و بخش دیگر که مربوط به استفاده از دیزل‌ها در ابنیه و ساختمان‌های در حال ساخت است به معاونت شهرسازی ارتباط دارد که در این مورد مکاتبات و جلسات متعددی برگزار شده تا این مصوبه اجرا شود.
نبود امکانات کافی در نواحی مختلف شهر به‌منظور کنترل صدای دیزل‌ها هنگام ساخت‌وساز در سطح پایتخت، موضوعی بود که توسط مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران مطرح شد. او در این باره گفت: حوزه‌های تابعه شهرداری(مشخصا نواحی شهرداری) برای آنکه این مصوبه را اجرا کنند نیاز به امکانات دارند؛ به‌عنوان مثال برای جذب صدای دیزل‌ها باید یک محفظه‌ای نصب شود تا صدا کنترل شود؛ در حالی این امکان وجود ندارد.
مشکلات اجرایی به لحاظ توان فنی و ابزارآلات توسط اداره کل محیط‌زیست شهرداری تهران از دیگر مسائلی است که به‌دلیل کمبود امکانات در شهر تهران مجبور هستیم با موضوع آلودگی صوتی مقابله کنیم. بر همین اساس سلیمی می‌گوید: اداره کل محیط‌زیست در بحث ماشین‌آلات هنگام ساخت‌وساز باید با حضور تکنسین‌های مربوطه کنترلی بر موضوعات ماشین‌آلات داشته باشد تا ماشین‌آلات فعال استانداردهای لازم را داشته باشند.
وظایف مالکان و مهندسان ناظر در استفاده از دیزل‌ها
هر چند که موضوع آلودگی صوتی ساخت‌وسازها صرفا موضوعی نیست که مدیریت شهری بتواند آن را دنبال کند و تکالیفی برای مالکان و همچنین مهندسان ناظر در مصوبه «ساماندهی منابع آلاینده دیزل در محیط‌های کارگاهی و عمرانی شهر تهران» پیش‌بینی شده است، مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران در این رابطه می‌افزاید: در مصوبه مشخص شده است که مالکان پروژه‌های ساختمانی برای فعالیت تمام ماشین‌آلات عمرانی(دیزلی) در سطح شهر تهران موظف به دریافت گواهی محیط‌زیستی هستند. همچنین معاونت شهرسازی نیز طبق این مصوبه باید پشت پروانه‌های ساختمانی، بندی را مبنی‌بر رعایت الزامات محیط‌زیست و لزوم برخورداری تأییدیه گواهی محیط‌زیستی ماشین‌آلات موتوری(دیزل) درج کند که این اتفاق افتاده و به اطلاع مالکان نیز می‌رسانیم.
ساخت‌وسازها افزایش یافته است
نکته‌ای که لازم است به آن توجه جدی داشت، طبق آمار اعلام شده توسط معاونت معماری و شهرسازی در مردادماه فقط در ۴ماه ابتدای سال‌جاری، ۱۴هزار و ۸۱۳پروانه ساخت واحد مسکونی صادر شده است؛ رشد ۳۲۰درصدی این آمار نسبت به‌مدت مشابه و یا رشد چندبرابری آمار صدور پروانه در ۲سال اخیر نسبت به سال های گذشته، نشان از افزایش ساخت‌وساز در سطح شهر تهران دارد؛ برهمین اساس هرچه آمار ساخت‌وساز زیاد شود صوت‌های آزاردهنده ناشی از این موضوع نیز افزایش پیدا خواهد کرد؛ درواقع می‌توان اینطور گفت که تماس‌های شهروندان نسبت به آلودگی صوتی زیاد نشده بلکه رشد ساخت‌وسازها باعث افزایش اعتراضات شده است که نیازمند یک اقدام همه‌جانبه در تمام بخش‌های درون شهرداری و یا دستگاه‌های دیگر در کشور است که برای رفع این معضل شهری وجود دارند.
راهکارهای جهانی برای کاهش آلودگی صوتی ساخت‌وسازها
به‌گفته مدیران شهری، یکی از راه‌های رفع این معضل این است که پروژه‌های ساختمانی که اسکلت‌شان فلزی است، اسکلت صنعتی تهیه کنند. یعنی اسکلت در کارگاه تولید و در محل پروژه فقط مونتاژ شود. این موضوع البته در شهری مانند تهران که عرض معابر کم بوده و یا حتی در نقاطی مانند بافت‌فرسوده شاهد فشردگی معابر هستیم، امکان‌پذیر نیست چراکه ماشین‌آلات امکان انتقال سازه را ندارند.
مکث
اهم تکالیف در مصوبه «ساماندهی منابع آلاینده دیزل در محیط‌های کارگاهی و عمرانی شهر تهران»
۱- لزوم اخد تأییدیه «گواهی محیط‌زیستی» برای ماشین‌آلات
۲- طراحی و فعال‌سازی سامانه برای ثبت مشخصات پروژه عمرانی و ساخت‌وسازهای شهری
۳- کنترل برخورداری از گواهی محیط‌زیستی ماشین‌آلات توسط ستاد معاینه فنی
۴- کنترل آلودگی صوتی تولیدشده توسط ماشین‌آلات
۵- درج بند رعایت الزامات محیط‌زیست در پشت پروانه ساختمانی
۶- بازدیدهای ادواری و مستمر از پروژه‌های ساختمانی