مسئولان بهداشتی کشورمان با اعلام توزیع داروی این بیماری، خبر از آمادهباش مرزهای کشور و استقرار نیروهای بهداشتی برای پیشگیری از ورود احتمالی موارد مبتلا میدهند؛
بهطوری که روز گذشته رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با تشریح آخرین وضعیت بیماری آنفلوانزای خوکی در جهان، گفت: داروی درمان این بیماری بین تمام دانشگاههای علوم پزشکی کشور توزیع شده و در تمام مرزهای هوایی و برخی مرزهای زمینی حالت آماده باش اعلام شده است.
دکتر محمد مهدی گویا، با تاکید بر اینکه بیماری آنفلوانزای خوکی در قاره آمریکا و اروپا گزارش شده است، بیان کرد: در حال حاضر موردی از این بیماری در کشور ما و در کل قاره آسیا گزارش نشده است اما بیماری از قاره آمریکا به قاره اروپا سرایت کرده و این خود به نوعی یک خطر بزرگ بهداشتی محسوب میشود.
شنیدن این عبارات از زبان رئیس مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت شاید این نگرانی را ایجاد کند که آیا کشور ما هم میتواند شاهد اپیدمی این بیماری باشد؟
فاز چهارم شیوع جهانی آغاز شد
دکتر مسعود مردانی، متخصص بیماریهای عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تایید بر این امر به همشهری میگوید: این بیماری نه تنها برای کشور ما بلکه برای همه کشورهای دنیا خطرساز است؛ بهطوری که دیروز سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد ما هماکنون وارد مرحله چهارم پاندمی ( شیوع جهانی) شدهایم؛ یعنی انتقال آنفلوانزا از یک انسان به یک انسان دیگر.
وی با اشاره به اینکه از 19 مارس سالجاری میلادی یعنی درست 45 روز قبل نخستین مورد آنفلوانزای خوکی در مکزیک پیدا شده و بعد به شهرهای مکزیکوسیتی و سایر شهرهای این کشور انتقال یافت، ادامه میدهد: بهدلیل مجاورت آمریکا به این کشور، بیماری به آمریکا بهخصوص به شهرهای نیویورک و کالیفرنیا راه یافته است.
این بیماری 64 مورد ثابت شده در آمریکا دارد. هم اکنون کشورهای کانادا، اسپانیا، نیوزلند و کره جنوبی هم درگیر آنفلوانزای خوکی شدهاند. در انگلیس و فرانسه هم مواردی بودهاند که البته بهطور کامل تایید نشدهاند.
ویروس آنفلوانزای پرندگان در میان خوکها
دکتر مردانی در پاسخ به این سؤال که اصلا چرا به این ویروس، ویروس آنفلوانزای خوکی میگویند، این طور توضیح میدهد: نکته مهم این است که ویروس آنفلوانزای پرندگان که در طول 5 سال آن همه رعب و وحشت ایجاد کرد، الان تغییر ژنتیک کرده و حالا از خوک به انسان و پرندگان منتقل میشود.
«آنفلوانزای خوکی بیماری جدیدی نیست و ویروس آن از سال 1930 شناخته شده بود.»
وی با اشاره به این عبارات خاطرنشان میکند: در آن سال خوکها گرفتار ویروس بیماری میشدند ولی انسان را آلوده نمیکردند و فقط ممکن بود تغییرات ایمونولوژیک در خون انسان ایجاد شود.
پس ما انتقال ویروس به خوک را داشتیم ولی از خوک به انسان و از انسان به انسان ویروسی منتقل نمیشد.
ولی الان این اتفاق افتاده است و آن هم به این دلیل که ویروس H1N1 که عامل آنفلوانزای خوکی است، الان تغییر ژنتیک کرده و به انسان هم منتقل میشود.
وی با بیان اینکه علاوه بر این، انتقال انسان به انسان هم اتفاق میافتد، معتقد است: این ویروس جدید در واقع نوع تغییر شکل یافته ویروس آنفلوانزای خوکی، فصلی و پرندگان است و اصلا هم از راه خوردن گوشت خوک منتقل نمیشود.
واکسینه شدههای آنفلوانزای فصلی هم در خطرند!
اما خیلی از مردم سؤال میکنند که کسانی که واکسن آنفلوانزای فصلی زدهاند از این بیماری درامانند؟ به گفته دکتر مردانی پاسخ منفی است چون نوع این ویروس با همه انواع دیگر کاملا متفاوت است.
«علائم این بیماری کاملا شبیه آنفلوانزای فصلی است و همراه با تب و لرز، بدن درد، سردرد، سرفه، استخوان درد، کاهش اشتها، گلو درد و آبریزش بینی همراه است.»
این متخصص بیماریهای عفونی به نکته مهم دیگری هم اشاره میکند و آن این است که برای تشخیص بهتر این بیماری کسانی که واکسن آنفلوانزای فصلی دریافت کردهاند، برای تمییز آن با آنفلوانزای خوکی میتوانند مطمئن شوند که دیگر آنفلوانزای فصلی نمیگیرند.
این در حالی است که هم اکنون آنفلوانزای خوکی واکسن هم ندارد ولی کشور سوئیس از 2روز پیش شروع به ساخت واکسن آن کرده است.
با این حال به عقیده دکتر مردانی آنفلوانزای خوکی 2دارو دارد که الان در سطح کشور توزیع شدهاند؛ یکی داروی «اوسلتامیویر» که خوراکی است و دیگری «زانامیویر» که نوع استنشاقی است.
به گفته وی، اوسلتامیویر در همه جای کشور پخش شده ولی داروی استنشاقی بهعلت گران بودن به تعداد کافی فعلا موجود نیست که البته در کمیته کشوری تصویب شده که مقدار بیشتری از این دارو وارد شود.
«این 2 دارو در 48 ساعت اول بعد از شروع علائم اگر استفاده شوند از ابتلا به مرگ و میر و درگیر شدن با بیماری جلوگیری میکنند. البته همه مبتلایان هم جان خود را از دست نمیدهند؛ بهطوری که در مکزیک از هر 10 نفر یک نفر جان خود را از دست میدهد و در آمریکا هم تا کنون مرگ و میری گزارش نشده است.»
دکتر مردانی با اشاره به این عبارات تاکید میکند: آنچه خیلی مهم است رعایت بهداشت فردی و اجتماعی برای پیشگیری از این بیماری است؛ یعنی اول از همه از مسافرت به کشورهایی که مواردی از این بیماری در آنها دیده شده باید جدا خودداری شود و دوم اینکه اگر کسی از بستگان و خانواده از این کشورها به ایران میآیند، به محض دیدن علائم آنفلوانزا مثل تب، سرفه، تنگی نفس و... باید سریعا با پزشک تماس گرفت.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه آزمایشگاههای کشور ما هم برای تشخیص این بیماری تجهیز شدهاند، در پایان خاطرنشان میکند: ولی مهمترین کار رعایت بهداشت فردی از نظر دست ندادن با فردی است که علائم سرماخوردگی و یا آنفلوانزا دارد. همچنین شستن دستها روزی چندین بار از بروز این بیماری پیشگیری میکند.