به گزارش همشهری آنلاین، این بار اما، بنیاد برکت پای کار آمده و قصد دارد با اجرای 7هزار طرح اشتغالزایی جایگزین کولبری در 3استان آذربایجان‌غربی، کرمانشاه و کردستان سروسامانی به این موضوع بدهد. مرتضی نیازی، معاون اشتغال اجتماع‌محور بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) در گفت‌وگو با همشهری تأکید می‌کند: «کولبری اکنون یک مسئله ملی است و باید چند دستگاه برای ساماندهی و حل آن پای کار بیایند. مسئله اصلی هم که بنیاد برکت به آن ورود کرد، ایجاد شغل‌هایی برای جایگزینی کولبری است.»
اعضای کارگروه از روز گذشته راهی شهرستان‌های مرزی در این 3استان شده‌اند، پای صحبت کولبران نشسته‌اند و ظرفیت و داشته‌ها را برای اجرای طرح بررسی می‌کنند. کولبران نیز مشتاق هستند تا زودتر حرف به عمل درآید و با دریافت تسهیلات در حوزه‌های گردشگری، کشاورزی، باغداری و زنبورداری دور کولبری را خط بکشند و راهی برای گرداندن چرخ زندگی پیدا کنند.
نگاه چندجانبه به کولبری
معاون اشتغال اجتماع‌محور بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) حل موضوع کولبری را نیازمند نگاهی چندجانبه می‌داند و به همشهری می‌گوید: «بحث کولبری مسئله‌ای است که موضوعات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی عاطفی را در خود دارد؛ از این‌رو برای حل آن باید همه جوانب بررسی شود.» مرتضی نیازی می‌افزاید: «ما دنبال این نیستیم که مسئله کولبری را با ارائه این طرح‌ها به‌طور کامل و 100درصد حل کنیم، اما معتقدیم با استقبال کولبران از طرح‌های اشتغالزایی این موضوع به مرور زمان حل می‌شود.»
نیازی ادامه می‌دهد: «ما نمی‌توانیم به کولبر بگوییم این کار را نکن؛ چون خودش بیش از همه دوست دارد کولبری را کنار بگذارد. ما باید شغلی برای او ایجاد کنیم و بگوییم به جای کولبری می‌توانی این کار را انجام بدهی.»
کولبران یک صدا معتقدند اگر کاری و شغلی باشد هرگز راضی به کولبری نیستند، اما در استان‌های آنها محدودیت صنایع وجود دارد و درواقع شغلی نیست. این موضوع را با معاون اشتغال اجتماع‌محور بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) در میان می‌گذاریم. نیازی اینطور پاسخ می‌دهد: «ایجاد شغل به 2مولفه اساسی نیاز دارد: سرمایه و مهارت. این دو موضوع اصلی برای ماست که برای اجرای طرح 7هزار طرح اشتغالزایی جایگزین کولبری به آن نیاز داریم. برای همین هم الان در پیرانشهر آذربایجان غربی مشغول بازدید هستیم تا ببینیم در این روستاها چه ظرفیت‌هایی برای اشتغال وجود دارد.»
هدف اصلی بنیاد برکت از اجرای این طرح این است که با فراهم کردن فرصت‌های شغلی در شهرها و روستاهای مرزی که بیشترین آمار کوله‌بری را دارند، کوله‌بری تعطیل شود.
بیشترین طرح‌ها در کردستان
بهترین افراد برای ارائه فرصت‌های شغلی، ساکنان روستاها هستند. نیازی ادامه می‌دهد: «بیشتر گپ‌وگفت ما با روستاییان است. آنان از ایجاد شغل‌هایی در روستا می‌گویند که اگر دست حمایتی پشت‌شان باشد، حتما رونق می‌گیرد. کارهایی که چندبار شروع کردند، اما چون دانش و مهارتی نداشته‌اند به بار ننشسته؛ از صنایع‌دستی گرفته تا باغداری. در اجرای این طرح با بررسی ظرفیت‌های هر روستا، مهارت‌آموزی و آموزش هم در دستور کار است.»
