همشهری آنلاین- صحبتهای پاکو خمس در کنفرانس خبری پیش از مسابقه با استقلال، سروصدای زیادی به پا کرد و سیلی از بیانیههای مختلف از سوی ۲باشگاه را به همراه داشت. خمس مدعی شد که اگر در بازی سوتهای مشکوک زده نشود، تراکتور برنده بازی میشود اما بعد از جنجالی که به پا شد، هوشنگ نصیرزاده، مدیرعامل باشگاه تراکتور در توجیه حرفهای سرمربی تیمش گفت که صحبتهای او درست ترجمه نشده بود. هرچند درباره درستی توضیحات نصیرزاده تردید وجود دارد اما ماجرای ترجمههای جنجالی از سالها قبل در فوتبال ایران مطرح بوده است. خیلی وقتها انگشت اتهام به طرف مترجمها نشانه رفته و در بعضی از موارد این اتهامها، کاملا هم درست بوده است. در این گزارش چند نمونه از این ترجمههای خاص را مرور کردهایم.
یک ترجمه کلاسیک
هر وقت صحبت از ترجمههای خاص در فوتبال ایران میشود، تصویری از آرش فرزین در کنار سرمربی آلمانی پرسپولیس از جلوی چشمها میگذرد. فرزین، داماد علی پروین اوایل دهه ۸۰، بعد از شکست تلخ پرسپولیس روبهروی ملوان در آزادی، صحبتهای راینر سوبل، سرمربی تیم را به نفع پدر همسرش ترجمه کرد. پروین از سرمربی تیم انتقاد کرد و سوبل در جواب او، مدعی شد که مدیر فنی نمیتواند در مورد آینده کاری سرمربی تیم حرف بزند اما در نسخه ترجمهشده فرزین، سوبل کاملا بهنظر پروین احترام گذاشته بود. همان موقع افراد پرشماری که به زبان آلمانی مسلط بودند، متوجه تفاوت صحبتهای سوبل و ترجمه فرزین شدند و این ماجرا سروصدای بسیار زیادی در فوتبال ایران به پا کرد.
صندلی استراماچونی، جنگل ساپینتو!
استقلال در تاریخ لیگ برتر، مربیان خارجی پرشماری نداشته اما همان چند مربی خارجی تیم هم با بحران مترجم روبهرو بودهاند. استراماچونی که مدتی از نبود مترجم در کنار خودش بهشدت شاکی بود، صحنه معروف پرت کردن صندلی پس از نبرد با ماشینسازی را نیز به همین دلیل خلق کرد. مترجم وینفرد شفر هم اصلا فوتبالی نبود و نمیتوانست اصطلاحات را به درستی منتقل کند. مترجم ساپینتو نیز در چند مقطع مرتکب چند اشتباه بزرگ شد. مترجم ساپینتو در شب مصاحبه جنجالی مربی پرتغالی هم با چالش عجیبی روبهرو شد. وقتی ساپینتو از کلیدواژههایی مثل جنگل و حیوان استفاده میکند، او تلاش میکرد تا این مصاحبه را کمی تلطیف کند، موضوعی که موجب اعتراض خبرنگاران حاضر در سالن شد و رابطه بین ساپینتو و این مترجم را نیز خراب کرد.
جملهای که فراموش نمیشود
همیشه هم ترجمهها و عبارتهای عجیب، از سوی مترجمهای اختصاصی مربیان خارجی رقم نخوردهاند. چند سال قبل، تیم ملی بولیوی در استادیوم آزادی با ایران بازی داشت. پس از پایان این نبرد دوستانه، جواد خیابانی گفتوگو با سرمربی حریف را با یک جمله تاریخی شروع کرد. او قصد داشت از این مربی بپرسد که چرا تیمش در جامجهانی حضور ندارد و ظاهرا هر کدام از این کلمهها را ابتدا بهصورت مجزا از فارسی به انگلیسی برگرداند. نتیجه این ترجمه، جمله شاهکار: «وای یور کانتری این ورلد کاپ نو» بود که تا مدتها به سوژه اهالی فوتبال در ایران تبدیل شد.
برانکو و چالش مترجم
خیلیها در فوتبال ایران برانکو را با چلنگر شناختند اما او سالهای آخر حضورش در پرسپولیس، اصغر نیکسیرت را کنار خودش داشت. نیکسیرت در کار ترجمه، مسلط بهنظر میرسید اما جملهای که ناخواسته در لایو اینستاگرامی محسن مسلمان علیه برانکو به زبان آورد، به یک حاشیه بزرگ تبدیل شد. هر چند که او در نهایت به همکاریاش با این مربی کروات ادامه داد.
حتی شما آقای کیروش!
کارلوس کیروش هم از مسئله مترجم در امان نبود و آرین قاسمی در اوج اختلاف نظر این سرمربی تیم ملی با پرسپولیسیها، با یک ترجمه نسبتا عجیب، حاشیه بزرگتری بهوجود آورد. کیروش در انتقاد از پرواز فرست کلس پرسپولیسیها به ژاپن برای حضور در بازی فینال آسیا، صحبتهایی در مورد شرایط اقتصادی برخی اعضای تیم کرد اما مترجم آن را به همه مردم ایران تعمیم داد و باعث ایجاد حاشیه شد.
یکی از ۳تیم دنیا!
به محض ورود گابریل کالدرون به فوتبال ایران یک ترجمه اشتباه از صحبتهای او شد. کالدرون پرسپولیس را برترین تیم آسیا و هواداران این تیم را یکی از ۳هوادار برتر دنیا توصیف کرد اما مترجم در این مورد گفت: «پرسپولیس برترین تیم آسیا و یکی از ۳تیم برتر دنیاست!»