همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: شیوع دو عفونت ویروسی کووید۱۹ و آنفلوآنزا با هم در فصل پاییز، خانواده‌ها را نگران کرده است. چراکه با بازگشایی مدارس، موارد ابتلا به این بیماری‌ها رو به افزایش گذاشته است.
طبق اعلام وزارت بهداشت از ۲۳ تا ۳۰ مهر، ۱۰۵۹ بیمار جدید مبتلا به کووید در کشور شناسایی شدند و در همین مدت بیش از ۵۰ بیمار مبتلا به کووید جان خود را از دست دادند. روز گذشته نیز ۱۳۷ بیمار فقط در بخش مراقبت‌های ویژه یا همان آی‌سی‌یو بستری شدند که به گفته متخصصان بیماری‌های عفونی، این آمار برای ایران کمی بالا است. در عین حال ۴ شهر کشور در وضعیت قرمز کرونایی به سر می‌برند که همین یک هشدار است.
بسیاری از افرادی که این روزها دچار عفونت تنفسی می‌شوند، از علائمی مانند تب و لرز، سردرد شدید و سرفه‌های دردناک شکایت دارند و موضوع این است که بیشتر این علائم بین کووید و آنفلوآنزا مشترک‌اند و تنها با انجام آزمایش می‌توان از نوع ویروس مطلع شد.
همزمانی شیوع کرونا و آنفلوآنزا در فصل‌های سرد سال در اغلب موارد باعث دشواری در تشخیص آن می‌شود و همین عامل مهم موجب تاخیر در بهبود افرادِ مبتلا و نیز انتقال این بیماری‌ها به دیگران می‌شود. تاکید کارشناسان حوزه درمان بر این است که برای در امان ماندن از عفونت‌های تنفسیِ فصل‌های پاییز و زمستان، حداقل واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنیم تا دست‌کم از دست این ویروس در امان باشیم؛ ویروسی که خطرش گاه بیشتر از کووید است و می‌تواند مرگبار باشد.
رقابت خانواده اُمیکرون و آنفلوآنزا در فصل پاییز
دکتر مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره سویه فعلی کرونا به همشهری می‌گوید: این سویه از خانواده امیکرون است و امیکرون هم همان طور که می‌دانیم، سرعت انتشار بسیار بالایی دارد و چون سرعت انتشارش بالا است، همچنان افراد به صورت خانوادگی مبتلا می‌شوند. افرادی هم که سالمند یا مسن هستند یا بیماری زمینه‌ای دارند، حادتر مبتلا می‌شوند و برایشان خطرناک‌تر است. بیشتر افرادی که درگیر این ویروس می‌شوند و فوت می‌کنند، افرادِ دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند.
دکتر محرز ادامه می‌دهد: این سویه الان در همه جای دنیا در گردش است. حتی در آمریکا که مردمش همه واکسن زدند، می‌شنویم که تعداد زیادی از افراد روزانه مبتلا می‌شوند. البته سویه فعالی مثل سویه قبلی نیست که ریه را به شدت درگیر می‌کرد یا به اندازه دلتا گرفتار نمی‌کند اما خب خطرات خودش را دارد.
بیشتر بخوانید؛
این متخصص بیماری‌های عفونی تاکید می‌کند: موضوع مهم در این فصل این است که کرونا و آنفلوآنزا با هم شیوع دارند. حتی آنفلوآنزا در حال حاضر شایع‌تر است و خطرش هم کمتر نیست و شما نمی‌دانید که به کدام ویروس مبتلا شده‌اید. ولی در هر صورت چه مبتلا به سویه فعلی کرونا شده باشید و چه آنفلوآنزا، این ویروس‌ها می‌توانند به افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند، بیماری سخت بدهند و ریه‌شان را هم گرفتار کنند و حتی مرگبار باشند. حالا خوشبختانه آنفلوآنزا واکسن دارد و توصیه ما به افراد این است که واکسن آن را تزریق کنند. هنوز برای تزریق آن دیر نیست. چون عفونت‌های تنفسی تا آخر فصل سرما ادامه دارند، هنوز وقت داریم و اصلا دیر نیست.
