به گزارش همشهری آنلاین، افزایش سن بازنشستگی فقط یک سیاست بلندمدت است که اگر درست اجرا شود، می‌تواند از وخامت اوضاع صندوق‌ها در آینده جلوگیری کند؛ در این میان، دولت مجبور است جور صندوق‌هایی را بکشد که نسبت پوشش بیمه‌پرداز به مستمری‌بگیر آنها به زیر یک رسیده و حتی از عهده مخارج اداره خود نیز برنمی‌آیند.
از اقدامات دولت در مواجهه با ابربحران صندوق‌های بازنشستگی، ادغام صندوق‌ها سرپا با صندوق‌های بسیار مشکل‌دار است؛ سیاستی که قبلاً در حوزه بانک و برای مؤسسات غیرمجاز ورشکسته انجام شد. پیش از این مباحثی در مورد ادغام صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری مطرح شده بود که کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه با آن مخالفت کرد.
همچنین در مورد ادغام صندوق بازنشستگی نفت با صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی نیز مباحثی وجود داشت که محمدحسن آصفری، عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه آن را رد کرد. در این میان نمایندگان مجلس در جریان تصویب برنامه هفتم توسعه، تمهیداتی هم برای سروسامان دادن به صندوق بازنشستگی هما مدنظر دارند که گویا در عالم اجرا با مسائل و اختلاف‌نظرهای بزرگی مواجه است.
بازنشستگان هما در انتظار تصمیم مجلس
مدیرعامل کانون بازنشستگان هواپیمایی جمهوری اسلامی هما، با اشاره به بحران این صندوق و برنامه‌ای که در بودجه ۱۴۰۱ برای حل مشکل آن پیشنهاد شده بود، گفت: در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ انتقال صندوق بازنشستگی هما به صندوق بازنشستگان کشوری تصویب شد؛ اما در این قانون اشاره‌ای به حق‌وحقوق بازنشستگان نشده و دغدغه مسئولان بیش از حل مشکل صندوق، تصاحب مایملک و دارایی آن بود.
جلال هاشم لو با اشاره به اینکه در هفته گذشته، انتقال صندوق هما به وزارت تعاون با مخالفت نماینده دولت و با اختلاف ۲ رأی در صحن علنی مجلس رأی نیاورد، افزود: ۱۳ هزار بازنشسته هواپیمایی در انتظار تصمیم مجلس برای انتقال صندوق هما با حفظ هویت مستقل به وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی هستند چراکه در جریان خصوصی‌سازی، به‌جای بازسازی و بهره‌ور کردن شرکت، ابتدا بازنشستگان را برای کاهش بار مالی دور انداختند و در صورت واگذاری صندوق به بازنشستگی نیز، همان‌گونه که معاون حقوقی صندوق بازنشستگی کشوری به‌صراحت به ما اعلام کرده، بازنشستگان هما نمی‌توانند از مزایایی صندوق کشوری استفاده کنند.
او در نشست خبری با اهالی رسانه، اظهار کرد: بر اساس قانون بودجه سال گذشته حقوق بازنشستگان هما باید از محل اعتبارات دولتی پرداخت شود، اما دارایی‌های صندوق هما که متعلق به بازنشستگان هما است به صندوق بازنشستگی کشوری داده می‌شود و متأسفانه صندوق بازنشستگی کشوری با سوءاستفاده از فقدان آیین‌نامه اجرایی، شش شرکت اقماری صندوق هما شامل شرکت هواپیمایی چابهار، زمین‌ها، ۸۴ آپارتمان و... و. را تصاحب کرد.
هاشم لو گفت: کارکنان هما بیشترین مبلغ را به صندوق بازنشستگی هما در دوران اشتغال پرداخت کرده‌اند و بالاترین کسورات را واریز کرده‌اند؛ بنابراین انتظار دارند متناسب با کسورات پرداختی حقوق و مستمری بازنشستگی بگیرند. مدیرعامل کانون بازنشستگان هما افزود: بازنشستگان هما ۳۰ سال این کسورات بالا را به‌حساب صندوق هما ریخته‌اند، الآن یا باید مطابق کسورات پرداختی باید از حقوق و مزایای بازنشستگی استفاده کنند یا اگر قرار است همسان با بازنشستگان کشوری حقوق بگیرند باید مابه‌التفاوت پرداخت اضافی آنها به قیمت روز به آنها برگردد.
او تصریح کرد: مطابق قانون ما متناسب با کسورات پرداختی که بابت بازنشستگی درزمان اشتغال پرداخت کرده‌ایم، حقوق و مزایا می‌خواهیم و انتقال بازنشستگان هما به صندوق بازنشستگی کشوری مشکلات ما را دو برابر می‌کند.
هاشم لو گفت: مشکلات شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی، کارکنان و بازنشستگان این شرکت از سال ۸۶ و با تصمیم دولت وقت برای واگذاری شرکت به بخش خصوصی و ماجرای خصوصی‌سازی آغاز شد چراکه در آن مقطع بخش به‌اصطلاح خصوصی توان خرید شرکتی به بزرگی هما را نداشت و به همین دلیل با تفکیک هما به صندوق بازنشستگی هما، ایران ایر تور و گروه هتل‌های هما، برای فروش شرکت اقدام شد.
او ادامه داد: در جریان به‌اصطلاح خصوصی‌سازی به‌جای بازسازی و بهره‌ور کردن شرکت، مسئولان ابتدا بازنشستگان را برای کاهش بار مالی دور انداختند و حالا هم آنها را از شرکت هما جدا می‌کنند و شرکت هما مسئولیتی در قابل بازنشستگان ندارد در حالی حق استفاده از مزایای صندوق کشوری را نیز نخواهند داشت.
به گفته هاشم لو در برنامه ششم توسعه قرار بود همه صندوق‌های بازنشستگی مستقل با صندوق کشوری ادغام شوند که این کار با مخالفت‌های جدی روبرو شده؛ اما امیدواریم که با انتقال صندوق بازنشستگی هما با حفظ هویت مستقل به وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، بخشی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های بازنشستگان و مستمری‌بگیران این صندوق برطرف شود.
راهکار ناگزیر
بهترین گریز برای دولت در ماجرای برخورد با بحران صندوق‌های بازنشستگی این است که همه صندوق‌ها را در چارچوب صندوق تأمین اجتماعی ساماندهی کند و با رد دیون به‌صورت دارایی‌های سودآور در کنار اصلاح قواعد بازنشستگی، شر این بحران را از سر آتیه اقتصاد ایران کم کند؛ اما در این راهکار ناگزیر، صندوق‌هایی که مانند صندوق نفت، صندوق مس و ... دارای شرایط مالی خوب و مزایای عالی هستند، هرگز حاضر به ادغام نیستند و در مقابل صندوق‌های دارای مشکل که به‌شدت از سوء مدیریت آسیب دیده‌اند به دنبال پناهی برای آرام گرفتن هستند.
در شرایط موجود، دولت اگر قصد ورود به ماجرای ادغام صندوق‌ها را دارد، باید ضمن ممانعت از شکل‌گیری و دخالت لابی‌گری‌های پشت پرده، با قطعیت در مسیر ادغام صندوق‌ها با حفظ هویت مستقل و رعایت حقوق ذینفعان حرکت کند در غیر این صورت موفق به اصلاحی که برای حل ناترازی نیاز است، نخواهد شد.