همشهری آنلاین – مجید جباری: بارش های مهرماه تحت تاثیر ال نینو در مناطق مختلف کشور بارید و حالا کارشناسان هواشناسی از تاثیر این پدیده بر شهرهای کشور به ویژه در آبان ماه می‌گویند و معتقدند با توجه به ویژگی‌های این پدیده آب و هوایی، بارش‌های فرانرمال و نقطه ای، بخش‌های گسترده‌ای از ایران را در بر می‌گیرد و به دلیل نوع بارش‌ها، آبگرفتگی معابر و وقوع سیلاب‌های مخرب بسیار محتمل است.
احد وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور در باره اثرات ال‌نینو بر ایران می‌گوید: «تحقیقات آماری نشان داده است که معمولاً با رویداد «ال‌نینو» بارش تجمعی پاییزی در ایران در شرایط نرمال و فراتر از نرمال است. در سه سال اخیر تا پایان سال گذشته شرایط «لانینای» متوسط در محدوده استوایی اقیانوس آرام حاکم بود که بارش‌های پاییزی کشور در این سه سال شدیداً کمتر از نرمال بود. امسال شرایط دور پیوند نوسان جنوبی موسوم به انسو خاص است و بر خلاف گذشته، این شاخص پس از پایان فاز لانینا، وارد فاز خنثی نشد و مستقیم وارد فاز «ال‌نینو» شده است. پاییز و زمستان امسال با احتمال قوی با رویداد «ال‌نینو» متوسط مواجه خواهیم بود که در صورت همراهی سایر عوامل مؤثر، انتظار می‌رود بارش تجمعی مناطق مختلف کشور در پاییز و نیمه اول زمستان امسال، به‌خصوص در نیمه غربی به مقدار نرمال و بیشتر از نرمال برسد.»
تاثیر ال‌نینو بر ایران
محمدرضاجاویدی، کارشناس‌مستقل‌هواشناسی هم به تاثیر ال‌نینو بر ایران هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «بر اثر فعال شدن امواج مدیترانه‌ای بر روی کشور و همگرایی با دریای سرخ، بارش‌های خوبی را طی مهرماه در غرب، شمال غرب و نوارشمالی کشورشاهد بودیم، اما با فعال شدن دریای سرخ و امواج سودانی، بارش های آبان ماه بیشتر متاثر از سامانه های تلفیقی، سودانی - مدیترانه ای است و می تواند کل کشور را بهره‌مند کند. در حالی که در آذرماه بارش‌ها بیشتر در نوار جنوبی، یعنی در جنوب غرب و جنوب کشور خواهد بود. به‌طور کلی بررسی چینش و توزیع سیستم‌های اتمسفر منطقه از منظر مدل‌های مختلف، متفاوت است، اما برآیند همه اینها نشان می‌دهد که سیستم‌های کم‌فشار مرطوب بارشی از سمت مدیترانه یا ترکیه وارد منطقه ما می‌شود و با پرفشار مستقر بر آب‌های دریای عرب در هم کنش می‌دهند و نتیجه این همگرایی، تشکیل جبهه بارشی از دریای سرخ به سمت فلات ایران بوده و مسیر عبور همه این جریانات به‌نحوی است که اکثر استان‌های کشور را در بر می‌گیرد. برخلاف سال‌های گذشته در سال‌های ال‌نینو، به‌دلیل اینکه طول عمر سیستم بارشی زیاد است، احتمال سیلاب در نواحی یادشده وجود دارد؛ ضمن اینکه طول عمر سیستم‌های بارشی باعث می‌شود حجم بالایی از آب وارد سدها و دریاچه‌ها شود؛ برهمین اساس امیدوار هستیم براثر این بارش‌ها، اکثر سدها، دریاچه‌ها و تالاب‌ها آبگیری شوند. براین اساس، پیش بینی می شود استان‌های خراسان‌رضوی، خراسان‌جنوبی، آذربایجان شرقی، آذربایجان‌غربی، کردستان، کرمانشاه، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، شمال استان فارس، لرستان، ایلام و بوشهر بیشترین بارش‌ها را در پاییز امسال شاهد باشند.
ال نینو چیست و از کجا می‌آید؟
جاویدی در توضیح پدیده ال‌نینو به همشهری آنلاین می‌گوید: «پدیده ال‌نینو بین ۴ تا ۷ سال طول می‌کشد و باعث گرمای کره‌زمین می‌شود. دلیل عمده افزایش گرما، ورود به سال ال‌نینو وافزایش سیستم های گرم ومرطوب ودلیل دیگر آن تاثیر گازهای گلخانه‌ای وگرمایش جهانی است که بر کشور ما هم تاثیر دارد. طی این پدیده، آب‌های شرق اقیانوس آرام در قسمت خط استوا گرم‌تر از شرایط عادی شده است. همچنین بین غرب و شرق اقیانوس هند نیز عدم‌توازن دمای آب و فشار هوا روی سطح دریا رخ داده و در غرب اقیانوس هند (ساحل شرقی آفریقا) آب‌ها گرم‌تر و در نتیجه اتمسفر کم‌فشارتر و در شرق اقیانوس هند آب‌ها سردتر و در نتیجه اتمسفر پرفشارتر شده است. افزایش سیستم‌های بارشی در منطقه مشهود است، اما میزان بارش‌ها کاملا متغییر ویک برآورد ۵۵درصدی است که احتمال تغییرات در نقشه های آینده‌نگری وجود دارد. با توجه به این اینکه در کشور ما ال‌نینو تاثیر مستقیم ندارد، احتمال تغییرات در مناطق مختلف کشور وسیع ایران وجود دارد. نکته مهم دیگر اینکه ایجاد بندال یا سیستم پرفشار روی غرب روسیه و دریای عرب یکی از مهم‌ترین دلایل پربارشی مناطق جنوبی کل کشور است. نتیجه این عوامل باعث می‌شود که محور بلند جابه‌جایی سیستم‌های آب‌وهوایی از شمال غرب اروپا تا بالکان امتداد پیدا کرده و موج‌های کوتاه‌تر از این قسمت جدا شده و راهی شرق مدیترانه، خاورمیانه و در نهایت ایران شود.»