آیا لنزهای طبی و زیبایی تفاوت دارند؟

همشهری آنلاین: این مسئله برای رنگ موها و چگونگی اندامشان نیز تا حدود زیادی مصداق دارد، انگار خیلی‌ها از خودشان راضی نیستند. عدم رضایت از خود، محدود به این موارد نمی‌شود و خیلی‌ها نسبت به رنگ چشمشان نیز، چنین احساسی را دارند. خیلی از افراد حاضرند هر دردی را به جان بخرند تا چشمشان روشن (سبز و آبی) به چشم بیاید و این مسئله را از یاد می‌برند که داشتن چشمان سالم، یکی از مهم‌ترین نعمت‌هایی است که خدا به آن‌ها داده است.

آن‌هایی که عادت دارند بارها و بارها از لنز چشم، با هدف زیبایی استفاده ‌کنند، نسبت به عوارض آن، ناآگاه هستند. البته بعضی‌ها هم که تعدادشان کم نیست، به دلیل خلاص شدن از شر عینک به لنزهای طبی روی می‌آورند که آن هم مشکلات خاص خودش را دارد. «دکتر محمدرضا فرتوک‌زاده» متخصص چشم، فوق تخصص پیوند قرنیه و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، برخی از موارد مهمی را که درباره‌ی لنز چشم باید بدانید، به شما می‌گوید.

چقدر طرفدار دارد؟

خیلی از افراد تصور می‌کنند که استفاده از لنز روندی رو به رشد داشته است اما واقعیت این است که به دلیل بالا رفتن آگاهی مردم، تمایل برای استفاده از لنز چشم، به نسبت دو تا سه سال گذشته، کاهش پیدا کرده است. بااین‌حال هنوز هم افرادی وجود دارند که از لنز چشم استفاده می‌کنند و عوارض ناشی از آن را چندان جدی نمی‌گیرند و بدین شکل به چشم‌های خود آسیب وارد می‌کنند. لنزهای زیادی در بازار وجود دارند و یکی از دلایلی که می‌تواند برخی از افراد را به استفاده از لنز ترغیب کند، قیمت پایین برخی از آن‌هاست.

وقتی چشم‌پزشک مخالفت می‌کند

شاید برخی از افراد تصور کنند که چشم‌پزشکان، افراد را برای استفاده از لنز ترغیب می‌کنند، درحالی‌که این باور نادرست است و متخصصان چشم‌پزشکی، تحت هیچ شرایطی، افراد را برای استفاده از لنز مجاز نمی‌دانند. استفاده از عینک، ابزار مناسب‌تری برای آن دسته از افرادی است که از لنزهای طبی استفاده می‌کنند، چون عینک هیچ نوع عارضه‌ی سوئی را برای چشم به وجود نمی‌آورد. با وجود این، برخی از افراد هستند که برای استفاده از لنز و نزدن عینک طبی، اصرار می‌کنند.

در چنین شرایطی چشم‌پزشک باید فرد را از عوارض و خطرات ناشی از لنز، آگاه کند و تا جایی که می‌تواند او را از انجام چنین کاری منصرف کند. قانع کردن بیمار، برای عدم استفاده از لنز، یکی از وظایف مهم چشم‌پزشک محسوب می‌شود که نباید آن را نادیده گرفت. اگر فرد با وجود دانستن مشکلات ناشی از لنز، باز هم اصرار به استفاده از لنز کرد، در چنین شرایطی در پرونده‌ی پزشکی، اصرار بیمار برای استفاده از لنز ثبت می‌شود. ضمن این‌که در پرونده‌ی پزشکی این موضوع نیز ثبت می‌شود که چشم‌پزشک هیچ موافقتی در رابطه با استفاده از لنز نداشته است.

از علم کمک بگیرید

آن دسته از افرادی که از لنز به جای عینک استفاده می‌کنند دلیل این کار را خسته شدن از عینک می‌دانند، درحالی‌که خوشبختانه علم چشم‌پزشکی، امروزه به‌قدری پیشرفت کرده است که فرد می‌تواند با خیال راحت اقدام به عمل جراحی کند. اگر فردی واقعاً عینک را دوست ندارد و تحمل زدن عینک برایش سخت است، می‌تواند بعد از سن ۱۸ سالگی و پس از ثابت شدن نمره‌ی عینک، اقدام به عمل جراحی با شیوه‌ی لیزر یا لازِک کند. البته نوع جراحی را چشم‌پزشک باید با توجه به شرایط فرد تعیین کند.

