همشهری - نیلوفر ذوالفقاری : تعطیلات تابستان کافی است برای اینکه همه برنامه‌های معمول زندگی مدرسه‌ای‌ها و البته خانواده‌های آنها به‌هم بریزد و دستخوش تغییر شود. اما با بازگشایی مدارس باید برنامه‌ای منظم برای اعضای خانواده طراحی کنیم.برای این کار باید چند گام مهم برداریم.
1_ ساعت خواب را تنظیم کنید
تعطیلات تابستان است و آزادی بچه‌ها برای انتخاب ساعت خواب و بیداری، این شرایط باعث شده بیشتر بچه مدرسه‌ای‌ها تا دیروقت بیدار باشند و در عوض صبح‌ها بخوابند. ضمن اینکه در روزهای تابستانی هم فرصت چرت زدن و استراحت داشته‌اند. اما با بازگشایی مدارس، این برنامه باید عوض شود. تنظیم ساعت خواب نخستین قدم برای چیدن یک برنامه روزمره مناسب در دوران مدرسه است. دانش‌آموزان برای اینکه توانایی ذهنی و قدرت یادگیری کافی و کارایی بالاتری برای دریافت و تجزیه مطالب درسی داشته باشند، به حداقل 7 تا 9 ساعت خواب شبانه باکیفیت نیاز دارند. روند تنظیم ساعت خواب بچه‌ها باید تدریجی باشد بنابراین صبور باشید. برای این کار، یک روال آرامش‌بخش قبل از خواب انتخاب کنید.
مثلا آنها را تشویق کنید قبل از خواب حمام بروند یا نوشیدنی شیری داغ بخورند. بچه‌ها باید حداقل یک ساعت قبل از خواب از نمایشگرهایی مانند رایانه، تلویزیون یا تلفن هوشمند و هر فعالیت دیگری که ذهن آنها را به هیجان می‌آورد اجتناب کنند. حداقل به‌مدت 4 هفته هر شب همان برنامه قبل از خواب را انجام دهند تا مغزشان به روند جدید عادت کند.
2- تفریح کنید اما محدود
همان‌قدر که بچه‌ها به آزادی‌های تعطیلات تابستان عادت می‌کنند، برنامه‌های والدین هم در این ایام دستخوش تغییراتی می‌شود. پدر و مادر در تعطیلات نگران دیر خوابیدن و زود بیدار شدن فرزندشان نیستند بنابراین برنامه‌های تفریحی و مهمانی‌های خانوادگی را طور دیگری برنامه‌ریزی می‌کنند. اما حالا با بازگشایی مدرسه‌ها، این روند باید به وضعیت قبل برگردد. بنابراین والدین مسئولیت اصلی را برعهده دارند و باید مهمانی و دورهمی خانوادگی را حتما به روزهای آخر هفته موکول کنند تا برنامه خواب منظم بچه مدرسه‌ای‌ها به‌هم نریزد. در سایر روزها نیز بهتر است با نزدیک شدن به ساعت خواب بچه‌ها، صدای تلویزیون و نور چراغ‌های خانه را کم کنند تا ذهن بچه‌ها آماده استراحت شود. البته ما هم خوب می‌دانیم که تنظیم یک روتین جدید با ایجاد محدودیت‌هایی همراه بوده و طبیعی است که آسان و سریع اتفاق نیفتد. برای همین با کمی تمرکز و صبوری، خیلی زود می‌توان زمان تفریح، استراحت، کار، درس خواندن، ورزش، غذا خوردن و بقیه فعالیت‌های روزمره خود و فرزند دانش‌آموزمان را به نظمی مشخص و رضایت‌بخش رساند.
3- محدودیت موبایل و تلویزیون
حالا دیگر بچه‌ها از خردسالی بازی با وسایل الکترونیکی را یاد می‌گیرند و سبک سرگرمی و تفریح آنها تا حد زیادی با نسل‌های قبل متفاوت است. تماشای انیمیشن‌ها و کارتون‌ها هم ساعات زیادی از آنها، به‌ویژه در تعطیلات تابستان به‌خود اختصاص می‌دهد. اما با بازگشایی مدارس، والدین ناچارند برای استفاده از وسایل الکترونیکی، بازی‌های موبایلی و تماشای تلویزیون، محدودیت‌هایی تعیین کنند. بچه‌ها باید بدانند مجاز نیستند مثل روزهای تابستان، هر موقع خواستند سراغ بازی و تلویزیون بروند. والدین بهتر است هم ساعت مشخصی را برای این کار تعیین کنند، هم برای زمان این استفاده محدودیت بگذارند. هرچه بچه‌ها بیشتر تلویزیون ببینند، برای رفتن به رختخواب و خوابیدن بیشتر مقاومت می‌کنند. ضمن اینکه بچه‌هایی که بیش از 2 ساعت در روز تلویزیون تماشا می‌کنند بیشتر در معرض اضافه وزن هستند بنابراین قانون گذاشتن و محدود کردن زمان تماشای تلویزیون و بازی‌های الکترونیکی، قدم مهمی در شکل دادن یک روتین دانش‌آموزی است.
4- خورد و خوراک بموقع داشته باشید
همان‌قدر که منظم بودن ساعت خواب دانش‌آموزان مهم است، زمان خورد و خوراک و صرف وعده‌های غذایی آنها هم اهمیت دارد. سعی کنید ساعت‌های ثابتی را برای صرف وعده‌های اصلی درنظر بگیرید. یادتان بماند حذف صبحانه اشتباه بزرگی است که نه‌تنها به سلامتی بچه‌ها آسیب می‌زند، بلکه باعث می‌شود در مدرسه هم تمرکز و آمادگی ذهنی کافی نداشته باشند. حتی اگر بچه‌ای صبحانه، ناهار و شامش را کامل بخورد، باز به میان وعده (یکی صبح و یکی بعدازظهر) نیاز دارد. اگر هنوز کاملا به اهمیت تغذیه دانش‌آموزان توجه نکرده‌اید، به این اعداد و ارقام توجه کنید: فست فودها 3 تا 4 برابر بیش از حد مجاز نمک دارند که عامل مهمی در بروز بیماری فشارخون و قلبی -عروقی در آینده است، بین 20 تا 25 درصد دانش آموزان ایرانی دچار چاقی یا اضافه وزن هستند، دانش آموزان ایرانی 2 برابر حد مجاز فست فود و غذاهای آماده مصرف می‌کنند و 20 درصد دانش آموزان 7 تا 18 ساله ایرانی چاقی شکمی دارند. حالا دیگر واضح است که توجه به خورد و خوراک دانش‌آموزان تا چه اندازه اهمیت دارد.