همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: فریز تخمک، یک روش کمک باروری با هدف حفظ قدرت باروری خانم‌ها است که طی آن تخمک‌های بالغ از تخمدان زن خارج، منجمد یا فریز و درنهایت در بانک جنین ذخیره می‌شود تا در سال‌های آینده مورد استفاده قرار گیرد.
بسیاری از دختران مجرد که سنشان رو به افزایش است یا درگیر کار و تحصیل هستند و فعلا امکان یا موقعیت ازدواج و باروری ندارند، زنان متاهلی که فعلا قصد بچه‌دار شدن ندارند، زنان مبتلا به سرطان که در حال انجام شیمی‌درمانی هستند، زنانی که طی اعمال جراحی دچار آسیب تخمدان‌ها شده‌اند و زنانی که دارای فرزند هستند اما تمایل به اهدای تخمک دارند، کاندیداهای فریز تخمک هستند. البته قیمت فریز کردن تخمک حدود ۳۰ میلیون تومان آب می‌خورد و و خیلی از زنان و دختران که تمایل به انجام این کار دارند، به دلیل نرخ سنگین آن از خیرش می‌گذرند و به این ترتیب فرصت باوری خیلی از زنان جامعه به همین یک دلیل از دست می‌رود.
هرچند مجلس شورای اسلامی به تازگی مصوب کرده که فریز تخمک برای دختران مجردِ بالای ۳۰ سال نیز بیمه شود. تا الان فریز تخمک، تنها برای افراد نابارور تحت پوشش بیمه بوده و برای دختران جوانی که بخواهند باروری‌شان در سال‌های آتی حفظ شود، این خدمت تحت پوشش بیمه نیست. با مصوبه اخیر مجلس، این امکان برای دختران مجرد بالای ۳۰ سال هم فراهم خواهد شد.
بیشتر بخوانید؛
تخمک‌های منجمدشده در بانک جنین ذخیره و نگهداری می‌شود و هر زمان که امکان باروری صاحب تخمک وجود داشت، تخمک‌ها از فریز خارج می‌شود و بعد از ترکیب شدن با اسپرم مرد، جنین‌ها زیرمیکروسکوپ دیده می‌شوند و بعد از ۳ تا ۵ روز داخل رحم قرار داده می‌شود. این روش به صورت طبیعی و مرحله به مرحله انجام می‌شود و به همین دلیل عوارضی برای سلامت جنین ندارد.
عده‌ای از زنان نیز تخمک فریزشده خود را در اختیار زنان نابارور می‌گذارند. تخمک‌ها در دمای ۱۹۶ درجه سانتیگراد منجمد می‌شوند و تا ۱۰ سال قابل نگهداری هستند و طبق گفته خود پزشکان، با توجه به تکنولوژی به‌کاررفته برای نگهداری آنها، طولانی شدن مدت نگهداری باعث کاهش کیفیت باروری نمی‌شود.
اما آیا فریز تخمک، روش مطمئنی برای باروری در سال‌های آینده است و آیا این روش صددرصد جواب می‌دهد؟ دکتر طاهره لباف، متخصص زنان و زایمان در این رابطه به همشهری‌آنلاین می‌گوید: بسیاری از دختران که سنشان دارد بالا می‌رود و هنوز ازدواج نکرده‌اند و قبل از این هم باروری نداشته‌اند، تخمک‌های خود را فریز می‌کنند و در بانک جنین می‌گذارند تا بعد از ازدواج بتوانند از آن استفاده کنند اما این موضوع صددرصدی نیست.
دکتر لباف می‌گوید: ما گاهی بعد از آن که تخمک را از فریز درمی‌آوریم، می‌بینیم که کیفیت تخمک پایین آمده و دیگر در بارداری اثربخش نیست. با این حال یکی از روش‌های کمک باروری، فریز کردن تخمک است.
این پزشک می‌گوید: بعد از ۳۵ سالگی، احتمال بارداری کاهش پیدا می‌کند. سن زنان برای بارداری مسلّما خیلی مهم است. خیلی مهم‌تر از سن آقایان. چون وقتی سن زن بالا می‌رود و مثلا از ۴۰ می‌گذرد، کیفیت تخمک‌ها پایین می‌آید. در این موارد روش کمک باروریِ فریز تخمک می‌تواند بسیار کاربردی و موثر باشد.
به گفته این متخصص زنان، آمار درخواست برای فریز تخمک در ایران به دلایل مختلف ازجمله بالا رفتن سن ازدواج دختران بالا رفته است.
از نظر قانونی، همه مراکزی که مجوز انجام آی‌وی‌اف (IVF) دارند، می‌توانند کار فریز تخمک را هم انجام دهند. این کار حتما باید تحت نظر فلوشیپ‌های درمان ناباروری و متخصص زنانی باشد که در حوزه درمان ناباروری و حفظ باروری فعالند.
شرط سنی برای فریز تخمک ۱۸ تا ۳۸ سالگی است، اما متخصصان این حوزه معتقدند تا ۴۰ سالگی نیز فریز تخمک قابل انجام است. اما این که این روش برای تخمک‌هایی که در ۴۰ سالگی فریز شده‌اند، صد درصد موفقیت‌آمیز باشد، قطعیتی ندارد. به گفته متخصصان زایمان، این موضوع به سن خانم‌ها بستگی دارد. هرچقدر تخمک‌ها در سنین پایین‌تری فریز شوند، میزان موفقیت این روش و بارور شدن زن افزایش می‌یابد.
تخمک‌های فریزشده را می‌توان به مدت ۱۰ سال نگهداری کرد. این تخمک‌ها بسته به سن زن و وضعیت بدنی او بین ۵ تا ۲۰ عدد متغیرند و تا ۵۵ سالگیِ زن قابل استفاده هستند. گرچه همان‌طور که گفته شد، احتمال نتیجه‌بخش بودن این روش کمک باروری صد درصدی نیست اما به دلیل جدیدتر شدن مدامِ تکنولوژی، موفقیت این روش در حال پیشرفت است.