از مراکز معتبر بخرید

با وجود آگاه کردن افراد از عوارض لنز، باز هم برخی‌ها تمایل دارند که از لنز استفاده کنند، در چنین شرایطی باید لنز را از مراکز معتبر خریداری کرد. تهیه‌ی لنز از مراکزی که واردکننده‌ی وسایل پزشکی هستند، منطقی‌تر به نظر می‌رسد. علاوه بر آن برخی از عینک‌فروشی‌ها یا مطب‌ها هم لنز می‌فروشند که می‌توان لنز موردنظر را تهیه کرد. لنز باید بسته‌بندی استاندارد داشته باشد و حتماً در بسته‌هایی که از مایع خاص پر شده‌اند، قرار بگیرند، ضمن این‌که هیچ منفذی نباید روی بسته‌بندی لنز وجود داشته باشد. اگر لنز از مراکزی مثل فروشگاه محصولات آرایشی یا آرایشگاه‌ها خریداری شود، ممکن است فروشنده چندان توجهی به منافذ ایجادشده روی بسته‌بندی نکند. همین مسئله می‌تواند مشکلاتی را برای چشم فرد به وجود بیاورد. اگر روی بسته‌بندی لنز یک سوراخ کوچک در حد سر سوزن هم دیده شود، نباید از آن به‌هیچ‌وجه استفاده کرد.

به تاریخ‌مصرف توجه کنید

بسیاری از افرادی که لنز می‌خرند، نسبت به تاریخ‌مصرف آن بی‌توجه هستند. لنزهای استاندارد تاریخ‌مصرف دارند و تاریخ روی هر بسته به‌صورت جداگانه درج شده است. در نتیجه افراد نباید از لنزهای فاقد تاریخ‌مصرف، استفاده کنند. همچنین باید از خرید لنزهایی که تاریخ‌مصرف آن‌ها گذشته است، خودداری کرد. لنزها در شرایطی خاص ضدعفونی می‌شوند و درواقع تاریخ‌مصرف درج شده روی بسته‌ی لنز، نشان‌دهنده‌ی دوره‌ی ضدعفونی بودن لنز است و پس از آن نباید از لنز استفاده کرد.

رنگی بخریم یا غیررنگی؟

خیلی‌ها تصور می‌کنند بین لنزهای طبی و غیرطبی، تفاوتی وجود دارد، درحالی‌که تفاوت چندانی بین این دو نوع لنز دیده نمی‌شود و استفاده از هر دو نوع، می‌تواند برای چشم عوارضی را به همراه داشته باشد. البته باید به این نکته توجه داشت که بین لنزهای رنگی و غیررنگی از نظر آسیب، کمی تفاوت وجود دارد. روی لنزهای غیررنگی تعدادی منفذ وجود دارد که با هر بار پلک زدن فرد یا حرکت خود لنز، هوا (اکسیژن) از آن‌ها وارد چشم می‌شود در نتیجه، قرنیه که زیر لنز قرار می‌گیرد، آسیب نمی‌بیند؛ اما در رابطه با لنزهای رنگی، چنین چیزی کمتر دیده می‌شود چون منافذ با مواد رنگی پر می‌شوند و به همین دلیل اکسیژن‌رسانی به قرنیه کاهش پیدا می‌کند در نتیجه احتمال آسیب به قرنیه در اثر استفاده از این نوع لنزها، بیشتر می‌تواند باشد.

به این نکات دقت کنید

خیلی از افرادی که تمایل به استفاده از لنز دارند، ‌ سؤالات زیادی در رابطه با استفاده از آن، در ذهنشان شکل می‌گیرد. لنزها انواع مختلفی دارند، مثلاً طول عمر برخی از لنزها یک هفته است و نباید از آن‌ها بعد از یک هفته استفاده کرد. این نوع لنزها بیشتر در اروپا به فروش می‌رسند. برخی دیگر از لنزها باید هر دو تا سه ماه یک‌بار تعویض شوند. علاوه بر این، لنزهای دیگری هم وجود دارند که برای دو تا سه سال قابل‌مصرف هستند. لنز از هر نوعی که باشد، باید هنگام صبح در چشم گذاشته شود و شب هم از چشم برداشته شود. هر چه زمان ماندن لنز در چشم کمتر باشد، بهتر است؛ به‌ویژه در شهرهایی که مشکل آلودگی هوا دارند، استفاده از لنز برای مدت طولانی توصیه نمی‌شود.

افرادی که می‌خواهند از لنز استفاده کنند، باید هر صبح و شب، لنز را ضدعفونی کنند. آن دسته از لنزهایی که طول عمر بالایی دارند، علاوه بر ضدعفونی، باید با مواد مخصوص شست‌وشو داده شوند تا رسوب و مواد پروتئینی که در طول زمان روی لنز ایجاد می‌شود، از بین برود. همه‌ی افرادی که از لنز استفاده می‌کنند باید این مسئله را مدنظر داشته باشند که باید هر دو تا سه ماه یک‌بار برای بررسی وضعیت لنز و چشم خود، حتماً به چشم‌پزشک مراجعه کنند.

