همشهری‌آنلاین_گروه‌سیاسی: در شرایطی که ۲۸ شهریورماه ضرب‌الاجل جمهوری‌اسلامی به دولت عراق به‌منظور خلع‌سلاح گروهک‌های تجزیه‌طلب حاضر در منطقه اقلیم کردستان این کشور به پایان رسید، خبرها از خلع‌سلاح بخش مهمی از تروریست‌ها و تخلیه برخی مقرهای آنان در این منطقه حکایت دارد. اقدام‌های مهم دولت‌عراق دراین زمینه در شرایطی است که فواد حسین، وزیر امورخارجه عراق در دیدار با همتای ایرانی خود در حاشیه برگزاری مجمع‌عمومی سازمان‌ملل، بار دیگر تاکید کرد براساس توافقنامه امنیتی تهران و بغداد، هیچ‌گونه تهدیدی از خاک عراق و اقلیم کردستان علیه ایران انجام نخواهد شد.
این درحالی‌است که طی دهه‌های گذشته، منطقه اقلیم کردستان عراق به دلیل حضور گروهک‌های تروریست و تجزیه‌طلب، به کانونی برای تهدید امنیتی علیه کشور و ساکنان مناطق مرزی تبدیل شده بود؛ تهدیدی که در ناآرامی‌های پاییز ۱۴۰۱ شاهد نمودهایی از آن بودیم. این درحالی است که رویکردهای دیپلماتیک اتخاذ شده از سوی دولت سیزدهم، سبب شد دولت آلبانی و دولت‌های غربی، دست از حمایت از تروریست‌های گروهک منافقین بردارند.
۱
موج جدید تحرکات ضدامنیتی
به‌دنبال آغاز برخی ناآرامی‌ها در کشور در آخرین روزهای شهریورماه ۱۴۰۱، بررسی‌های امنیتی نشان داد تیم‌های مسلح گروهک‌های تروریستی نقش مهمی در ایجاد آشوب و اغتشاش در شهرهای مختلف کشور داشته‌اند. با دستگیری تعداد قابل‌توجهی از این عناصر، مشخص شد تروریست‌ها با وارد کردن حجم زیادی سلاح، رویکرد دامن زدن به اغتشاشات و به‌دنبال آن، بی‌ثباتی در کشور را در دستور کار قرار داده‌اند؛ طراحی شومی که با هوشیاری دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور ناکام ماند.
۲
تروریست‌ها زیر ضربه سپاه
به دنبال نقش‌آفرینی ضدامنیتی گروهک‌های تجزیه‌طلب در اغتشاشات، در دومین روز مهرماه ۱۴۰۱ بود که یگان‌های قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) نیروی زمینی سپاه پاسداران در پاسخ به اقدام‌های اخیر گروهک‌های کومله و دمکرات برای ایجاد آشوب در شهرهای مرزی، مقرهای این گروهک‌ها در اقلیم کردستان عراق را مورد هدف قرار دادند. در موج نخست این عملیات که با عنوان «عملیات ربیع» نامگذاری شد و طی چند روز ادامه داشت، اهداف گسترده‌ای زیر ضربات سنگین یگان‌های توپخانه‌ای قرار گرفت و تلفات و خسارات قابل‌توجهی به تروریست‌ها وارد شد.
۳
تلاش ناکام برای حمایت از تروریست‌ها
مقابله نیروی زمینی سپاه پاسداران با اقدام‌های ضدامنیتی گروهک‌های تجزیه‌طلب اما با واکنش دولت‌های غربی و به‌ویژه آمریکا همراه شد. واشنگتن و شرکای اروپایی‌اش تلاش کردند با محکوم کردن حمله موشکی و پهپادی سپاه پاسداران به مقرهای احزاب تروریستی در اقلیم کردستان، مانع ادامه رشته عملیات سپاه پاسداران برای مقابله با تروریست‌ها شوند؛ رویکردی که البته با شکست مواجه شد، چرا که مقام‌های ارشد نظامی کشور اعلام کردند جمهوری اسلامی برای رفع تهدیدهای تروریستی از ناحیه اقلیم کردستان عراق، همه گزینه‌های نظامی را روی میز دارد. برهمین‌اساس عملیات ربیع ادامه یافت و در پاییز ۱۴۰۱، مقرهای تروریست‌ها در چند نوبت زیر ضربات موشکی و پهپادی سپاه پاسداران قرار گرفت.
