همشهری آنلاین - پریسا نوری: این اشتیاق در دنیای مدرن باعث شکل‌گیری یکی از هیجان‌انگیزترین و جذاب‌ترین موزه‌های جهان یعنی موزه حیات وحش شده. موزه‌ای شبیه باغ وحش با این تفاوت که در آن به جای موجودات زنده با گونه‌های متنوع حیوانات تاکسیدرمی شده سروکار دارید. در تهران ۵ موزه حیات وحش داریم که نمونه‌هایی از طبیعت وسیع و متنوع حیات وحش را گرد آورده و با سخاوت در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده‌اند. اگر شما هم جزو علاقه‌مندان طبیعت وحش هستید، در گشت و گذار با این موزه‌ها با ما همراه باشید.
-نام مقصد: سرخه حصار
-نشانی: انتهای بزرگراه شهید قاسم سلیمانی، بزرگراه شهید یاسینی شرق، پارک سرخه حصار، جاده ترکمنده، خیابان گل مریم
تاریخ تاسیس: سال ۱۳۷۴
-روزها و ساعت فعالیت: از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۸ تا ۱۵
-ویژه گروه سنی: همه گروه‌های سنی
-بهای بلیت: رایگان
-امکان عکاسی: دارد
-پارکینگ: دارد
-معرفی:
موزه سرخه حصار، از جاذبه‌های طبیعی، گردشگری و تفریحی شرقی‌ترین منطقه پایتخت است که از دو بخش نمایشگاه حیات وحش و سالن نمایش فیلم تشکیل شده. در بخش حیات وحش انواع گونه‌های تاکسیدرمی شده حیوانات تا حشرات و گیاهان گردآوری شده.
مجموعه‌ای از حشرات، پرندگان و پستانداران
موزه حیات وحش سرخه حصار، ۱۱ غرفه نمایشی دارد که در آنها نمونه تاکسیدرمی شده پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و نمونه‌هایی از حشرات، نمونه‌هایی از کانی‌ها و سنگواره‌ها (فسیل) و هرباریوم گیاهان خشک شده و بذر گیاه به نمایش گذاشته شده است. برخی غرفه‌ها هم به حشرات و پروانه‌ها اختصاص یافته که در ویترین‌های ایستاده قاب گرفته شده‌اند و شما می‌توانید نام‌های علمی آنها را ببینید. همچنین در این موزه انواع سنگ‌ها و وضعیت زمین‌شناسی محدوده و جنین‌های داخل شیشه و... به نمایش گذاشته شده.
حیوانات تاکسیدرمی شده
۶ نمونه تاکسیدرمی شده شامل۲ قوچ و ۳ کل و ۱ گراز، تعداد ۱۱ دیوارنگاره حیات وحش بخشی از امکانات این موزه است. همچنین «تروفه‌های پرندگان» هم با ۲۹ گونه شامل اردک سرسبز، خوتکا، خوتکا ابرو سفید، تنجه، دلیجه کوچک، زنبورخوار، سبزقبا، سارگپه، تیهو، اگرت سفید بزرگ، ماهی خورک ابلق، ماهی خورک سینه سفید، باکلان، ابیا، تلیله کوچک، چنگر، خروس کولی، خروس کولی دم سفید، پاشلک معمولی، طاووسک، چاخ لق، باقرقره شکم سفید در این موزه در معرض نمایش قرار دارد. در میان آنها «تروفه‌های پستانداران» نیز شامل گونه‌هایی از جمله شغال، شنگ، آهو، کفتار، قوچ و میش، گراز، کل و بز، پلنگ، خارپشت، گرگ، گربه جنگلی و سمور سنگی است، نیز پراکنده‌اند.
-نام مقصد: دارآباد
-نشانی: میدان نیاوران، خیابان دارآباد، بعد از آجودانی
تاریخ تاسیس: ۱۳۷۲
-روزها و ساعت فعالیت: شنبه الی چهارشنبه از ساعت ۱۱ الی ۲۱ و پنجشنبه، جمعه و ایام تعطیل از ۱۰ الی ۲۲
-ویژه گروه سنی: همه گروه‌های سنی
-بهای بلیت: ۷۰ هزار تومان
-امکان عکاسی: دارد
-پارکینگ: دارد
-معرفی:یکی از کامل‌ترین مراکز معرفی‌گونه‌های طبیعی و حیات‌وحش ایران موزه طبیعت و حیات‌وحش‌دارآباد است. این موزه دارای ساختمانی ۲ طبقه با زیربنایی ۲۵۰۰ مترمربع است و بخش‌های مختلفی نظیر سالن جانوران، آبزیان، خزندگان، حشرات و زمین‌شناسی را در خود جای داده است. این موزه در سال ۱۳۷۶ به عضویت شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) و کمیسیون آموزش و ارتباطات سازمان جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN-CEC) درآمد.
