همشهری آنلاین_ الناز عباسیان: حسن پلارک از همرزمان قدیم حاج‌قاسم بود و از طرف او به‌عنوان مشاور و دستیار ویژه فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شده بود. رئیس سابق ستاد بازسازی عتبات عالیات، سالیان متمادی با شهید سلیمانی همکاری داشته و مأمور تحقق بسیاری از برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی بود. با سردار که جانشین ستاد اربعین هم هست، همکلام شدیم تا از خاطرات حاج‌قاسم و نقش او در تامین امنیت و امکانات این راهپیمایی عظیم بیشتر برایمان بگوید.
تحکیم وحدت دو ملت برای سردار مهم بود
ابعاد شخصیتی حاج‌قاسم بسیار خاص و متمایز بود. این نکته‌ای است که سردار پلارک به آن اشاره کرده و می‌گوید: «علاوه بر ویژگی‌های فردی، انسان بسیار معتقد و مذهبی بود خصوصا در مکتب عاشورا و امام‌حسین(ع). حتی قبل از بحث پیاده‌روی اربعین، از معدود نظامیان درجه‌داری بود که جلسات روضه در منزل می‌گرفت و بانی حسینیه بسیار بزرگی در کرمان بود. بعد از سقوط صدام، با بصیرتی که داشت، تمام شخصیت‌های طردشده از سوی رژیم بعث را به عراق بازگرداند و با کمک خبرگان عراقی به انسجام وحدت ملی و مذهبی بین جریانات اسلامی در عراق کمک کرد. تحکیم وحدت دو ملت برای سردار سلیمانی بسیار مهم بود و در این زمینه اتفاقات خوبی هم رقم خورد اما در برابر این همزیستی مسالمت‌آمیز میان دولت و مردم عراق و ایران دشمنان بیکار ننشسته و فتنه‌های زیادی راه انداختند که خدا را شکر نتیجه هم نداده است.»
توسعه گردشگری در بخش‌های سلامت، سیاحت و زیارت
اعتقاد حاج‌قاسم بر این بود که مردم عراق و ایران با حفظ مرزها باید یکی باشند و از نظر فرهنگی باید روی این موضوع چه در عراق و چه در ایران کار کرد. دوست و همرزم قدیمی حاج‌قاسم به این نکته اشاره کرده و می‌گوید: «شش‌ماه قبل از شهادت حاج‌قاسم ایشان به من مسئولیت دادند تا توسعه گردشگری در بخش‌های سلامت، سیاحت و زیارت برای بیش از ۵ میلیون زائر عراقی در ایران فراهم شود. حاج‌قاسم معتقد بود سفر زائران عراقی به ایران نه‌تنها به اقتصاد کشور کمک خواهد کرد بلکه موجب مودت و دوستی دو کشور خواهد شد. از طرفی برای زائران ایرانی هم شرایط سفر به عتبات عالیات در کشور عراق تسهیل شد. کمتر کسانی می‌دانند که ایشان از سال ۹۳ چه بسیار پیگیری و رایزنی‌هایی در زمینه دوستی دو ملت انجام داده است. در آن دوره وقتی حاج‌قاسم موضوع پیاده‌روی ۱۰۰ هزار نفری را پیشنهاد داد بسیاری از مسئولان با دیدگاه‌های مختلف مخالفت کردند. برخی از آنها می‌گفتند آقای سلیمانی اصلاً شما متوجه هستی ۱۰۰ هزار نفر چگونه می‌توانند از مرز عبور کنند؟ در مقطع زمانی اربعین به حمل‌ونقل و اسکان آنها فکر کرده‌اید؟ حاج‌قاسم گفت نگران نباشید خودم همه کارها را پیگیری خواهم کرد. سال ۱۳۹۴ با ۵۵ هزار نفر پیاده‌روی عظیمی شروع شد تا سال ۱۳۹۸ که حاج‌قاسم به شهادت رسید بیش از ۴ میلیون زائر اربعینی داشتیم. خود حاج‌قاسم در میدان ماند و هماهنگی‌های امنیتی را انجام داد. نیروی قدس مسئول تامین امنیت این سفر بود و رایزنی‌های زیادی با مسئولان کشور عراق از سوی حاج‌قاسم صورت گرفت تا راهپیمایی اربعین با این عظمت که می‌بینید همه ساله برگزار شود. اگر بگوییم راهپیمایی اربعین مرهون آقای سلیمانی است اغراق کرده‌ایم اما در بحث توسعه و گسترش این حرکت آقای سلیمانی نقش زیادی ایفا کردند.»
