همشهری آنلاین؛ سرویس خانواده- سحر جعفریان: در مکتب عاشورایی اگر نبود طلایه‌داریِ روشنگرانه و عزتمندانه حضرت زینب (س)، سر نی در نینوا و کربلا در کربلا می‌ماند. به بهانه همین طلایه‌داری، حضور کمی و کیفی بانوان در مراسم پیاده‌رویی اربعین ۱۴۰۲ را به اجمال بررسی کرده‌ایم.
اربعین ۱۴۰۲، رکوردار است
مراسم پیاده‌روی اربعین ۱۴۰۲ نیز با ثبت رکوردهایی بی‌سابقه به پایان رسید. پایانی که خود آغازی دیگر است. آغازِ جهانی شدن آیینی که مشتاقان بسیاری را پای پیاده به کربلا یعنی همان جا که زمین از آن جوشید، می‌کشاند. مشتاقانی که پای پیاده بر راه سخت، قدم می‌گذارند تا هم ارادت خود را نشان دهند و هم به «هل من ناصر ینصرنی؟» که بیش از هزار و ۴۰۰ سال پیش طنین انداخته بود، لبیک گویند. یکی از این رکوردهای بی‌سابقه که در مراسم باشکوه اربعین ۱۴۰۲ به ثبت رسیده و تصاویر کارت‌پستالی‌اش با زیرنوشته‌های از دل برآمده در شبکه‌های مجازی دست به دست می‌شود، حضور میلیونی جمعیت زائران حسین بن علی (ع) است. آمار این حضور میلیونی از سوی عتبه عباسی عراق (مرکز آمار حرم حضرت عباس (ع)) بیش از ۲۲ میلیون نفر اعلام شده است. اجتماع و راهپیماییِ خیل عظیمی از جمعیتِ متنوع که فصل مشترکشان حسین (ع) نام دارد و در درستی و اعتبار این فصل مشترکِ مقدس همین بس که علی‌رغم کثرت ملیت‌ها و تعدد گرایشات فکری و فرهنگی زائران، اتحادی بدون مشابه تاریخی، متجلی می‌شود. رکورد بی‌سابقه دیگری که از مراسم اربعین ۱۴۰۲ به ثبت رسیده، فراوانی حضور و فعالیت پرشورِ بانوان در بخش‌های مختلف مراسم است. بانوانی که آثارشان در فراز و فرودهای تاریخ اسلام، بسیار دیده شده و با ایفای نقش‌های کلیدی، بر بقای ماهیت و هویت اربعین حسینی موثر عمل کرده‌اند. بی‌شک الگوی این بانوان حسینی، حضرت زینب (س) است.
آمار و اسنادی از حضور چشمگیر بانوان
براساس اطلاعات ثبتی زائران در سامانه سماح، حدود ۴۰ درصد از آمار زائران کشور را بانوان تشکیل داده‌اند. آمار نهایی زائران ایرانی با بیش از ۱۸ درصد رشد نسبت به سال گذشته، بالغ بر ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر اعلام شده است. البته آمار تقریبی یک میلیون زائر دیگری هم وجود دارد که چون اطلاعات خود را در سامانه سماح ثبت نکرده‌اند، به صورت رسمی به آمار نهایی زائران اربعین ۱۴۰۲ اضافه نمی‌شود. با این حال نخستین بار محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به داده‌های آماری ستاد مردمی اعلام کرد که بانوان حضور ۵۵ تا ۶۰ درصدی در مراسم پیاده‌رویی اربعین ۱۴۰۲ داشته‌اند. آماری که هم تصاویر گویای آن است و هم تعداد موکبان اختصاصی بانوان و مادران و کودک. در ابتدا، برپایی ۱۰۰ موکب اختصاصی بانوان در مسیر پیاده‌رویی زائران جانمایی شده بود که با توجه به پیش‌بینی افزایش زائران، این تعداد به بیش از ۱۵۰ موکب افزایش یافت. موکب‌هایی که خدمات مختلفی مانند توزیع بسته‌های بهداشتی ویژه خانم‌ها، خدمات درمانی و پزشکی، توزیع بسته‌های فرهنگی، خدمات طب ایرانی-اسلامی، ترجمه، استراحتگاه و اتاق‌های ویژه مادر و کودک در آنها ارائه می‌شد. احداث موکب و شهربازی ویژه کودک و نوجوانان در مسیرهای پیاده‌روی اربعین حسینی یکی دیگر از اقدامات ارزنده در اربعین ۱۴۰۲ بوده که از سوی شهرداری تهران و منطقه ۱۳ انجام پذیرفت. محور اصلی خدمات در این موکب تخصصی، بانوان و کودکان زائر بودند. موکب اختصاصی مادر و کودک با نام «ابناالحسین (ع)» در عمود ۹۰۹ مسیر نجف تا کربلا فعال بود و در کنار آن نیز شهربازی و اجرای برنامه‌های نمایشی، پرده‌خوانی و نقاشی، برای بزرگ‌ترهای خانواده نیز موکب اسکان و تغذیه فراهم بود و خادمان جهادگر در آن روزانه پذیرای بیش از ده‌ها هزار زائر بودند.