۴
دیپلماسی امنیتی تهران و بغداد
حملات پهپادی و موشکی سپاه پاسداران به مواضع تروریست‌ها در اقلیم کردستان عراق نشان داد جمهوری اسلامی در رفع تهدیدهای امنیتی موجود در این منطقه جدی است. با توجه به چنین رویکردی، تهران با دست‌پر، وارد «دیپلماسی امنیتی» با دولت مرکزی عراق شد. رفت‌وآمدها و رایزنی‌های سیاسی - دیپلماتیک در سطوح مختلف میان دوطرف طی پاییز و زمستان ۱۴۰۱ ادامه داشت تا اینکه در آخرین روزهای اسفندماه ۱۴۰۱ تهران و بغداد توافقنامه‌ای امنیتی امضا کردند تا فرایند خلع‌سلاح تروریست‌ها رسما کلید بخورد.
۵
۴ محور توافقنامه امنیتی ایران و عراق
۲۸ اسفندماه ۱۴۰۱ بود که در جریان سفر دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی ایران به عراق، طی مراسمی توافقنامه همکاری‌های مشترک امنیتی ایران و عراق با حضور محمد شیاع‌السودانی، نخست‌وزیر عراق و علی شمخانی به امضا رسید و بغداد متعهد شد تا ۲۸ شهریورماه ۱۴۰۲ و طی حدود ۶ ماه، نسبت به پاکسازی مناطق مرزی با ایران از وجود تروریست‌ها اقدام کند. محورهای این توافقنامه شامل «خارج کردن تروریست‌ها از مناطق مرزی ایران»، «انتقال تروریست‌ها به عمق خاک عراق در منطقه اقلیم کردستان» و «خلع‌سلاح گروهک‌های تروریست» می‌شد.
۶
گام‌های عراق برای اجرای توافقنامه
اگرچه امضای توافقنامه امنیتی میان ایران و عراق نشان داد بغداد از اراده لازم برای رفع تهدیدهای ضدایرانی در مناطق مرزی‌اش برخوردار است، اما برخی تعلل‌ها ازسوی مقام‌های اقلیم کردستان سبب ایجاد تأخیرهایی در اجرای مفاد موافقنامه شد تا اینکه طی ماه‌های اخیر شاهد گام‌های روبه‌جلو دراین زمینه از سوی مقام‌های بغداد و همچنین اقلیم بوده‌ایم. برهمین اساس، خبرها از مناطق مرزی ایران و عراق، از انجام اقدام‌های لازم در این زمینه از سوی طرف عراقی حکایت داشت. به گفته برخی منابع مطلع، مقر اصلی گروهک تروریستی دمکرات در «سنجق» و مقرهای کومله تخلیه شده است؛ روندی که در روزهای آینده نیز ادامه می‌یابد.
۷
اسکان و خلع‌سلاح تروریست‌ها
فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق طی روزهای اخیر با اشاره به اقدام‌های انجام شده از سوی این کشور با هدف اجرای توافقنامه امنیتی با ایران، در گفت‌وگو با شبکه «العربیه» اعلام کرد اقلیم کردستان عراق اقدام‌های لازم برای اجرای توافقنامه امنیتی تهران و بغداد را انجام داده و ۵ اردوگاه به منظور اسکان تروریست‌های مسلح و خانواده‌های آنان در اقلیم راه‌اندازی شده است. وی با تأکید بر پایبندی عراق به توافق امنیتی با ایران، از تحویل سلاح‌های سنگین از سوی تروریست‌ها خبر داد. فواد حسین همچنین در دیدار با همتای ایرانی خود در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، تأکید کرد بغداد اجازه نمی‌دهد از اراضی این کشور تهدیدی علیه ایران صورت گیرد.