دهمین نشست شبکه ذخیرهگاه‌های زیست کره جنوب و مرکز آسیا (ساکام) در کشور هند با حضور سه نماینده از ایران برگزار شد. ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در ایران شامل ۱۳ منطقه از پارک‌های ملی، آثار طبیعی، پناهگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت‌شده است.

همشهری: سرپرست دفتر مدیریت زبستگاه ها و امور مناطق به همراه بک کارشناس و مدیرکل حفاظت محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری به عنوان نمایندگان ایران در این نشست که با شعار " از ستیغ کوه‌ها تا بستر دریاها" از ۱۰ تا ۱۲ آبان در شهر چنای هند شرکت کردند.

به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، نمایندگان ایران در این نشست گزارشی از ذخیره گاه‌های زیست کره کشور شامل معرفی سایت‌های ذخیرهگاه‌های سیزده گانه، برنامه‌ها، ظرفیت‌ها، چالش‌ها و همچنین سایت‌های ذخیره گاهی داخلی و فرامرزی که در اولویت توسعه شبکه ذخیرهگاه‌های زیست کره هستند، ارائه دادند و بر لزوم معرفی یخچال‌های طبیعی کوهستانی کشور که تحت تاثیر تغییر اقلیم در معرض خطر قرار گرفته اند، به عنوان ذخیرهگاه زیست‌کره جدید و ضرورت توسعه رویکردهای مشارکتی همچون تکنیک نقشه سازی مشارکتی یا PGIS تاکید کردند.

در ادامه سایر کشورها از جمله، هند، قزاقستان، سریلانکا، مالدیو، قرقیزستان. ازبکستان، ترکمنستان، بوتان نپال و بنگلادش نیز گزارش های خود را ارائه دادند.

چندین کارگاه مشورتی نیز با موضوعاتی نظیر مرکز بازدیدکنندگان ذخیره‌گاه‌ها، تغییر اقلیم، اکوسیستم‌های کوهستانی، مدیریت سواحل، آلودگی‌ها و مطالعات موردی کشورها برگزار شد.

حفظ ذخایر ژنتیکی با حفاظت از عرصه‌ های طبیعی

علیرضا نجیمی، سرپرست دفتر مدیریت زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط‌ زیست: شعار دهمین نشست شبکه ذخیره گاه‌های زیست کره جنوب و مرکز آسیا (ساکام) RIDGE TO REEF از قله کوه‌ها تا قعر دریاها است که نشان از محدوده گسترده تاثیرگذاری و تاثیرپذیری ذخیره‌گاه‌ها دارد. حفظ تنوع زیستی نه تنها در ذخیره‌گاه‌های زیست کره بلکه در تمام عرصه‌های طبیعی ضروری است چرا که به حفظ ذخایر ژنتیکی صورت منتج می‌شود. از طرفی نیز با توجه به اهمیت جهانی ذخیره گاه‌های زیست‌کره و ارزش‌های جهانی آن‌ها اهمیت حفاظت تنوع زیستی دوچندان می‌شود. همچنین در ذخیره‌گاه‌ها علاوه بر حفظ تنوع زیستی حفظ تنوع فرهنگی و اجتماعی مردم بومی و جوامع محلی نیز اهمیت خاصی دارد. تمامی ذخیره‌گاه‌ها نیازمند توجه و تدوین برنامه عمل ملی هستند بنابراین ذخیره گاه‌های آبی از جمله ارومیه، هامون و میانکاله به‌دلیل خشکسالی‌های پی در پی و کاهش میزان آب نیاز به توجه بیشتری دارند. از جمله اقدامات انجام شده در خصوص حفظ ذخیره‌گاه‌ها می‌توان به جلب مشارکت جامعه محلی در اغلب سایت‌های ذخیره‌گاهی به‌ویژه سایت‌های تالابی در قالب طرح‌های مدیریت، اختصاص ردیف اعتباری برای دو ذخیرگاه زیست کره شامل دنا و گلستان به منظور تقویت حفاظت از تنوع زیستی، ایجاد ساختار مدیریت مشارکتی در سطوح استانی در سه ذخیره‌گاه به منظور تجمیع ظرفیت‌های استانی در پایداری تنوع زیستی، شورای راهبری ذخیره گاه زیست کره گلستان، شورای راهبری ذخیره‌گاه زیست‌کره میانکاله، ستاد احیای دریاچه ارومیه اشاره کرد. اقداماتی همچون ایجاد ساختار مدیریت مشارکتی در تمامی سایت‌های ذخیره‌گاهی، ایجاد چارت سازمانی در سازمان محیط زیست، اختصاص ردیف بودجه برای اجرای برنامه مدیریت ذخیره‌گاه‌ها، ایجاد بستر قانونی مدیریت ذخیره گاه‌ها، تدوین برنامه مدیریت ذخیره گاه‌ها بر اساس برنامه عمل لیما ۲۰۱۶-۲۰۲۵ برای حفاظت از زیست‌کره نیاز است.

ذخیره‌ گاه زیست کره چیست؟

ذخیره‌گاه زیست‌کره، مناطق حفاظت‌شده طبیعی-زیستی بین‌المللی هستند که علاوه بر حفاظت، دستاوردهایی نظیر ارائه سایت‌های مطالعاتی کم‌نظیر به دانشمندان و تجربه مهارت انسان در پشتیبانی از توسعه پایدار را نمایان می‌سازند. اعلام ذخیره‌گاه‌های زیست کره برای جلوگیری از تغییرات برگشت‌ناپذیر و بهره‌برداری ناپایدار از منابع طبیعی، در عین نیاز به بهره‌برداری از طبیعت (باتوجه به رشد روزافزون جمعیت) شکل گرفته‌است و به یکی از تقسیم بندی‌های مهم حفاظتی جهان بدل شده‌است. این مناطق حفاظت شده از طرف یونسکو تحت پوشش دفتر شورای هماهنگی بین‌المللی برنامه انسان و کره مسکون (MAB) قرار دارند و از آغاز اجرای آن (دهه ۱۹۶۰ میلادی) تاکنون ۵۵۳ ذخیره گاه زیست‌کره در ۱۰۷ کشور جهان به ثبت رسیده‌است. هرساله ۱۲ آبان‌ماه گرامیداشت روز جهانی ذخیره‌گاه زیست‌کره است و امسال نیز این روز با شعار «از توافق تا اقدام: بازسازی تنوع زیستی» موضوعی است که در سال ۲۰۲۳ برای بزرگداشت این روز انتخاب شده است. هدف این است که با استفاده از مفهوم "بازسازی" به طور خاص، تفکر عملی در مورد سناریوهای احتمالی آینده را تحریک کند.

بیشتر بخوانید:

ببینید | صنایع دستی چطور جلوی شکار را گرفت؟

تماشای قدیمی‌ترین درختان خاور میانه در این پارک ملی ایران

فروش میانکاله واقعیت دارد؟