به گزارش همشهری آنلاین، مقامات ایران و آمریکا، هر دو میگویند که نه تهران و نه واشنگتن خواهان آن نیستند که جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه به یک درگیری گستردهتر در منطقه تبدیل شود.
در طول هفت هفته گذشته از زمان آغاز حملات رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه گروههای مقاومت در منطقه دست کم ۷۰ حمله راکتی و پهپادی علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه انجام دادهاند. مقامات آمریکایی میگویند که پنتاگون نیز با چهار دور حمله هوایی به آن ها پاسخ داده؛ پاسخهایی که بلافاصله با حملات دیگر مواجه شده است.
به نوشته نیویورک تایمز، در این میان، مقامات امنیت ملی آمریکا بیم آن دارند که یک اشتباه محاسباتی در بحبوحه حملات تلافی جویانه، همراه با اعتقاد هر یک از طرفین مبنی بر اینکه طرف مقابل نمیخواهد درگیری بزرگتری به وجود آید، میتواند دقیقاً همان را آغاز کند: یک درگیری منطقهای، تنها ۲ سال پس از پایان ۲۰ سال جنگ ایالات متحده در خاورمیانه و جنوب آسیا.
تاکنون، هیچ یک از حملات تلافی جویانه ایالات متحده باعث تشدید تنش نشده است. پنتاگون روز سهشنبه اعلام کرد که این حملات حداقل بهطور موقت کاهش یافته و آخرین مورد آن در ۲۳ نوامبر، یک روز قبل از شروع توقف عملیات در جنگ اسرائیل علیه غزه بود.
با این حال، نیویورکتایمز نوشت «فرماندهان نظامی و آژانسهای اطلاعاتی ایالات متحده همچنان ایران و گروههای مورد حمایت آن از جمله حزبالله در لبنان، انصارالله در یمن و گروههایی در عراق و سوریه تحت نظر دارند». سنتکام مدعی است یک کشتی جنگی نیروی دریایی آمریکا در جنوب دریای سرخ روز چهارشنبه یک پهپاد شلیک شده از یمن را که به گفته یک مقام ارتش آمریکا تهدیدی برای کشتی بود، هدف قرار داد.
ایران بارها تکرار کرده که «نیروی تحت امر» در منطقه ندارد و گروههای مقاومت در غرب آسیا، نماینده ملتهای منطقه هستند. «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه ایران میگوید: «ما بارها گفتهایم که گروههای مقاومت در منطقه تحت امر ایران نیستند، گروههای وکالتی و نیابتی ایران نیستند. آنها نماینده ملتهای منطقه هستند و در مورد آنچه که انجام میدهند خودشان مسئولیت دارند. آنها خودشان بررسی میکنند و تصمیم میگیرند».
«ولی نصر» کارشناس مسائل ایران و استاد روابط بینالملل و مطالعات خاورمیانه در دانشگاه جان هاپکینز در این باره گفت: «مشکل نگاه افراد به این موضوع این است که ما فقط یک جنگ کوتاه در غزه را در نظر میگیریم اما ایران و حزبالله معتقدند، زمانی که کار اسرائیل با حماس تمام شود، توجه خود را به آنها معطوف خواهد کرد. اگر ایالات متحده مراقب نباشد، غزه تنها آغاز چیزی بسیار بسیار بزرگتر خواهد بود».
امیرعبداللهیان: ما میدانیم که آمریکا نمیخواهد جنگ گسترش یابد
به نوشته نیویورکتایمز، مقامات دفاعی آمریکا معتقدند که ایران از حملات این گروههای مسلح برای هشدار به ایالات متحده استفاده میکند. اسرائیل و حزبالله از زمان آغاز جنگ بارها در امتداد مرز شمالی سرزمینهای اشغالی با لبنان درگیر شدهاند. یکی از مقامات آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، گفت که دولت بایدن از اسرائیل میخواهد که از درگیریها «کم کند» اما این مقام در مورد اقداماتی که دولت برای جلوگیری از آغاز جنگ دو جبههای اسرائیل انجام میدهد، توضیح بیشتری نداد.
«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران نیز به تازگی در مصاحبهای گفت: از روزهای آغازین درگیری، تهران و واشنگتن پیامهای متعددی مبادله کردهاند که هیچیک از طرفین نمیخواهند جنگ را تشدید کنند.