به‌گفته معاون اشتغال اجتماع‌محور بنیاد برکت، در ۵۸۸روستا 7هزار طرح با سرمایه‌گذاری هزار میلیارد تومانی اجرا شده که از این میزان سرمایه‌گذاری ۳۷۰میلیارد تومان تسهیلات بنیاد برکت و مابقی آورده متقاضیان بوده است. همه طرح‌ها با توجه به اقتصاد روستایی حاکم بر این مناطق شامل توسعه باغ‌ها، استفاده از ظرفیت کشاورزی و سیستم‌های گلخانه‌ای و مصنوعات چوبی بوده است.
نیازی می‌گوید: «بیشترین طرح‌های اجرا شده در قالب ساماندهی کولبری در کردستان بوده است؛ به‌طوری‌که از 7هزار طرح ایجادشده 4هزار طرح در کردستان، 1500طرح در آذربایجان‌غربی و 1500طرح در کرمانشاه بوده است.»
طرح‌های اشتغالزایی بنیاد برکت
بنیاد برکت این طرح را از سال1399 کلید زده بود؛ همان زمان مجری طرح اشتغال‌آفرینی برای کولبران استان‌های مرزی از اعلام فراخوان برای دریافت طرح‌های کارآفرینان 3استان آذربایجان‌غربی، کردستان و کرمانشاه خبر داده بود. حالا این طرح به مرحله اجرا رسیده و در 2استان کردستان و آذربایجان‌غربی اجرایی شده است؛ البته طرح‌های اشتغالزایی بنیاد برکت علاوه بر این 3استان، در استان‌های دیگر نیز در حال اجراست. همچنین ۱۵۰۰طرح حمایت از سوخت‌بران، 1000طرح خانواده شهدا و ایثارگران، ۵۰۰طرح زندانیان آزادشده و خانواده زندانیان و ۵۰۰طرح طلاب و خانواده طلاب ازجمله طرح‌های حمایتی بنیاد برکت است.
چشم‌انتظاری
محمدصالح سجادی، اهل روستای شرکان شهرستان پاوه است. سابقه کولبری با همه خاطرات تلخ و دردناکش را در ذهن دارد، اما حالا فقط 2ماه است که یک اقامتگاه بومگردی راه‌اندازی کرده و به قول خودش هنوز کامل سروسامان نگرفته است.
سجادی به همشهری می‌گوید: «راه‌اندازی اقامتگاه‌ها و بومگردی تقریبا در روستاهای مرزی جان گرفته و من و چند نفری با این کار توانستیم کولبری را کنار بگذاریم.» سجادی می‌گوید که روستای شرکان، قدیمی‌ترین روستای کرمانشاه است که فرم پلکانی دارد و با داشتن یک درخت کهنسال که ثبت ملی هم شده، جذابیت زیادی برای گردشگران دارد، اما همه بضاعت روستا جاذبه گردشگری آن نیست.
او ادامه می‌دهد: «80درصد باغ‌های روستا شامل گردو و انار است، اما ما هر بار که خواستیم در حوزه باغداری کاری انجام بدهیم به نتیجه نرسیدیم و کاری از پیش نرفت؛ چون نتوانستیم وام و تسهیلات بگیریم، اما سازمان گردشگری به ما وام داد و توانستیم بومگردی راه‌اندازی کنیم.»
سجادی از قول یکی از آشنایانش که همچنان مشغول کولبری است به ما می‌گوید: «بارها به ایشان گفتیم دستی به سر و گوش باغت بکش تا بتوانی کولبری را رها کنی، اما می‌گوید برای کاشت درختان جدید و رسیدگی به باغ هزینه می‌خواهد و اگر از همین امروز شروع کنم 3سال آینده به بار می‌نشیند و در این مدت زندگی را چطور بگذرانم؟»
کولبران از اجرای طرح‌ها و ارائه تسهیلات استقبال می‌کنند. اینطور که سجادی می‌گوید اجرای طرح اشتغالزایی باید به‌گونه‌ای باشد که مجریان طرح لازم است تا رسیدن به نتیجه یاری‌گر باشند. 30تسهیلگر بنیاد در مناطق مرزی کردستان، آذربایجان‌غربی و کرمانشاه مستقر هستند و فرایند اشتغالزایی در این مناطق را دنبال می‌کنند.