صدها نمونه گیاهی و جانوری
موزه حیات وحش دارآباد، ۹ سالن دارد. در سالن یک، حیوانات بومی آسیای میانه و شرقی، اروپا و آمریکای شمالی از جمله بزرگ‌ترین گوزن دنیا و ببر سیبری به نمایش درآمده است. در سالن ۲، گونه‌های بومی شمال ایران مثل آهو، قوچ البرزی، شوکا، و حیوانات بومی مرکز و شمال ایران هم در سالن شماره ۳ به نمایش گذاشته شده‌است. سالن ۴ مربوط به‌گونه‌های آفریقایی از گاو وحشی تا گراز آفریقایی است و سالن‌های ۵ و ۶ هم به خزندگان و ماهی‌ها اختصاص دارد. علاقه‌مندان به بخش زمین‌شناسی در سالن ۷ دوران مختلف زمین‌شناسی را تماشا می‌کنند و بخش حشرات و گیاه‌شناسی هم سالن‌های ۸ و ۹ را به خود اختصاص داده‌اند. ناگفته نماند که قدیمی‌ترین پوست ببر خزری نیز در قسمتی از این موزه نگهداری می‌شود.
تماشای رد پای دایناسور
یکی از جالب ترین دیدنی هایی که در موزه حیات وحش دارآباد وجود دارد مجسمه دایناسور گیاهخوار است که از سال ۱۳۸۰ در جلوی ورودی خودنمایی می‌کند. این دایناسور که «کامپتوزروس» نام دارد در دوران ژوراسیک در ایران زندگی می کرده و ردپایش در کرمان یافت شده است؛ در انتهای سالن زمین شناسی موزه نمونه شبیه سازی شده از ردپای او را ببینید. کارشناسان این رد پا را که ۴۲ سانتی‌متر طول، ۲۵ سانتی‌متر عرض و ۴ سانتی‌متر عمق دارد، در سنگواره‌های شمشک کرمان پیدا و قالب‌گیری کرده و به مجموعه دارآباد آورده‌اند.
-نام مقصد: پردیسان
-نشانی: بزرگراه همت غرب به شرق بعد از پل یادگار امام، لاین کند رو، داخل پارک پردیسان
سال تاسیس: ۱۳۸۳
-روزها و ساعت فعالیت: هر روز از ساعت ۹ تا ۱۵
-ویژه گروه سنی: همه گروه‌های سنی
-بهای بلیت:۲۰ هزار تومان
-امکان عکاسی: دارد
-پارکینگ: دارد
-معرفی:
ﻓﻀﺎی داﺧﻠﯽ ﻏﺮﻓﻪ ﻫﺎی ﻣﻮزه ﺗﻨﻮع زﯾـﺴﺘﯽ ﺑـﺎ اﻟﻬـﺎم از ﻃﺒﯿﻌـﺖ اﯾـﺮان، ﺟﻬـﺎن و زﯾـﺴﺘﮕﺎﻫﻬﺎی طﺒﯿﻌﯽ ﺟﺎﻧﻮران در ۱۱ بخش مجزا ﻃﺮاﺣﯽ و ﻓﻀﺎﺳﺎزی ﺷﺪه اﺳﺖ. یکی از نمونه‌های منحصر به فردی این موزه شاخ یک کَل (بز کوهی) است که در کشورهای خاورمیانه نظیر ندارد و در واقع رکورددار این گونه شاخ است.
سفر به طبیعت اقصی نقاط جهان
غرفه‌های ایران، جهان، خلیج فارس، آسیا، آفریقا، قطب، اقیانوسیه، آمریکا، اروپا از بخش‌های موزه حیات وحش پردیسان است که در آن نمونه‌های کمیابی از حیات وحش زیستگاه‌های طبیعی آن نگهداری می‌شود. مثلا در بخش تنوع زیستی آسیا ببر بنگال، در زیستگاه آمریکا پوما و جگوار، در بخش آفریقا مورچه‌خوار و ﭘﻠﻨﮓ برفی در اقیانوسیه؛ مرغ کیوی و کانگوروهای سرخ و خاکستری و سایر کیسه‌داران در بخش اقیانوسیه به نمایش گذاشته می‌شوند. همچنین در سالن جانوران و گیاهان منقرض شدهد شیر ایرانی و در بخش گونه‌های کم‌یاب و در خطر انقراض انواع کروکودیل‌ها و خرس‌های سیاه آسیایی را می‌توانید بیبینید.