به توصیه حاج‌قاسم عشایر سنی عراق برای زائران موکب زدند
دستیار ویژه فرمانده نیروی قدس سپاه در ادامه به خاطره از نقش حاج‌قاسم در همبستگی میان اهل تسنن و شیعیان دو کشور اشاره کرده و می‌گوید: «خاطره‌ای از راهپیمایی سال ۹۷ در ذهنم دارم. ایشان صبح زود با من تماس گرفت و گفت کجایی؟ گفتم تهران در ستاد اربعین هستم. گفت سریع خودت را به سامرا برسان. اینجا زائران آب ندارند و با مشکل روبه‌رو شده‌ایم. تعجب کردم که ایشان با وجود حساسیت‌های امنیتی، در این برهه میان زائران هستند اما خودم را سریع به آنجا رساندم و متوجه شدم بنا به توصیه ایشان، عشایر اهل تسنن امکانات زیادی را آورده و پنج موکب در سامرا برپا کردند. به همت آنها چندین دستگاه اتوبوس برای حمل‌ونقل زائران ایرانی هماهنگ شد. فکرش را نمی‌کردیم عشایر سنی عراق برای زائران شیعه موکب بزنند. این کاری بود که حاج‌قاسم پیگیری کرده بود. آن سال ما تجربه زیادی نداشتیم و فکر می‌کردیم مردم بیشتر به سمت کربلا بروند. به همین‌خاطر تمام امکانات و موکب‌ها در مسیر کربلا و نجف هماهنگ شده بود و از سامرا به نوعی غافل شده بودیم. بعد متوجه شدیم بسیاری هم به سامرا می‌روند الحمدالله با ابتکار خوب حاج قاسم و میزبانی اهل سنت مشکل حل شد. بعد از آن هم این فعالیت موکب‌های عشایر اهل تسنن سامرا مرسوم شد. حاج قاسم برای سامرا و جلوگیری از سقوط آن تا آخرین لحظه مقابل داعش ایستاد و خوشبختانه مردم سامرا در امان ماندند به همین‌خاطر آنها علاقه زیادی به حاج قاسم دارند.»
جانشین ستاد اربعین در ادامه به تامین امنیت پایدار و حفظ منافع ملی و امنیتی دو کشور که همیشه مورد تأکید سردار سلیمانی بوده اشاره کرده و می‌افزاید: «سردار پیرو صحبت‌های مقام معظم رهبری، همیشه تأکید می‌کردند که به قوانین و مقررات کشور عراق احترام گذاشته شود و تامین امنیت پایدار و حفظ منافع ملی و امنیتی دو کشور برایشان خیلی مهم بود. از این‌رو ما همیشه پایبند این موضوع هستیم. در بحث اربعین هم دولت‌های قبل و هم دولت فعلی البته با انگیزه‌های بیشتر پای کار آمدند و با تامین زیرساخت‌ها و حمل‌ونقل، بتوانیم اربعین ۵میلیون نفری را رقم بزنیم.»
اصرار حاج قاسم به ادغام موکب‌های ایرانی و عراقی
حاج قاسم اصرار داشت که موکب‌های ایران در کشور عراق جدا از موکب‌های میزبان نباشند و ایرانی‌ها در این میزبانی شریک شوند. این نکته است که سردار پلارک به آن اشاره دارد و می‌افزاید: «حاج قاسم می‌گفت اقدام عراقی‌ها برای برپایی موکب‌ها و پذیرایی از زائران ارزشمند است و نباید خدشه‌دار شود. یک عراقی یک سال تمام از درآمد خانواده‌اش را کنار می‌گذارد تا یک هفته منتهی به اربعین، موکب بزند و شما یک دفعه یک موکب با تشریفات دایر می‌کنید و موکب ساده عراقی‌ها تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و ممکن است بی‌انگیزه شوند. بی‌شک حاج قاسم در این برهه تصمیم استراتژیکی گرفتند. رسانه‌های بیگانه هرچه تلاش کردند این حرکت مهجور واقع شود شکست خوردند و حالا تلاش ستاد مرکزی و دوستان عراقی این است که در تکمیل زیرساخت‌های پیاده‌روی اربعین، زائران ایرانی را ۵میلیون نفری کنیم و البته این نکته دور نیست. امسال دیدیم که کشور عراق جاده‌های دوگانه و پارکینگ‌هایی در پایانه‌های پشت مرزها ساخته‌اند. همچنین موکب‌های ثابت و زائرسرا احداث شده و تا حدودی مشکل آب و فاضلاب شهر کربلا مرتفع شده است. در همین راستا توسعه عتبات عالیات مهم است و دنبال می‌شود. این توسعه در نجف انجام شده و در سامرا هم به همین شکل با پول مردم و خود دولت عراق در حال انجام است. یکی از آرزوهای حاج‌قاسم این بود که سامرا را از این غربت در بیاوریم و این کار توسط ستاد عتبات عالیات شدنی است.»