چشم‌هایی که آسیب نمی‌بینند

بعضی از افراد فکر می‌کنند که استفاده از لنز می‌تواند چشم‌هایشان را نسبت به اشعه‌ی مضر آفتاب، آسیب‌پذیر کند، درحالی‌که این تصور، نادرست محسوب می‌شود و ارتباط مستقیمی بین این دو مسئله وجود ندارد. چنانچه لنز خراب شود یا رسوب گرفته باشد، در چنین شرایطی، می‌تواند باعث تحریک چشم شود و زمانی که فرد در محیط پرنور و آفتابی قرار می‌گیرد، بیشتر این ناراحتی را احساس ‌می‌کند ولی به‌طورکلی، ارتباط مستقیمی بین لنز چشم و آسیب ناشی از آفتاب، به این شکل وجود ندارد.

لنزتان را به کسی قرض ندهید!

برخی از افراد لنز خود را به دیگران قرض می‌دهند! به اشتراک گذاشتن لنز چشم با دیگران کار خطرناک و اشتباهی است، حتی اگر نسبت به سلامت چشم‌ها اطمینان وجود داشته باشد، باز هم نباید این کار را انجام داد. در چشم هر فرد میکروب‌های طبیعی‌ای وجود دارد که این میکروب‌ها درصورتی‌که وارد چشم فرد دیگری شوند، به‌عنوان مهاجم شناسایی می‌شوند و چشم در چنین شرایطی دچار مشکلات جدی می‌شود.

این عوارض را به جان نخرید

لنز می‌تواند عوارض زیادی را برای چشم به همراه داشته باشد که برخی از این عوارض بسیار جدی هستند. برای مثال، درصورتی‌که لنز باعث ابتلا به عفونت چشم شود، می‌تواند احتمال کاهش بینایی و حتی نابینایی را در فرد افزایش بدهد. علاوه بر عفونت ناشی از مصرف لنز، عوارض دیگری چون قرمز شدن چشم، احساس کوبیده شدن، خشکی، تحریک دائم چشم به‌ویژه در اطراف قرنیه و آلرژی را می‌توان نام برد.

التهاب چشم و عدم تحمل نور، از مشکلات دیگری هستند که لنز برای چشم ایجاد می‌کند. همچنین استفاده از لنز باعث ایجاد اختلال در روند اکسیژن‌رسانی به چشم می‌شود، ضمن این‌که در اطراف قرنیه، باعث به وجود آمدن رگ می‌شود. ایجاد رگ در اطراف قرنیه، مشکل قرمز شدن چشم به‌صورت دائمی را در پی دارد. درمان این مسئله مشکل خواهد بود. در بیش از ۵۰ درصد افرادی که از لنز استفاده می‌کنند، عوارض ناشی از مصرف لنز بروز می‌کند.

آب‌مروارید نمی‌گیرید

برخی از افراد بر این باورند که استفاده از لنز می‌تواند فرد را در دوران میان‌سالی و پیری، مستعد ابتلا به آب‌مروارید کند اما چنین مسئله‌ای از نظر علمی ثابت نشده است و ارتباطی بین ابتلا به آب‌مروارید و استفاده از لنز وجود ندارد.

نگذارید چشمتان را کور کنند

خیلی از آرایشگرها وقتی برای چشمان مشتری‌های خود لنز می‌گذارند، هم‌زمان از مواد آرایشی مثل خط چشم، ریمل و مژه‌ی مصنوعی نیز استفاده می‌کنند. استفاده‌ی هم‌زمان از لوازم‌آرایشی و لنز، می‌تواند باعث تشدید آسیب‌های ناشی از مصرف لنز شود و در برخی موارد نیز خطرناک است. اگر چسب‌ مژه‌ی مصنوعی بنا بر هر دلیلی در شرایط بدون لنز، داخل چشم بریزد، می‌توان با شستن آن با آب، چشم را تمیز کرد، اما در شرایطی که لنز وجود داشته باشد و این چسب داخل چشم ریخته شود، مقداری از آن زیر لنز خواهد رفت که احتمال ایجاد زخم در قرنیه و عفونی شدن چشم را افزایش می­‌دهد. در این وضعیت لنز مانند یک بستر برای عفونت و زخم عمل می­‌کند.

لنزها را دور بریزید

چنانچه چشم در اثر استفاده از لنز، دچار احساس کوبیدگی شد یا تاری دید و قرمز شدن و ریزش اشک را به همراه داشت، در چنین شرایطی نباید از آن لنز به‌هیچ‌عنوان استفاده کرد. چنانچه لنز به‌صورت اتفاقی هنگام قرار دادن داخل چشم، روی مکانی تمیز بیفتد، مشکلی را به همراه نخواهد داشت اما در شرایطی که روی زمین، داخل دستشویی، جایی پر از گردوغبار و خاک و ... بیفتد، باید حتماً دور انداخته شود. به همین دلیل در زمان گذاشتن یا برداشتن لنز، باید حتماً یک پارچه‌ی نخی تمیز زیر دستتان بیندازید تا لنز آلوده نشود.