یادگارهای ماقبل تاریخ
قاب پوست ببر خزری، ﻗﺎب ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎ، وﻳﺘﺮﻳﻦ ﺣﺸﺮات، اﺳﻜﻠﺖ ﻓﻴﻞ آﺳﻴﺎیی، وﻳﺘﺮﻳﻦ ﺳﻨﮓ و کانی‌های اﻳﺮان، وﻳﺘﺮﻳﻦ ﻧﺮمﺘﻨﺎن، وﻳﺘﺮﻳﻦ فسیل‌های ﮔﻴﺎﻫﻲ، وﻳﺘﺮﻳﻦ ﻓﺴﻴل‌های ﺑﻲﻣﻬﺮﮔﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺮﺟﺎن‌ها، ﺑﺎزو ﭘﺎﻳﺎن، ﺧﺎرﭘﻮﺳﺘﺎن، دوﻛﻔﻪای‌ها، ﺷﻜﻢ ﭘﺎﻳﺎن و آﻣﻮنیت‌ها (ﻧـﻮﻋﻲ ﻧﺮم ﺗﻦ) ﻛﻪ در اﻳﺮان ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ، وﻳﺘﺮﻳﻦ فسیل‌های ﻣﺎﻫﻴﺎن آب ﺷﻴﺮﻳﻦ، ﺗﺎﺑﻠﻮی ﺑﺎزﺳﺎزی فسیل‌های ﻣﺮاﻏﻪ شامل ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎی ﻓﺴﻴﻞ ﻣﻬﺮه‌داران ﻣﺮاﻏﻪ در ﻫﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺳﺎل قبل و وﻳﺘﺮﻳﻦ ﻓﺴﻴل‌های ﻣﻬﺮه‌داران ﻣﺮاﻏﻪ شامل ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺴﻴل‌های ﮔﺮاز، ﮔﺎوﻣﻴﺶ، اﺳﺐ، اﻻغ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ از فسیل ﻓﻴﻞ و ﻣﺪل ﺑﺒﺮ دﻧﺪان ﺷﻤﺸﻴﺮی که همه ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ دوران ﻣﺎ ﻗﺒﻞ ﺗﺎرﻳﺦ هستند در این موزه در معرض دید عموم قرار دارند.
-*نام مقصد: هفت چنار
-نشانی: شمال میدان بریانک، خیابان قزوین، ضلع شرقی خیابان دعوتی
سال تاسیس: ۱۳۷۶
-روزها و ساعت فعالیت: از یکشنبه تا جمعه ساعت ۸ تا ۲۰
-ویژه گروه سنی: همه گروه‌های سنی
-بهای بلیت: ۲۰ هزار تومان
-امکان عکاسی: دارد
-پارکینگ: پارکینگ عمومی در نزدیک مجموعه
-معرفی: موزه هفت چنار تلفیقی از گونه‌های زمین‌شناسی، آثار طبیعی و نمونه‌های زنده و غیرزنده جانوران است که در ۲ سالن نمایشگاه، محوطه غار، آکواریوم نگهداری می‌شوند. همه این مجموعه در ساختمانی تاریخی به جا مانده از دوره قاجار که با ظرافت طراحی و ساخته شده در معرض تماشای عموم قرار گرفته.
گنجینه متنوع
یکی از قدیمی‌ترین موزه‌های حیات وحش تهران است که در بخشی از آن حیوانات تاکسیدرمی شده بر حسب نوع زیستگاه‌هایشان و در بخش دیگر برحسب نوع گونه‌هایشان طبقه‌بندی شده‌اند. در این موزه حیوانات در ۲ سالن به معرض نمایش گذاشته شده‌اند. در این سالن‌ها انواع حیوانات اعم از دوزیستان، خزندگان، ماهی‌ها، پرندگان، پستانداران، حشرات و نرم‌تنان به نمایش گذاشته شده‌اند. سالن اول در بدو ورود به موزه قرار دارد و از چندین اتاق مرتبط با یکدیگر تشکیل شده است. سالن دوم مانند راهرویی عریض و طولانی است که محفظه بسیار بزرگی برای نمایش حیوانات در وسط آن طراحی شده است.
