همشهری-نیلوفر ذوالفقاری: موقع انتخاب مقاصد گشت وگذار و تفریح، معمولا کوه و دشت و رودخانه مقصد خیلی از شماهاست. اما برای یک تجربه هیجان‌انگیز و گردش تازه، این هفته تا هنوز هوا سردتر نشده سفر به غارها را پیشنهاد می‌کنیم. در شرق تهران و حوالی شهرستان‌های دماوند و فیروزکوه غارهای زیادی کشف شده که برخی از آنها کمتر شناخته شده‌اند.
غار رودافشان
* موقعیت: ۱۰۳کیلومتری شهر تهران و ۶۲کیلومتری شهر فیروزکوه
* نوع غار: مرطوب با پوشش گیاهی
* مشخصات: دهانه غار در ارتفاع ۱۸۰۰متری از سطح دریا و در داخل گودی بزرگ به قطری در حدود ۱۰۰متر قرار دارد و بسیار وسیع و قوسی‌شکل و به طول ۴۰متر و ارتفاع ۱۲متر است.
* امکانات: رستوران و استراحتگاه در روستای رودافشان قابل دسترس است.
* نیاز به کوهپیمایی: دارد
* مسیر دسترسی: از شمال شرق تهران، وارد مسیر منتهی به فیروزکوه شوید. ۲۵ کیلومتر مانده به فیروزکوه وارد جاده فرعی روستای سیدآباد شوید. تابلوی راهنما به سمت غار رودافشان داخل روستای سیدآباد دیده می‌شود. به سمت غار حرکت کنید تا پس از حدود۱۰کیلومتر و پشت‌سر گذاشتن روستای کلاک به دوراهی روستای رودافشان و مشهد برسید.
* معرفی: در دامنه شمالی دره رودافشان قرار دارد و نقل است قبلا رودخانه همسطح دهانه غار بوده و احتمالا قسمتی از آب دلیچای بعد از واردشدن به دالان‌های غار باعث گسترش آن شده است. دهانه بزرگ و تالارهای وسیع این غار از شاخصه‌های اصلی آن است و سال۱۳۹۰به‌عنوان اثر طبیعی ملی به ثبت رسیده و در سراسر سقف تالار اصلی غار، چکنده‌های نیزه‌ای و گل کلمی و یک حوض آب و ستونی در وسط آن در دخمه دیده می‌شود که آن را آناهیتا نامیده‌اند. در ادامه مسیر اصلی، پرتگاه‌های فراوانی وجود دارد و مسیر پس از حدود ۱۶۰متر به دالان انتهایی غار به طول ۱۰متر می‌رسد.
غار بورنیک
* موقعیت: ۱۱۵کیلومتری شرق تهران و ۱۱کیلومتری جنوب‌غربی شهر فیروزکوه
* نوع غار: سنگی
مشخصات: ارتفاع دهانه غار ۶متر و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۹۵۰متر است.
* امکانات: رستوران، استراحتگاه و پارکینگ با فاصله قابل توجه در روستای هرانده وجود دارد.
* نیاز به کوهپیمایی: دارد
* مسیر دسترسی: ۱۲ کیلومتر مانده به فیروزکوه، وارد مسیر فرعی شوید که پس از یک کیلومتر شما را به روستای هرانده می‌رساند. بعد از ورود به روستا، به چهارراهی می‌رسید که راه سمت راست شما را به‌سوی غار راهنمایی می‌کند. در ادامه وارد مسیری پاکوب می‌شوید که پس از یک ساعت پیاده‌روی به پای کوهی می‌رسید که غار در بالای آن قرار دارد.