کودک مبتلا را به مدرسه نفرستید | ویروس غالب کدام است؟
دکتر محرز، یکی از دلایل افزایش موارد ویروس‌های تنفسی را فعالیت مدارس می داند و می‌گوید: الان فصل فعالیت مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها است و عفونت‌های تنفسی به خصوص کرونا به راحتی منتقل می‌شوند. بچه در مدرسه مبتلا می‌شود و ویروس را در خانواده خود می‌چرخاند. خواهش ما از والدین این است که کودک بیمار را به مدرسه نفرستند تا کاملا بهبود یابد و بقیه بچه‌ها را مبتلا نکند.
این پزشک در پاسخ به این سوال که کودکی که به سویه کرونا مبتلا می‌شود و بعد از بهبود دوباره به مدرسه برود، آیا دوباره مبتلا نخواهد شد، توضیح می‌دهد: زمانی که کودک بهبود پیدا می‌کند، تا مدت‌ها در برابر آن سویه مقاوم می‌شود. البته ممکن است مبتلا به ویروس دیگری شود. چون این طور نیست که بگوییم اگر مبتلا به کرونا شدید، دیگر به آنفلوآنزا مبتلا نخواهید شد. برخی افراد، هردو ویروس را با هم می‌گیرند و بسیار بدحال می‌شوند و این گاهی خیلی خطرناک است.
به گفته دکتر محرز، در ماه‌های مهر و آبان آنفلوآنزا در کشور ما غلبه بیشتری داشته و مواردش بیشتر بوده، اما در شهریورماه، ویروس غالب، کووید بود.
همچنان پروتکل‌های سه‌گانه را رعایت کنید | ۳ تا ۵ روز در خانه بمانید
عضو ستاد ملی مقابله با کرونا درباره راه پیشگیری از ابتلا به عفونت‌های تنفسی توضیح می‌دهد: تنها راه پرهیز از ابتلا به عفونت‌های تنفسی، همچنان رعایت پروتکل‌های سه‌گانه است که سازمان جهانی بهداشت (WHO) هم روی آن تاکید دارد؛ «شستشوی مرتب دست‌ها، استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی.» به خصوص در اتوبوس و مترو و تاکسی که رعایت فاصله ممکن نیست. وجود تهویه مناسب هم خیلی مهم است. حالا تا زمانی که هوا خوب است، تهویه را می‌توان رعایت کرد. اما هوا که سرد بشود، پنجره‌ها به خصوص در مکان‌های عمومی بسته می‌شود و احتمال افزایش موارد ویروس‌های تنفسی مثل کرونا و آنفلوآنزا بیشتر می‌شود.
دکتر محرز می‌گوید: یکی از مواردی که آمار عفونت‌های تنفسی را بالا می‌برد، مادران شاغل هستند که برای این که به کار خودشان هم برسند، کودک مبتلای خود را به مدرسه و مهدکودک می‌فرستند و باعث انتشار عفونت بین سایر افراد می‌شوند. در حالی که فرد مبتلا به عفونت‌های تنفسی باید ۳ تا ۵ روز در خانه بماند تا دوره عفونت‌زایی‌اش بگذرد. بعضی‌ها می‌گویند ما شاغلیم و سخت است که مرخصی بگیریم و در خانه بمانیم. در حالی که می‌توان به راحتی از پزشک گواهی گرفت. اتفاقا فرهنگ مرخصی گرفتن در مواقع بیماری "باید" در کشور ما جا بیفتد.
مهم‌ترین علائم سویه جدید کرونا | شباهت عجیب کووید و آنفلوآنزا
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره علائم سویه جدید کرونا می‌گوید: تب و لرز، سرفه، سردرد، تهوع و اسهال علائم کووید فعلی هستند اما بیشتر علائم تنفسی دارد.
