آتش‌بس موقت در غزه در شرایطی پس‌از حدود ۴۵ روز نبرد سنگین و نابرابر میان ارتش رژیم‌صهیونیستی و جبهه مقاومت فلسطینی برقرار شد که ناظران تحولات منطقه معتقدند دیپلماسی فعال ایران، آن‌هم در سطح متنوع، نقشی راهبردی در برقراری آتش‌بس و تبادل‌ اسرا میان دوطرف داشته‌است.

همشهری‌آنلاین - گروه سیاسی: ایفای نقش محوری دراین زمینه ازسوی قطر و ایران بازتاب بین‌المللی گسترده‌ای نیز به‌دنبال داشته‌است، تا جایی که وزارت امورخارجه تایلند و فیلیپین، که اسرای آنها درجریان تبادل زندانیان میان حماس و رژیم‌صهیونیستی آزاد شدند، با صدور بیانیه‌های جداگانه‌ای، از میانجی‌گران این تبادل، ازجمله ایران، قدردانی کردند.

این‌درحالی‌است که از نخستین روزهای آغاز جنگ در غزه، جمهوری‌اسلامی با فعالیت‌های فشرده دیپلماتیک، به‌ویژه در دو سطح وزارت امورخارجه و رئیس‌جمهوری، تلاش‌های گسترده‌ای را به‌منظور تحقق دو هدف کوتاه‌مدت «آتش‌بس» و «کمک‌رسانی به مردم غزه» به‌کار گرفت که در روزهای اخیر شاهد اجرایی‌سازی این اهداف کوتاه‌مدت بوده‌ایم. درچنین شرایطی جمهوری‌اسلامی در سطوح متفاوتی برقراری آتش‌بس فوری در غزه را پیگیری کرد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.

۱

رایزنی با جبهه مقاومت فلسطینی

یکی از مهم‌ترین اقدام‌های ایران در زمینه برقراری آتش‌بس در غزه، رایزنی‌های مستمر مقام‌های ایرانی با رهبران گروه‌های مقاومت در فلسطین بوده‌است. از نخستین روزهای آغاز جنگ در غزه، تهران در سطوح مختلف، با رهبران گروه‌های مقاومت فلسطینی مشغول رایزنی بوده‌است. وزیر امورخارجه ایران درجریان نخستین سفر منطقه‌ای خود پس‌از آغاز جنگ در غزه، ۲۳ مهرماه در دوحه با رهبران گروه‌های مقاومت فلسطینی دیدار کرد. حسین امیرعبداللهیان تاکنون سه بار با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در قطر دیدار داشته‌است.

۲

حمایت سیاسی از مقاومت فلسطینیان

کارشناسان معتقدند حمایت راهبردی ایران از مقاومت فلسطینیان در غزه و تاکید مستمر و رعایت حقوق آنان در جریان رایزنی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، نقش ویژه‌ای در ایجاد توازن راهبردی به سود جبهه مقاومت در غزه ایفا کرده‌است. با توجه به چنین رویکردی هم بود که وزیر امورخارجه و همچنین رئیس‌جمهور ایران درجریان رایزنی‌های بین‌المللی، از جمله در ریاض، با ارائه پیشنهادهای متنوعی، نقشی محوری در اجماع‌سازی بر علیه رژیم‌صهیونیستی ایفا کردند. بررسی روند تحولات نشان می‌دهد تهران در افزایش فشارها بر دولت‌های غربی به‌منظور برقراری آتش‌بس در غزه موفق عمل کرده‌است.

۳

تشکیل حلقه میانجیگری

آتش‌بس موقت در غزه در شرایطی برقرار شده‌است که اکنون دیگر همه ناظران تحولات منطقه به نقش موثر جمهوری‌اسلامی دراین زمینه اذعان دارند؛ نقشی که تاثیرگذاری آن به‌واسطه انجام رایزنی‌های مستمر با دیگر نقش‌آفرینان این حوزه بود. درچنین شرایطی طی هفته‌های اخیر تهران رایزنی‌های مستمری را با میانجیگران آتش‌بس در غزه داشته‌است که رایزنی‌های فشرده و مستمر رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با همتایان قطری و همچنین مصری و عربستانی و همچنین مقام‌های موثر در سازمان‌های بین‌المللی، شاهدی براین مدعاست.

۴

به میدان آوردهای نهادهای بین‌المللی و منطقه‌ای

رایزنی مستمر با نهادها و سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای باهدف اولویت‌بخشی به تحقق آتش‌بس فوری در غزه، یکی از وجوه رایزنی‌های مقام‌های ایرانی طی هفته‌های اخیر بوده‌است. براین اساس تهران نقش موثری در به‌میدان آوردن نهادهای بین‌المللی باهدف برقراری آتش‌بس داشته‌است. از سازمان همکاری‌اسلامی، سازمان‌ملل و شورای‌امنیت این سازمان گرفته تا گروه «بریکس» و سازمان همکاری «شانگهای»، عرصه‌هایی بود که مقام‌های ایرانی برای طرح جنایات رژیم‌صهیونیستی استفاده کردند و تهران در مسیر اولویت‌بخشی به موضوع آتش‌بس در غزه موفقیت‌های قابل‌توجهی داشته‌است.

۵

دیپلماسی عمومی فعال

یکی از موثرترین راهبردهایی که ازسوی تهران، به‌منظور برجسته‌سازی تحولات جاری در سرزمین‌های اشغالی مورد استفاده قرار گرفت، بهره‌گیری مناسب از ابزار «دیپلماسی عمومی» بود. براین‌اساس مقام‌های ارشد ایران علاوه‌بر رایزنی‌های دیپلماتیک، با انجام سخنرانی‌های عمومی و گفت‌وگو با رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، نقشی راهبردی در افزایش حمایت افکارعمومی جهان از مردم مظلوم غزه ایفا کردند. کارشناسان معتقدند فعالیت‌های ایران در حوزه «دیپلماسی عمومی»، یکی از مهم‌ترین موضوع‌هایی بود که بستر مناسبی برای گسترش راهپیمایی‌ها و تظاهرات ضدصهیونیستی در نقاط مختلف جهان و به‌ویژه در کشورهای غربی فراهم کرد.

برچسب‌ها