موزة آبگینه، تونل زمانی است که در آن، سیر تحول شیشه و سفال از پیش از تاریخ تا عصر حاضر جلوی چشمتان رژه میرود.اگر تا به حال از این موزه دیدن نکردهاید، دیگر وقت را هدر ندهید. مطمئن باشید که پشیمان نمیشوید.
خیابان جمهوری، خیابان سیتیر، شماره 5. این نشانی موزة آبگینه و سفالینههای ایران است. هر روز به غیر از دوشنبهها و ایام سوگواری رسمی، از ساعت 9 تا 17 میتوانید از این موزه دیدن کنید.
تالار سمعی بصری، تالار مینا، تالار بلور، تالار صدف، تالار زرین، تالارهای لاجورد، سرسراها و کتابخانه از بخشهای مختلف موزه هستند.
سبک معماری ساختمان موزه، تلفیقی از معماری سنتی ایران و معماری سده نوزدهم اروپا است و در واقع، سبکی متعلق به اواخر دورة قاجاریه به شمار میرود.
در نمای بیرونی ساختمان موزه، حدود پنجاه طرح آجرکاری با نقشهای هندسی و گل و بوته به کار رفته. هنر آجرکاری این ساختمان را میتوان با تزئینات دوران سلجوقی مقایسه کرد.
سفالگری از کهنترین صنایع بشری است و ظروف اولیة سفالی مربوط به دورة آغاز کشاورزی است. زیرا محصولات کشاورزی نیازمند ظروفی بودند تا محفوظ بمانند.
اولین سفالینههای دستساز ایرانی حدود ده هزار سال پیش در منطقة گنج درة کرمانشاه ساخته شدهاند.
شش هزار سال پیش بود که با اختراع چرخ سفالگری، تحولی در این صنعت به وجود آمد و از آن به بعد، تولید سفال متنوع و انبوه شد.
سفالهای زرینفام یا طلایی از انواع سفالهای دورة اسلامی هستند که احتمالا برای اولین بار در ایران، در شهرری ساخته شدند.
قدیمیترین شیشههایی که در ایران به دست آمدهاند، در معبد چغازنبیل شوش پیدا شدهاند.
تاریخ موزه
ساختمان موزة آبگینه حدود یک قرن سن و سال دارد. اولش خانة احمد قوام (قوامالسطنه) بود. بعد از آن به سفارت مصر فروخته شد و هفت سال در اختیار مصریها بود. بعد از این که روابط سیاسی ایران و مصر در دورة حکومت عبدالناصر در عصر حکومت پهلوی تیره شد، سفارت مصر هم تعطیل شد. سپس بانک بازرگانی اینجا را خرید و در سال 1355 بود که این ساختمان برای ایجاد موزه خریداری شد. در بهمن 1359 هم موزه افتتاح شد.
ظرف هفت سین
این هم ظرف آجیلخوری 700 سال پیش که به آن ظرف هفت سین هم میگویند. این ظرف، از خمیر خاک شیشه و به صورت دو جداره ساخته شده و در گرگان پیدایش کردهاند
نقش صلیب
تقریبا در همة تپههای باستانی، سفال پیدا میشود. برای این که خاک که مواد اولیة سفال است، همه جا هست. اما چیزی که در این کاسة سفالی جالب است، نقش صلیب است. با توجه به این که در ایران سفالهایی پیدا شده که مربوط به 7 هزار سال پیش هستند و بر روی آنها این نقش دیده میشود، اگر بگوییم که صلیب مخصوص مسیحیهاست درست نیست. تفسیرهای متفاوتی برای این نقش وجود دارد که خودش یک کتاب میشود. چهار عنصر، چهار جهت اصلی، چهار رودی که به بهشت میروند یا از آن جاری میشوند، نماد خورشید، چرخة هستی و زندگی طولانی، از تعبیرهای این شکل پر رمز و راز هستند
گیل گمش
قدیمیترین حماسة شناخته شدة بشری، داستان موجودی افسانهای به نام گیل گمش است. این داستان به سه تا چهار هزار سال قبل از میلاد برمیگردد و به صورت نمادین، انتقال بشر از دوران پارینه سنگی به شهرنشینی را در تمدن بابل بازگو میکند. نقش این خمرة سفالی بزرگ که مخصوص ذخیرة غلات است، افسانة گیل گمش را نشان میدهد. این خمره مربوط به 5 هزار سال پیش است و در نهاوند پیدا شده
نظر قربانی
از 2500 سال پیش تا الان چیز زیادی عوض نشده. آن موقع هم مردم، این نظرقربانیها را به شکل سر آدم درست میکردند و از گردنشان آویزان میکردند تا چشم نخورند. هنوز هم وقتی پدرمان یک اتومبیل میخرد، یک چشم زخم از آیینه آویزان میکند تا خدای نکرده اتفاق بدی نیفتد. این نظرقربانیها از جنس خمیرشیشه هستند
کاسه دعا
نوشتههای این کاسة سفالی، به خط ماندایی است. مانداییها از قدیمیترین مهاجران غیرآریایی بودند و از سرزمین فلسطین به سوی ایران سرازیر شدند. آنها خوزستان امروزی را به عنوان محل سکونت انتخاب کردند. نوشتههای این کاسة سفالی، دعاهایی برای برکت و خوشیمنی و حفاظت از شر است. این گونه ظروف را معمولا زیر در ورودی قرار میدادند تا شیاطین را دور کنند
نقارهزنها
آن آدمها رفتهاند بالای ساختمان و نقاره میزنند. شکل بنا نشان میدهد که با یک بنای مذهبی طرف هستیم و مراسمی هم که بالای پشتبام انجام میشود، مراسم مذهبی است. این ساختمان سفالی که با لعاب تک رنگ فیروزهای پوشش داده شده، مربوط به سده ششم هجری است که در گرگان پیدا شده
W M
نقش بز کوهی و کوه در خیلی از نقوش سفالها دیده میشود. سفالهایی که در هزارههای قبل ساخته شدهاند، یا آیینی هستند یا کاربردی. اما نقوش روی آنها معمولا دغدغه انسان بدوی را نشان میدهد
تالار بلور
اینجا یکی از تالارهای موزه است که دکوراسیون جالبی هم دارد. در تالار بلور، آثار شیشهای مربوط به هزارة اول قبل از میلاد تا اوایل اسلام نگهداری میشود. پارچ، تنگ، پیاله و عطردانهای شیشهای را در این تالار میتوانید ببینید.