امیرعبداللهیان افزود: ما میدانیم که آمریکا نمیخواهد جنگ گسترش یابد، اما بر این باوریم که آمریکا خواهان تشدید جنگ است. اگر آمریکا به حمایت نظامی، سیاسی و مالی خود از اسرائیل ادامه دهد و به مدیریت حملات نظامی اسرائیل به غیرنظامیان فلسطینی کمک کند، باید با عواقب آن روبرو شود.
روزنامه آمریکایی نوشته از زمان عملیات هفت اکتبر، مقامات اطلاعاتی، بایدن را در مورد خطر یک جنگ گستردهتر با ایران آگاه کردهاند. آژانسهای اطلاعاتی برای چندین هفته ارزیابی کردهاند که ایران میخواهد از یک درگیری گستردهتر اجتناب کند - این ارزیابی حداقل در حال حاضر همچنان پابرجاست. دولت بایدن علناً میگوید که استراتژی آن بازدارندگی است.
پنتاگون در طول هفتههای گذشته به دنبال ارسال این پیام بازدارنده بود و دو ناو هواپیمابر و کشتیهای جنگی همراه خود - یکی به شرق دریای مدیترانه، دیگری در نزدیکی خلیج فارس و همچنین یک نیروی عملیات آبی -خاکی متشکل از تفنگداران دریایی به همراه دهها هواپیمای جنگی اضافی اعزام کرد اما مقامات آمریکایی، ایران و گروههای همسو با آن را به رگبارهای مکرر حملات موشکی و پهپادی علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه متهم میکنند.
مقامات دولت بایدن مدعیاند که «هدف از حملات کالیبره شده برای تحمیل هزینه به ایران و نیروهای مورد حمایت آن بدون شعلهور کردن جنگ منطقهای» توسط ایالات متحده است که آن را به دنبال خواهد داشت. مقامات ارشد نظامی گفتند که بایدن در هفتههای اخیر گزینههای بمباران تهاجمیتر را رد کرده است.
آیا بایدن میتواند اسرائیل را از گسترش درگیری باز دارد؟
سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده معتقدند که این رویکرد تاکنون کارساز بوده است اما برخی رسانهها و مقامات آمریکایی نظر دیگری دارند.
«کریستین ابو زید» مدیر مرکز ملی مبارزه با تروریسم در ۱۵ نوامبر به کمیته امنیت داخلی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: حتی زمانی که ایالات متحده مورد حمله قرار میگیرد، ارزیابیمان این است که ایران و حزبالله تلاش میکنند خط بسیار مناسبی را در منطقه دنبال کنند و از اقدامات آشکاری که خطر ایجاد درگیری مستقیمتر با اسرائیل یا ایالات متحده را به وجود میآورد، اجتناب میکنند.
اما این مقامات میگویند، اکنون سوال این است که آیا بایدن میتواند اسرائیل را از گسترش درگیری باز دارد؟ برخی از جمهوریخواهان در کنگره نیز شکایت دارند که پاسخ نظامی ایالات متحده ناکافی بوده و در واقع سبب ترغیب اقدامات تهاجمیتر از سوی ایران و نیروهای مورد حمایت آن را میشود.
به نوشته نیویورک تایمز، مقامات و سناتورهای آمریکایی بیم آن را دارند که نیروهای این کشور در منطقه همچنان هدف حملات نیروهای مورد حمایت آن قرار گیرند و جان آنها در خطر است، مگر اینکه واشنگتن هزینههای چنین حملاتی را سنگینتر کند.
ایالات متحده در حال حاضر ۲۵۰۰ سرباز در عراق و ۹۰۰ سرباز در سوریه دارد که ادعا میکند عمدتا برای کمک به نیروهای داخلی در مبارزه با بقایای گروه داعش در این کشورها حضور دارند.
تاکنون بیش از ۶۰ نیروی آمریکایی در عراق و سوریه در حملات اخیر مجروح شدهاند که حدود نیمی از این صدمههای مغزی آسیبزا است. مقامات پنتاگون مدعیاند همه نیروها اکنون به محل خدمت خود بازگشتهاند.
نیویورک تایمز در پایان نوشته است: مقامات ارشد ارتش آمریکا میگویند فقط شانس باعث شده است که ایالات متحده از تلفات جدیتر در امان باشد. یک مقام ارشد نظامی گفت که روز ۲۵ اکتبر یک پهپاد مملو از مواد منفجره بر روی پادگانی در پایگاه هوایی اربیل در عراق فرود آمد، اگر منفجر میشد، به احتمال زیاد چندین نفر از نیروهای نظامی مجروح یا کشته میشدند.