دکتر محرز در پاسخ به این سوال که در صورت ابتلا حتما باید به پزشک مراجعه کنیم، می‌گوید: اگر علائمی مثل تب شدید پایدار یا سرفه‌های دردناکِ مداوم دارید یا دچار بدحالی هستید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. چون تب مداوم خطرناک است و سرفه هم از آنجا که ممکن است ریه را درگیر کرده باشد، خطرناک است. ولی اگر علائم شدیدی ندارید که نگران‌کننده باشد، نیاز به مراجعه به پزشک نیست و فقط باید استراحت و تغذیه و مایعات مناسب را جدی گرفت تا دوره‌اش بگذرد.
این استاد دانشگاه تاکید می‌کند که «اگر علائم شدید باشد، ممکن است نشانه این باشد که فرد مبتلا به آنفلوآنزا شده است. آنفلوانزا هم دارو دارد و بنابراین لازم است که به پزشک مراجعه کنید تا با مصرف دارو دوره بیماری‌تان کوتاه شود و سریع خوب شوید. اگر هم کووید باشد و ریه فرد درگیر شده باشد، درمان‌های خاص خود را دارد. پس با علائم شدید بی‌وقفه باید نزد پزشک بروید.»
چگونه تشخیص دهیم آنفلوآنزا گرفته‌ایم یا کرونا؟
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره چگونگی تشخیص آنفلوآنزا و کرونا می‌گوید: تشخیص دادن کووید و آنفلوآنزا از همدیگر خیلی دشوار است و برای این کار باید حتما تست پی‌سی‌آر بدهید. چون فقط آزمایش است که می‌تواند نشان بدهد که ویروسی که شما را درگیر کرده، کووید است یا آنفلوآنزا.
خطر آنفلوآنزا از کرونا کمتر نیست
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به آمار ۱۳۷ نفری که روز گذشته به دلیل ابتلا به کرونا در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شدند، اشاره می‌کند و می‌گوید: بستری شدن این تعداد در بخش مراقبت‌های ویژه، برای ایران عدد بالایی است. البته آنفلوآنزا هم دست کمی از کووید ندارد و خیلی از مواردِ بستری ممکن است آنفلوآنزا باشد. این ویروس هم گاهی ریه سفید (عفونت شدید ریه) می‌دهد و حتی باعث مرگ فرد می‌شود. یک ویروس معمولی نیست و خطرناک است. درضمن خیلی از مواردی که می‌بینید کارشان به بخش مراقبت‌های ویژه (آی‌سی‌یو) کشیده می‌شود، کسانی هستند که دارای بیماری زمینه‌ای هستند.
ممکن است همزمان مبتلا به چند ویروس شویم؟
خیلی از افراد سوال‌شان این است که آیا ممکن است هنوز از عفونت تنفسی قبلی خلاص نشده‌ایم، گرفتار یک عفونت تنفسی جدید شویم؟ دکتر محرز در این خصوص توضیح می‌دهد: بله، چون ویروس‌ها در مقابل هم مقاومتی ندارند. شما ممکن است همزمان مبتلا به کووید و آنفلوآنزا شوید. یک ویروس می‌تواند به یک ویروس دیگر اضافه شود و حتی باعث بدحالی فرد شود. بنابراین برای در امان ماندن از عفونت‌ها بهتر است واکسن آنفلوآنزا را سالانه دریافت کنیم. البته واکسن آنفلوآنزا تأثیری در پیشگیری از ابتلا به کرونا ندارد، اما باعث می‌شود فرد به ویروس آنفلوآنزا مبتلا نشود یا به نوع خفیف آن مبتلا شود.
توصیه آخری که دکتر محرز می‌کند، این است که ماسک و تهویه فراموش نشود. و البته رعایت فاصله اجتماعی. او می‌گوید: بهتر است افراد بی دلیل و بدون پروتکل دور هم جمع نشوند. به خصوص در جمع‌هایی که افراد سالمند هم حضور دارند. به خصوص سالمندانی که دارای بیماری زمینه‌ای هستند. به هر حال فصل، فصل ویروس‌های تنفسی است و چاره‌ای جز این نداریم که همزیستی با ویروس‌ها را یاد بگیریم.