همشهری‌آنلاین_علیرضا احمدی: ادامه رویکردهای خصمانه طرف‌های غربی در قبال تهران در شرایطی است که طی روزهای اخیر و به‌دنبال اعلام خبر برداشته شدن گام‌های نهایی اجرای توافق ایران و آمریکا برای تبادل‌زندانیان و به‌دنبال آن، آزادسازی منابع‌مسدود شده ایران در برخی کشورها، بعضی براین گمان بودند که باید در انتظار گشوده شدن روزنه‌های جدید به سوی احیای مذاکرات برجامی بود.
با این وجود اما، رویکردهای سیاسی‌کارانه مدیرکل آژانس از یک‌سو و بیانیه ضدایرانی تروئیکای اروپایی ازسوی دیگر نشان می‌دهد طرف غربی همچنان می‌کوشد با بهره‌گیری از «دیپلماسی اجبار»، گفت‌وگوها برای رفع تحریم‌ها را به مسیر دلخواه خود هدایت کند.
دو مسیر متفاوت
مدیرکل سابق اروپای‌غربی وزارت امورخارجه در گفت‌وگو با همشهری‌آنلاین، با بیان اینکه «مذاکرات هسته‌ای» طی سال‌های اخیر و با دلایل مختلف، به مرور به «مذاکرات ایران و آمریکا» تبدیل شده‌است، اظهارکرد: با توجه به مسیری که گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و غرب طی کرده، نباید در شرایط کنونی به تحولاتی که در جریان است، پوشش «مذاکرات هسته‌ای» بدهیم.
ابوالقاسم دلفی افزود: بنابراین نباید انتظار داشته باشیم تحولاتی که میان ایران و آمریکا درجریان است، حتما در مذاکرات برجامی نیز نمود یابد. اگرچه طبیعی است هرچه مناسبات تهران و واشنگتن به مسیر کم تنش‌تری هدایت شود، رفع مشکلات موجود به‌منظور احیای مذاکرات برجامی هم محتمل‌تر خواهد شد، اما درنهایت باید مدنظر داشت که توافق‌های ایران و آمریکا درمسیری متفاوت از گفت‌وگوهای هسته‌ای پیگیری می‌شود.
تاثیر ادعاهای اخیر گروسی
سفیر پیشین ایران در فرانسه عنوان کرد: با توجه به تحولات جاری، مواضع اخیر سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) را باید در بستر جداگانه‌ای مورد تحلیل و بررسی قرار داد. معتقدم در شرایط کنونی این موضع‌گیری بیش‌از هر چیز نشات گرفته از گزارش‌های مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی‌اتمی است.
دلفی ادامه‌داد: در شرایطی که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، در گزارش اخیر خود ادعا کرد آژانس از دسترسی‌های کافی به فعالیت‌های هسته‌ای ایران برخوردار نیست، سه کشور اروپایی هم در بیانیه‌ای، به این موضوع واکنش نشان دادند. بنابراین موضع‌گیری اخیر اروپایی‌ها، در شرایط کنونی بیش‌از هرچیز متاثر از ادعاهای اخیر گروسی است.
وی با بیان اینکه مدیرکل آژانس در گزارش اخیر خود تردیدهایی را نسبت به ماهیت صلح‌آمیز فعالیت‌های هسته‌ای ایران وارد کرد، افزود: طرح چنین ادعاهایی مبنای اصلی مواضع اخیر اروپایی‌هاست. درچنین شرایطی از طرف اروپایی انتظار می‌رود برباری بیشتری از خود نشان دهد.
۴ گمانه مطرح
این دیپلمات پیشین کشورمان اظهارکرد: یکی از گزاره‌های مطرح درباره چرایی موضع‌گیری ضدایرانی اخیر سه کشور اروپایی این است که با توجه به اینکه توافق اخیر ایران و آمریکا هنوز به‌دلایل مختلف، ازجمله دلیل فنی، به نتیجه نرسیده، آنها می‌کوشند با استناد به گزارش‌های آژانس، فشارهای برجامی بر تهران را افزایش دهند.
دلفی ادامه‌داد: ازسوی دیگر به‌نظر می‌رسد برداشت اصلی طرف اروپایی براین مبنا استوار شده که گفت‌وگوهای ایران و آمریکا، حداقل تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، دستاورد مشخصی به‌همراه نخواهد داشت؛ گزاره‌ای که حتی ممکن است ازسوی خود آمریکایی‌ها به کشورهای اروپایی منتقل شده باشد. بنابراین آنها می‌کوشند فشارها بر جمهوری‌اسلامی را باهدف تسریع در مذاکرات برجامی افزایش دهند.
وی تصریح‌کرد: گمانه دیگر این است که اروپایی‌ها احساس می‌کنند حتی اگر تهران و واشنگتن به توافق‌هایی نیز دست یابند، این توافق‌ها تاثیری بر گشودن گره‌های برجام نخواهد داشت. بنابراین شاهد تردید دوباره آنها به ایران و آمریکا هستیم. شبیه چنین وضعیتی در مقطع سال ۲۰۱۵ و توافق برجام هم وجود داشت. در مقطعی درآن زمان اروپایی ظن‌شان به توافق‌های ایران و آمریکا زیاد شد و شاهد بودیم در مقطعی وزیر امورخارجه فرانسه حتی زیر میز مذاکرات هم زد. درچنین شرایطی طرف‌های اروپایی می‌کوشند فضا را از مذاکرات ایران و آمریکا به مسیر مذاکرات هسته‌ای هدایت کنند.
سفیر پیشین ایران در فرانسه اضافه‌کرد: علاوه‌بر اینها به‌نظر می‌رسد بیانیه اخیر اروپایی‌ها نگاهی هم به تحولات داخلی ایران صادر دارند و می‌کوشند در سالگرد حوادث سال ۱۴۰۱، بار دیگر از اهرم ناکارآمد فشار بر جمهوری‌اسلامی ایران بهره بگیرند.