آموزش تاکسیدرمی
کارگاه تاکسیدرمی و کتابخانه از جمله بخش‌های آموزشی مجموعه هستند. در کارگاه تاکسیدرمی بازدیدکنندگان با مراحل تاکسیدرمی حیوانات آشنا می‌شوند. اغلب حیوانات تاکسیدرمی شده در این موزه پس از دستگیری شکارچیان غیرمجاز حیوانات توقیف و به موزه اهدا شده‌اند. به همین دلیل یکی از نکات آموزشی بازدید از موزه هفت چنار فرهنگ‌سازی در زمینه جلوگیری از شکار غیرمجاز است. کتابخانه موزه هم بیش از ۴۵۰۰ کتاب عمومی و تخصصی با موضوع محیط زیست و حیاط وحش در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. غار آکواریوم هم از جمله بخش‌های جذاب و دیدنی موزه است. در این بخش که که کاملا شبیه یک غار طبیعی و به صورت پرپیچ و خم طراحی شده انواع ماهیان نگهداری می‌شوند.
-نام مقصد: موزه حشرات هایک میرزایانس
سال تاسیس: ۱۳۲۴
-نشانی: بزرگراه چمران، خیابان تابناک، موسسه تحقیقات رده‌بندی حشرات
-روزها و ساعت فعالیت: پنج شنبه، جمعه و تعطیلات رسمی از ساعت ۹ الی ۱۸
-ویژه گروه سنی: کودک، نوجوانان، بزرگسال، همه گروه‌های سنی؟
-بهای بلیت: ۱۰ هزار تومان
-امکان عکاسی: دارد
-پارکینگ: داخل محوطه موسسه
ویژگی: بزرگ‌ترین موزه حشرات خاورمیانه
-معرفی:موزه حشرات هایک میرزایانس یکی از متفاوت پایتخت است که مطمئنا مورد علاقه افراد خاصی است. این موزه حدود ۸۰ سال پیش به وسیله هایک میرزایانس محقق و حشره‌شناس از محققان بین‌المللی و صاحب‌نظران دانش حشره‌شناسی در وزارت کشاورزی ایجاد شد.
قدم دردنیای حشرات
این موزه با بیش از چهار میلیون نمونه و ۲۰ تا ۲۵ هزار گونه و زیرگونه حشره، تنها مرجع رسمی شناسایی و رده‌بندی حشرات و غنی‌ترین موزه‌های جانورشناسی ایران است. ال پولک داران، سخت‌بال پوشان، راست‌بال مانندها، بال ریشک داران، بال غشائیان، دو بالان، چندجور بالان، بال توری‌ها، بال ریشک داران، مساوی بالان و حشرات راسته‌های کوچک ده مجموعه‌ای هستند که موزه حشرات را تشکیل داده‌اند. مجموعه‌های بال غشائیان، دو بالان، چندجور بالان، بال توری‌ها، مساوی بالان و حشرات همگی در یک سالن نگهداری می‌شوند، اما مجموعه‌های بال‌پولک داران، سخت‌بال پوشان و راست‌بال مانندها هر کدام سالن اختصاصی برای خود دارند. جالب است بدانید که برای حفظ حشرات و جلوگیری از آلودگی و یا نابودی آنها، هر چند وقت یک‌بار آنها را مورد بازرسی و چک‌آپ قرار داده تا به محض وجود مشکل، فورا آنها را به فریزر منتقل کنند.
جیرجیرک یک قرنی
حشرات داخل سالن نیز، درون کمدهای چوبی مخصوص نگهداری می‌شوند. همچنین یک مجموعه جداگانه در این موزه وجود دارد که مجموعه نمونه‌های خشک شده نام دارد و حشراتی مانند شپشک‌های گیاهی و سفید بالک‌ها روی برگ‌های خشک شده در آن قابل مشاهده است. یک گونه قدیمی از جیرجیرک نیز در موزه هایک وجود دارد که در حدود یک قرن پیش توسط یک حشره شناس اسپانیایی جمع‌آوری شده است.
یکی دیگر از امکاناتی که در موزه حشره‌شناسی هایک میرزایانس وجود دارد، وجود یک کتابخانه و گنجینه بزرگ است که قدمتی طولانی دارد و در آن بیشتر کارهای مربوط به رده‌بندی حشرات انجام می‌شود. این موزه غنی از حشرات، در تمامی سال میزبان علاقه‌مندان به حشرات است.