به گزارش همشهری آنلاین، کم کاری تیروئید در نوزادان ممکن است به شکل مادرزادی و زمانی رخ می‌دهد که نوزاد در هنگام تولد قادر به تولید هورمون تیروئید نباشد. وجود هورمون تیروئید برای نوزادان به این دلیل که در رشد کودک تأثیر زیادی دارد و مهمتر از آن بر روی رشد مغزی کودک اثرگذار است بسیار لازم و ضروری است. کمبود این هورمون در نوزاد موجب کندذهنی و عدم رشد او می‌شود. بر این اساس برنامه کشوری غربالگری بیماری کم‌کاری تیروئید نوزادان در ایران طی ۱۸ سال بی‌وقفه در حال انجام است و طی این مدت بالغ بر ۲۲ میلیون نوزاد ایرانی و غیرایرانی مورد غربالگری قرار گرفته و بیش از ۶۴ هزار بیمار هم شناسایی شده است.
رئیس اداره غدد و متابولیک وزارت بهداشت درباره اجرای این برنامه گفت: کم‌کاری تیروئید در ۳ تا ۴ نوزاد ایرانی از هر هزار تولد وجود دارد و یک بیمار در هر ۲۲۱ نوزاد غربالگری می‌شود. برنامه کشوری غربالگری کم‌کاری تیروئید به عنوان زیرساخت غربالگری بقیه بیماری‌های مهم نوزادان از مهر ۱۳۸۴ در سیستم سلامت کشور ادغام شد و در این مدت ۱۸ ساله تمام بیماران شناسایی و درمان شده از بهره هوشی طبیعی برخوردارند و هیچ بیماری عقب مانده ذهنی نشده که نشانگر اثربخشی برنامه بوده است.
شهین یاراحمدی با بیان این که با اجرای این برنامه هر سال حداقل ۴ هزار تا ۴۵۰۰ کودک از عقب‌ماندگی ذهنی نجات پیدا کرده‌اند، افزود: در تمام روستاها و شهرهای کشور نوزادان از دریافت خدمت برخوردارند و پوشش برنامه در هیج زمانی حتی در همه‌گیری کرونا دچار وقفه نشد. این در حالی است که علاوه بر نوزادان ایرانی، نوزادان غیرایرانی نیز غربالگری می‌شوند و در صورت بیمار بودن تحت مراقبت قرار می‌گیرند. بر این اساس از سال ۹۰ تا ۱۴۰۱ بالغ بر ۵۴۰ هزار و ۲۸۷ نوزاد غیرایرانی غربالگری شده و از میان آنها ۲ هزار و ۵۸۷ بیمار شناسایی شده است. طی این مدت تعداد نوزادان غیرایرانی بیش از ۳٫۵ برابر و تعداد بیماران شناسایی شده در بین آنان نیز ۷ برابر افزایش یافته است.
وی با تاکید بر این که بیماری کم‌کاری تیروئید در همه نقاط دنیا بروز می کند و روند افزایشی داشته است، عنوان کرد: بروز این بیماری در ایران ۴ تا ۸ برابر میزان جهانی است و ۵۰ درصد از موارد ابتلا در نوزادان هم گذراست. البته هر دو نوع دائم و گذرای این بیماری برای مصونیت از عوارض جدی، نیاز به درمان دارند.
رئیس اداره غدد و متابولیک وزارت بهداشت درباره این که مهم‌ترین عوامل بروز بالای کم کاری تیروئید نوزادان در کشور چیست، بیان کرد: اختلالات ید در محیط، نارس بودن، وزن کم نوزاد هنگام تولد، دوقلو یا چند قلو بودن، زردی طول کشیده، کمبود دریافت ید روزانه در مادر باردار، ابتلای مادر به بیماری تیروئیدی، ابتلای مادر به دیابت، وجود ناهنجاری مادرزادی، سابقه داشتن خواهر یا برادر مبتلا به کم کاری تیروئید و ازدواج‌های فامیلی از عوامل بروز این بیماری هستند.
این مسئول برنامه کشوری غربالگری نوزادان را یکی از برنامه‌های موفق در سیستم سلامت کشور دانست و تاکید کرد: پوشش ۹۵ درصدی برنامه نشان از موفقیت برنامه در سیاستگذاری و اجرا و ناشی از تلاش‌های همکاران در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در اجرای موفق برنامه بوده است. این در حالی است که طی ۱۸ سال، این برنامه به اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت خود دست یافته و به عنوان یکی از موفق‌ترین برنامه‌های ملی در حوزه سلامت کودکان شناخته شده است.