* معرفی: کلمه بورنیک یا بارنیک یعنی محل امن خوب که به‌دلیل موقعیت خاص محل غار نامی پرمعناست. دهانه این غار از دید پنهان و محل آن به رودخانه نزدیک است. مجموعه غار بورنیک از ۳تالار شکل گرفته که بر فراز هر کدام از آنها، طاقدیس‌ها جلب‌نظر می‌کند. روی سقف این طاقدیس‌ها شکاف‌های عمیق دیده می‌شود که حکایت از کهنگی و دیرینگی دارند و سال‌های مدیدی از عمر این شکاف‌ها سپری شده است. دیوارهای درون غار پوشیده از چکنده‌های گل کلمی، نخودی، سفید رنگ و صورتی است که زیبایی خاصی به غار بخشیده است. بقایای موجود در این تالار نشانگر قدمت غار است.
غار اینهون
* موقعیت: ۴۰کیلومتری جاده فیروزکوه، منطقه زرین‌دشت
* نوع غار: سنگی
مشخصات: دهانه ورودی غار حدود ۳متر ارتفاع دارد.
* امکانات: رستوران، استراحتگاه و پارکینگ در روستای زرین‌دشت وجود دارد.
* نیاز به کوهپیمایی: دارد
* مسیر دسترسی: مسیر تهران-فیروزکوه را در پیش بگیرید، سپس از پردیس، بومهن و رودهن عبور کنید. در فاصله ۱۰کیلومتری فیروزکوه و حوالی امین‌آباد، می‌توانید تابلوی زرین‌دشت را ببینید. از مسیر فرعی سمت راست وارد جاده شوید تا به زرین‌دشت برسید. این غار حدفاصل روستاهای مشهدفیروزکوه و آتشان قرار دارد.
* معرفی: ابتدای ورودی این غار در گذشته سازه‌ای وجود داشت که درحال حاضر دیواره و قسمتی از آن به جا مانده است. پشت این دیواره گودالی وجود دارد. پس از عبور از این گودال و گذر از مسافتی کوتاه، به تالار بزرگی می‌رسید که دیواره‌های سنگی و آهکی آن دست‌نخورده باقی مانده است. عبور رودخانه‌هایی مانند «حبله‌رود»، «خمده» و «دریابک» از میان منطقه زرین‌دشت، طبیعی‌بودن غارهای این محدوده را اثبات می‌کند و نشان می‌دهد اینهون مثل بسیاری از غارهای طبیعی رشته کوه البرز، به مرور زمان شکل گرفته است. هرچند برای تماشای این غار نیازی به داشتن تجهیزات حرفه‌ای نیست، اما داشتن آمادگی جسمانی ضروری است.
غار گل‌زرد
* موقعیت: ۶۵کیلومتری تهران، منطقه پلور، ارتفاعات شمالی روستای منظریه
نوع غار: آهکی-رودخانه‌ای
* امکانات:رستوران و استراحتگاه در روستای منظریه وجود دارد.
* مشخصات:
* نیاز به کوهپیمایی: دارد
* مسیر دسترسی: در جاده هراز، در فاصله ۶۵ کیلومتری تهران، کمی قبل از خروجی سد لار، نرسیده به راهدارخانه منظریه جاده‌ای خاکی در سمت چپ جاده وجود دارد که شما را به غار گل‌زرد می‌رساند.
* معرفی: درون غار، قندیل و زیرقندیل‌هایی وجود دارد که در سقف و کف غار نمایان شده‌اند. سطح غار از کربنات کلسیم پوشیده شده و روشنایی فانوس کوهنوردان، درخشندگی زیبایی غار را نمایان می‌کند. درون این غار چندین حوضچه آب سرد در فاصله‌های متفاوت از هم وجود دارد. دهانه ورودی غار آنقدر تنگ است که طبیعت‌گردان ناچارند به‌صورت سینه‌خیز یا پامرغی از آن عبور کنند. غار گل‌زرد یکی از غارهای آبی کشورمان به شمار می‌رود که در سال ۱۳۵۸کشف شده و تحقیقات روی آن همچنان ادامه دارد. بازدید از غار حدود ۳ساعت زمان و آمادگی جسمانی مناسب نیاز دارد.