همشهری- سیدمحمد فخار: شهروندان روزانه ۱۹میلیون و ۳۰۰هزار سفر (براساس آمار سایت شهرداری تهران) شهری انجام می‌دهند و اگر نبض اتوبوسرانی در خدمت‌رسانی نزند، عملا ترددهای روسطحی تهران قفل می‌شود.
عدم همخوانی نیاز تهران به اتوبوس و حجم تولیدات داخلی
بازسازی، نوسازی و به‌روزسازی اتوبوس‌های تهران در دوره قبل دچار عقب‌افتادگی شدیدی بود و تعداد اتوبوس‌ها در دوره پنجم به کمترین تعداد در دهه اخیر رسید؛ به‌طوری که در دوره چهارم نزدیک به ۴هزار اتوبوس فعال تحویل دوره پنجم ۱۴۰۰-۱۳۹۶ شده بود، اما در ابتدای سال۱۴۰۰، ۱۸۶۷اتوبوس در این شهر فعال بودند. در عین حال تهران دست‌کم به ۵هزار اتوبوس نیاز داشت. نیاز فعلی تهران اما ۷هزار دستگاه اتوبوس جدید است. در عین حال این نیاز با سرعت ساخت تولیدات داخلی به هیچ‌وجه همخوان نیست. شهرداری تهران با هدف حمایت از تولید داخل طی ۲سال اخیر سراغ شرکت‌های تولیدکننده اتوبوس رفت تا با ثبت سفارش و تامین مالی بتواند به این بازار کم‌رونق کمکی در حد توان خود انجام دهد و مردم تهران نیز از نتایج شرکت‌های تولیدکننده داخلی در سایه افزایش تولید ملی بهره‌مند شوند.
ببینید| ردپای خودروسازها در آلودگی هوای تهران
سرعت لاک‌پشتی تولید فعلی اتوبوس در داخل
در این مسیر شهرداری تهران توانست با یکی از شرکت‌ها از محل منابع نقد و غیرنقد تسویه حساب کند و قرار شد هزار دستگاه اتوبوس به تهران تحویل داده شود. شرکت دیگر نیز وعده داد که ۲۰۰دستگاه اتوبوس بسازد. از سوی دیگر در تابستان امسال قرارداد ۳هزار دستگاه اتوبوس با تولیدکنندگان داخلی نهایی شد، اما آنچه در این میان اهمیت دارد، عمل به وعده‌هایی است که خودروسازان داخلی تاکنون موفق به انجام آن نشده‌اند. در این زمینه گروه بهمن توانست پس از ۵ماه، ۴۸دستگاه اتوبوس اسنا به شهرداری تهران بدهد، اما این شرکت باید تا خرداد۱۴۰۳یعنی تا ۷ماه دیگر ۵۰۰دستگاه اتوبوس نو به تهران تحویل دهد که این وعده عملا با سرعت لاک‌پشتی تولیدات فعلی ممکن نخواهد شد.
انعقاد قرارداد با ۴شرکت داخلی در دوره فعلی مدیریت شهری
از ابتدای دوره شهری حاضر برای رفع نیاز تهران در حوزه اتوبوس با ۴شرکت داخلی قراردادی به ارزش ۲۸همت امضا و مبلغ ۳همت پیش‌پرداخت شد، اما طی ۱۰ماه بعد از امضای این قراردادها، تعداد کمی اتوبوس به شهرداری تهران تحویل داده شده است. طی روزهای گذشته نیز ۲۵دستگاه اتوبوس نو از شرکت تولیدکننده اسنا تحویل گرفته شده که با احتساب ۲۳دستگاه پارت قبلی تاکنون ۴۸دستگاه از قرارداد ۵۰۰دستگاهی با این تولیدکننده تحویل شده است. علاوه بر این شرکت، شرکت عقاب‌افشان از ۱۰۰دستگاهی که طبق قرارداد باید طی ۱۸ماه تحویل شهرداری تهران شود، تاکنون ۷۰دستگاه اتوبوس را تحویل داده و ۲شرکت دیگری که در این تفاهمنامه شریک بوده‌اند، هنوز خروجی نداشته‌اند که در یک فقره قرارداد دیگر که میان یک شرکت داخلی و شهرداری تهران بسته شده بود، قرار بود که هزار دستگاه اتوبوس داخلی برقی صفر به شهرداری تهران تحویل داده شود که در حال حاضر تنها چند دستگاه به‌صورت آزمایشی در خطوط اتوبوس در حال فعالیت است.
استقبال شهرداری از تولیدات داخلی
شاید تعبیر علیرضا زاکانی در گزارشی که پس از سفر چین به شورای شهر داد، به وضوح میزان رضایت مدیریت شهری از روند قراردادهای تامین اتوبوس برای تهران را مشخص کند، آنجا که گفت: «برای ما تولید داخلی اهمیت دارد، اما سفر به چین پشت‌پازدن به تولید داخلی نیست؛ این هیچ نسبتی با کار ما ندارد. بیان ما این است تفاهمنامه ۳هزار دستگاه اتوبوس را منعقد کرده‌ایم که تبدیل به قرارداد شده و هرچه تأمین شود، ما استقبال می‌کنیم. شهر حداقل ۱۰هزار اتوبوس نیاز دارد و ما فاصله ۷هزار دستگاهی با نیاز شهر داریم. ما نمی‌توانیم مردم را زندانی کنیم و بگوییم منتظر باشید تا یک شرکت ۲اتوبوس تا پایان سال به ما بدهد. این موضع رئیس‌جمهور است که مردم، مردم، مردم.»