همشهری-نیلوفر ذوالفقاری: شاعران زیادی از پاییز سرودهاند، آهنگسازان زیادی درباره این فصل هزار رنگ موسیقی ساختهاند و خوانندگان زیادی از پاییز خواندهاند. بعضی قطعات موسیقی و آلبومها، چه در موسیقی پاپ و چه در موسیقی سنتی، به عنوان عاشقانههای پاییزی در حافظه موسیقیایی همه ما ماندگار شدهاند. حالا که فصل ترانههای عاشقانه دوباره از راه رسیده، خاطرهانگیزترین قطعات و آلبومهای پاییزی دنیای موسیقی را مرور کردهایم.
حریق خزان
خواننده: علیرضا قربانی
سال انتشار: ۱۳۹۱
تعداد قطعات: ۷
معرفی: با آهنگسازی مهیار علیزاده منتشر شد که به سرعت در فهرست پرفروشترین آلبومهای سال قرار گرفت. حریق خزان، آلبومی است که در نخستین جشنواره موسیقی ما، برنده عنوان بهترین آلبوم موسیقی سنتی و اصیل شد. اشعار این قطعات، سروده امیرهوشنگ ابتهاج و فریدون مشیری است. منتقدان درباره اشعار این آلبوم گفتهاند که انتخابها اغلب هوشمندانه و بیان روایی آنها در جذب مخاطب تأثیرگذار بوده است. قطعات حریق خزان، آخرین جرعه جام و ارغوان بهدلیل داشتن شعرهایی که در ذهن مردم پیشینه خاص خود را دارند، با استقبال بیشتری مواجه شدهاند. آلبوم با صدای کر شروع میشود که نشاندهنده این است که شما با یک موسیقی روایتی طرف هستید. موسیقیای که شما را آماده میکند تا به شعر، بیشتر توجه کنید. البته در کارنامه علیرضا قربانی، قطعه «غمگین چو پاییزم...» هم حسابی پاییزی است.
پادشاه فصلها
* خواننده: علیرضا افتخاری
* سال انتشار: ۱۳۷۸- ۱۳۹۳
* تعداد قطعات: ۱۲
معرفی: در کارنامه هنری علیرضا افتخاری، خواننده محبوب موسیقی سنتی، جز قطعات مختلفی که حال و هوای پاییزی دارند، ۲ آلبوم کاملا پاییزی با نامهای «پادشاه فصلها» و «پاییز» ثبت شدهاند که آلبوم پاییز با ۸ قطعه به آهنگسازی مهرداد پازوکی منتشر شده است و آلبوم دیگری که از او با این مضمون منتشر شده، «پادشاه فصلها» نام دارد که شامل ۱۲ قطعه است. نام این آلبوم برگرفته از شعر باغ من مهدی اخوانثالث است. در این آلبوم از اشعار شاعرانی ازجمله حافظ، نیما یوشیج، احمد شاملو و مهدی اخوانثالث آهنگ ساخته شده است. همچنین مجید فلاحپور، مهدی سالک اردستانی صدابرداران این اثر هستند. افتخاری یکی از تواناترین و پرکارترین خوانندگان موسیقی ایرانی است که بهواسطه قابلیتهای تکنیکی بیشتر به تصنیف و کمتر به آوازخوانی پرداخته است.
پاییز طلایی
خواننده: فریبرز لاچینی
سال انتشار: ۱۳۸۷-۱۳۶۸
تعداد قطعات: هر آلبوم ۱۴ قطعه
معرفی: تقدیر بعضی هنرمندان از همان کودکی نمایان است؛ فریبرز لاچینی هم یکی از همین هنرمندان است که از کودکی نوید ظهور یک موسیقیدان را به اطرافیان داده است. او که فعالیتش را از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شروع کرده، در سالهای جوانی برای معروفترین خوانندگان آهنگ ساخته است. یکی از ماندگارترین آثار او، مجموعه پاییز طلایی است که در ۴ آلبوم مجزا منتشر شده است. قطعات بیکلام این آلبومها در دسته تکنوازی پیانو، از مهمترین آثار موسیقی کلاسیک معاصر به شمار میآیند. لاچینی که فعالترین آهنگساز فیلم تاریخ موسیقی فیلم ایران شناخته میشود، با مجموعه پاییز طلایی گام مهمی در خلق آثار کلاسیک مدرن برداشته است. ازجمله نوازندگان نسل طلایی موسیقی ایران است که به جهت آوازه بینالمللی و همکاری با کمپانیهای تراز اول موسیقی جهان، اعتبار قابل توجه جهانی به دست آورده است.
پاییز سال بعد
خواننده: رستاک حلاج
سال انتشار: ۱۳۹۴
تعداد قطعات: ۱۲
معرفی: همین که معروفترین آلبوم یک خواننده «پاییز سال بعد» نام داشته باشد، یعنی نامش خواه ناخواه با پادشاه فصلها به یادها آورده میشود. رستاک حلاج خواننده، ترانهسرا و آهنگسازی است که حال و هوای آثارش با بقیه آثار موسیقی پاپ تفاوت دارد، به همین دلیل هم این اندازه استقبال از ساختههای او قابل پیشبینی نبود. «پاییز سال بعد» به اعتقاد بسیاری، محبوبترین ساخته رستاک است که بعدها در آلبومی با همین نام منتشر شد. ترانه این کار را خود رستاک نوشته و جالب است بدانید کتابی با همین نام هم توسط انتشارات نگاه چاپ شده که گزیدهای از ترانهها و چند شعر از مخاطبانش که درباره او سرودهاند همراه با تعدادی از نتهای آثار اجراشده را آورده است. این مجموعه ترانه، سال ۱۳۹۵ برگزیده نخستین جایزه ادبی کتاباولیهای شعر تهران شد.
پاییز تنهایی
خواننده: احسان خواجهامیری
سال انتشار: ۱۳۹۳
تعداد قطعات: ۱۲
معرفی: صدای گرم احسان خواجهامیری، طرفداران زیادی بین علاقهمندان به موسیقی پاپ دارد. «پاییز، تنهایی»، هفتمین آلبومی است که با صدای این خواننده محبوب منتشر و راهی بازار موسیقی شده است. این آلبوم در سومین دوره جشنواره موسیقی ما تندیس بهترین آلبوم موسیقی پاپ از نگاه مردم را گرفته است. بیشتر قطعات این آلبوم را روزبه بمانی سروده و زهرا عاملی و حسین غیاثی از دیگر ترانهسرایان این آلبوم هستند. دو قطعه از آهنگهای این آلبوم قبلاً بهصورت تکآهنگ منتشر شده بودند. هرچند نمیتوان محبوبیت صدای احسان خواجهامیری را در میان شنوندگان موسیقی پاپ نادیده گرفت، اما حال و هوای پاییزی این آلبوم تا حد زیادی مدیون ترانههای روزبه بمانی است که پاییز همیشه ردپای پررنگی در اشعار او دارد. بهرنگ نامداری طراح کاور، سعید عبداللهی و یاسمن خسروی عکاسان جلد آلبوم هستند.