در سال ۱۳۹۰، کمیسیون امور زیر بنایی، صنعت و محیط زیست، بنا به پیشنهاد ‌سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد ماده (۱۹۲‌) قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب کرد که ۵۱ تیپ ‌طرح و پروژه مشمول انجام مطالعات ارزیابی زیست محیطی شود.

همشهری- زهرا رفیعی: مصوبه کمیسیون امور زیر بنایی، صنعت و محیط زیست توسط هیات دولت وقت تایید شد. بر اساس مصوبه مجلس رعایت مفاد دستورالعمل‌های یاد شده توسط دستگاه‌های اجرایی و مجریان طرح‌ها و پروژه‌ها الزامی است. سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۱۳۹۹ دستورالعمل‌های تخصصی نحوه انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی هر دسته را برای فعالان این حوزه منتشر کرد.

در ادامه ‌رئوس و سرفصل گزارشات ارزیابی اجمالی طرح‌ها و پروژه‌های آورده می‌شود.

عنوان طرح ها و پروژه‌ های مشمول انجام مطالعات ارزیابی زیست محیطی

۱- راه و راه‌آهن آزاد راه، بزرگراه، جاده اصلی درجه یک و راه‌آهن
۲ نیروگاه گازی، سیکل ترکیبی، هسته‌ای، بادی و خورشیدی، برقآبی و تلمبه ذخیره‌ای
۳ صنایع نفت و گاز پالایشگاه، پتروشیمی، میادین نفت و گاز، اسکله و سکوهای نفتی
۴ خطوط لوله گاز و نفت بیشتر از ۲۰ اینچ، بالای ۱۲ تا ۲۲ اینچ، خطوط لوله نفت
۵ صنایع و معادن تصفیه دوم روغن، ‌ شهرک صنعتی، ‌مناطق آزاد و ویژه، کارخانجات ذوب، ‌ کارخانجات فولاد نورد و شکل‌دهی، کارخانجات تولید گچ، ‌ سیمان، قند و شکر، خودرو، استخراج فراوری سرب و روی، زغال سنگ، طلا، سنگ آهن، سنگ مس
۶ صنایع سد نگهداشت مواد آلوده (باطله)
۷ سازه‌های آبی سد های بزرگ با ساختارهای جنبی (شبکه آبیاری، نیروگاه و خط انتقال)، بنادر، شبکه انتقال آب بین حوضه‌ای
۸ خدماتی کارخانجات کمپوست شهری، فرودگاه‌ها، انبار نفت، مجتمع تفریحی و توریستی، مناطق نمونه گردشگری، شبکه جمع آوری فاضلاب شهری و تصفیه خانه فاضلاب، مراکز دفع و دفن انواع پسماندها، سیستم تصفیه یا امحاء مرکزی پسماندهای پزشکی
۹ خدمات (وزارت نیرو) خطوط انتقال نیرو فشار قوی، پایانه‌های نفت و گاز، لایروبی رودخانه‌های اصلی و دائمی و خورهای بزرگ
۱۰ کشاورزی مجتمع پرورش آبزیان، کشتارگاه‌های بزرگ صنعتی، ‌ شهرک‌های بزرگ دامداری و دامپروری، مجتمع‌های کشت و صنعت

تهیه گزارش ۱۰۰ صفحه ای توسط کارفرما

گزارش ارزیابی اجمالی طرح در برگیرنده موارد زیر حداکثر در ۱۰۰ صفحه باشد:

۱ – چکیده غیر فنی: شامل نوع و ویژگی‌های پروژه، گزینه‌های موجود، خلاصه‌ای از وضعیت موجود محیط‌ زیست، آثار مهم طرح بر محیط زیست و برنامه های پیشگیری کاهش و کنترل آثار نامطلوب و نتیجه‌گیری از ارزیابی زیست محیطی

۲ – تشریح طرح یا پروژه پیشنهادی

۳ – تشریح مرحله آماده‌سازی و اقدامات زیر بنایی که منجر به تغییر و تخریب محیط زیست می‌شود بصورت فهرستی از خاکبرداری برداشت پوشش گیاهی، احداث استخر باطله، زهکشی، حفاری انفجار، تغییر در مسیر آبهای سطحی، محل تأمین منابع قرضه، احداث جاده و تأسیسات عمومی و خدماتی و ...

۴- آلاینده‌ها و پسماندهای مهم تولید شده طی فرآیند و عملیات در هر یک از گزینه‌ها و فازهای طرح شامل: آلاینده‌ها و پسماندهای تولید شده طی فرآیند و عملیات در هر یک از گزینه‌ها و فازهای طرح شامل آلاینده‌های هوا، فاضلاب‌های بهداشتی و صنعتی زایدات و ضایعات زباله، سرو و صدا، ارتعاشات، پرتوها و ...

۵ – خطرات، سوانح و عدم ایمنی مرتبط با طرح در هر یک از گزینه‌ها و فازهای پیشنهادی شامل احتمال انفجار، نشت پیامدهای وقوع بلایای طبیعی و موارد غیرمنتظره

۶ – تشریح وضعیت موجود محیط زیست منطقه

۷ – پیش بینی آثار و پیامدهای مثبت و منفی طرح (با تاکید بر اثرات تجمیعی هر یک از فازها)

۸ – تجزیه و تحلیل آثار کاربری‌ها و پیامدهای زیست محیطی طرح و استنتاج آن

۹ – مدیریت و پایش زیست محیطی

۱۰ – ارزیابی و مدیریت ریسک زیست محیطی

۱۱- منابع و مراجع مورد استفاده در تهیه گزارش ارزیابی اجمالی، ادارات سازمانهای دولتی، اشخاص حقیقی و حقوقی

۱۲ – نام و مشخصات، مسئولیت و تجربیات ارزیابی هر یک از مشاوران و تهیه‌کنندگان گزارش ارزیابی اجمالی