همشهری آنلاین- مرضیه ثمره‌حسینی: آزادسازی منابع ارزی مسدودشده ایران در کره جنوبی اتفاق مثبتی است که در هفته‌های اخیر در بیشتر رسانه‌های داخل و خارج کشور پوشش داده شد. امروز (دوشنبه) خبرگزاری رویترز گزارش کرد که قطر به واشنگتن و تهران اطلاع داده است که ۶ میلیارد دلار از اموال بلوکه‌شده ایران به بانک‌های دوحه منتقل شده است. انتشار این خبر بازتاب مثبتی بر بازار ارز داشت و دلار اندکی کاهش قیمت داشت.
اما چقدر می‌شود انتظار داشت که روند کاهش قیمت دلار ادامه‌دار شود و آزادسازی ۶ میلیارد دلار چه تاثیری بر بازار ارز دارد؟ کامران ندری، اقتصاددان، در گفت‌وگو با همشهری آنلاین معتقد است این اتفاق تاثیر ویژه‌ای بر بازار نخواهد گذاشت چرا که بازار ارز از پیش این خبر را به اصطلاح پیش‌خور کرده است.
در ادامه، گفت‌وگوی ما با این اقتصاددان و پیش‌بینی او از آینده نرخ دلار را بخوانید.
آزادسازی منابع ارزی ایران چه تاثیری بر بازار ارز خواهد گذاشت؟ شاهد این اتفاق بودیم که با انتشار این خبر، قیمت دلار کاهشی شد و برخی پیش‌بینی‌ها از ریزش قیمت دلار حکایت دارد. شما با این پیش‌بینی‌ها موافق نیستید؟
این اتفاق می‌تواند تاثیر مثبت داشته باشد البته بازار ارز از پیش این خبر را پیش‌خور کرده است؛ یعنی آزادسازی ۶ میلیارد دلار از ماه‌ها قبل که این خبر منتشر شد و بازار پذیرفت این اتفاق می‌افتد اثر خود را گذاشت و این ثباتی که در حال حاضر در بازار ارز وجود دارد تا حدود زیادی تحت تاثیر این اخبار است. بنابراین، به نظر من این خبر الان تاثیر ویژه و خاصی روی بازار نمی‌گذارد چرا که تاثیرش جلوتر در بازار مشخص شده بود. یعنی فعالان بازار ارز با پیش‌بینی اینکه این اتفاق می‌افتد تعیین کرده بودند که به چه شکل در این بازار رفتار کنند. می‌توانیم انتظار داشته باشیم که قیمت دلار کمتر از روزهای قبل باشد ولی نمی‌توان انتظار داشت که با ۶ میلیارد دلار ریزش آنچنانی قیمت در بازار اتفاق بیفتد. بنابراین به طور موقت اثر روانی بر بازار را شاهد خواهیم بود اما بعید می‌دانم که باعث ریزش قیمت دلار در بازار شود.
به نظر شما در این شرایط که این منابع ارزی‌آزاد و دست بانک مرکزی باز شده است، این بانک چه باید کند تا ثباتی که در بازار ارز به وجود آمده، ادامه‌دار باشد؟
اگر بانک مرکزی پیش‌بنی کند که قرار است حملات سفته‌بازانه‌ای می‌خواهد در بازار رخ دهد می‌تواند با این منابعی که در اختیار دارد یک مقدار بازار را کنترل کند اما آنچه که بانک مرکزی نباید انجام دهد این است که با یک نظام نرخ ارز میخ‌کوب‌شده بخواهد نرخ را ثابت نگه دارد. این سیاست، در میان‌مدت با توجه به تورمی که در اقتصاد وجود دارد شاید خیلی مقدرو نباشد لذا توصیه می‌شود بانک مرکزی یک سیستم ارز خزنده را دنبال کند به این معنا که نرخ ارز نه به اندازه نرخ تورم بلکه به مرور کمتر از نرخ تورم تعدیل شود. چون زمانی شما می‌توانید صحبت از تثبت نرخ ارز کنید که توانسته باشید نرخ تورم را کنترل کنید. برای همین وقتی که هنوز تورم مهار نشده است به نظر می‌آید تثبیت نرخ ارز به مثابه جمع‌شدن فنر است. یعنی در شرایطی که اقتصاد با تورم ۳۰ درصدی همراه است نباید تلاش کرد نرخ ارز را ثابت نگه داشت وگرنه این فنر بالاخره ممکن است یک زمانی جهش کند و شما باز با شوک ارزی مواجه شوید. بنابراین توصیه‌ای که می‌شود به بانک مرکزی کرد این است که قدری پایین‌تر از نرخ تورم اجازه تعدیل نرخ ارز را بدهد وگرنه در این موقعیت منابع ارزی فقط صرف ارزپاشی و تنظیم بازار می‌شود و نمی‌توان این منابع را به سایر نیازها تخصیص داد. از طرف دیگر باید توجه داشت که این ۶ میلیارد دلار هم پایانی دارد و اگر اقدامات لازم انجام نشود فنر باز می‌شود و نرخ ارز به شدت جهش می‌کند.
به عنوان پرسش آخر، پیش‌بینی شما از قیمت دلار در روزهای آینده چیست؟
بانک مرکزی فعلا منابع لازم برای کنترل بازار را در اختیار دارد اما به نظر می‌آید به جای اینکه یک سیستم خزنده را انتخاب کند به سمت تثبیت رفته و می‌خواهد نرخ ارز در محدوده ۵۰ هزار تومان بماند و بالاتر نرود. الان این امکان وجود دارد ولی مشکل این کار این است که این ۶ میلیارد دلار بالاخره تمام می‌شود و ممکن است فنر باز شود و نرخ ارز جهش کند. بنابراین، در کوتاه‌مدت یعنی یکی دو هفته تا یک ماه آینده به نظر نمی‌رسد اتفاق خاصی بیفتد. می توان انتظار داشت که در کوتاه‌مدت نرخ ارز اندکی کاهش یابد و قیمت دلار کمی پایین تر از نرخ ۵۰ هزار تومان نوسان کند اما در همین حدود باقی می‌ماند.