همشهری‌آنلاین-گروه سیاسی: مقام‌های مختلف ایران و عربستان طی روزهای اخیر در سطوح مختلف، دیدار و گفت‌وگو و بر عزم متقابل به‌منظور توسعه همکاری‌ها در عرصه‌های مختلف تاکید کردند. در چنین چارچوبی در روزهای اخیر علیرضا عنایتی، سفیر ایران در ریاض و امیر عبدالعزیز بن‌سعود بن‌نایف، وزیر کشور عربستان بر گسترش روزافزون مناسبات دوجانبه تاکید کردند. عنایتی دراین باره در فضای‌مجازی نوشت: «دراین ملاقات روند روبه‌گسترش مناسبات دو کشور در حوزه‌های مختلف، ازجمله حوزه‌های امنیتی و انتظامی و فعال شدن کمیته‌های گارد مرزی، مبارزه با مواد مخدر و سایر کمیته‌های فرعی مورد گفت‌وگو قرار گرفت».
این‌درحالی بود که در روزهای اخیر رئیس ستادکل نیروهای مسلح ایران و وزیر دفاع عربستان نیز در گفت‌وگویی تلفنی، درباره موضوع‌های دوجانبه تبادل‌نظر کردند؛ موضوعی که نشان می‌دهد همکاری‌های امنیتی، یکی از حوزه‌های مورد علاقه دوطرف به‌منظور افزایش مناسبات است.
روایت «بلومبرگ» از پیشنهاد ریاض به تهران
عزم متقابل ایران و عربستان برای گسترش مناسبات دوجانبه، به‌ویژه در حوزه امنیتی – دفاعی در شرایطی است که در روزهای اخیر خبرگزاری آمریکایی «بلومبرگ» در گزارشی مدعی شد طرف سعودی درجریان سفر اخیر رئیس‌جمهور ایران به ریاض، به‌منظور شرکت در اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی، به تهران «پیشنهاد مشروط همکاری اقتصادی» داده‌است.
دراین گزارش ادعا شده‌است: «عربستان به ایران پیشنهاد داده در صورتی که تهران از تبدیل جنگ اسرائیل و حماس به یک درگیری گسترده‌تر توسط نیروهای نیابتی منطقه‌ای خود جلوگیری کند، عربستان آماده تقویت همکاری‌ها و سرمایه‌گذاری در ایران خواهد بود». بلومبرگ با طرح این ادعا که چنین پیشنهادی به‌صورت مستقیم و همچنین از راه‌های دیگر به تهران منتقل شده، به نقل از برخی مقام‌های غربی – عربی که نامی از آنان نبرده، تصریح کرده‌است: «این پیشنهاد حدود ۲ هفته قبل و زمانی که ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در حاشیه کنفرانس سران سازمان همکاری اسلامی در ریاض با موضوع تحولات غزه دیدار کرد، مطرح شده‌است».
این درحالی‌است که به اذعان بلومبرگ، سعودی‌ها در شرایط کنونی و با ازسرگیری درگیری‌ها در غزه، بیش‌از گذشته نگران فعالیت‌های ضدصهیونیستی حوثی‌ها بر علیه کشتی‌های اسرائیلی، به‌ویژه در نزدیکی خط ساحلی عربستان هستند و از گسترش دامنه درگیری‌ها در منطقه بیمناک هستند.
یک دلیل محوری اهمیت توسعه روابط تهران - ریاض
اینها درحالی است که به‌نظر می‌رسد مسائل مطرح در حوزه «امنیت منطقه‌ای»، از مهم‌ترین عرصه‌های مورد علاقه تهران – ریاض به‌منظور گسترش همکاری‌های دوجانبه است. نکته حائز اهمیت دراین زمینه، فاصله گرفتن ریاض از آمریکا، به‌عنوان یک متحد سنتی، طی ماه‌های اخیر بوده‌است. تحلیلگران منطقه‌ای معتقدند ناکامی‌های منطقه‌ای آمریکا، اعتماد دولت‌های عربی، ازجمله عربستان به واشنگتن را کاهش داده و زمینه‌ساز تمایل آنها برای گسترش همکاری‌ها با قدرت‌های شرقی، ازجمله چین و روسیه شده‌است؛ رویکردی که تقویت مناسبات با ایران نیز یکی از وجوه آن به شمار می‌رود.
گفته می‌شود در شرایط کنونی جایگاه ایران در کریدورهای منطقه‌ای، برای ریاض اهمیت ویژه‌ای دارد، چراکه مسیر ایران می‌تواند مسیر تسهیل‌کننده مبادلات تجاری روسیه و عربستان باشد. این در شرایطی است که آمارها نشان می‌دهد سطح تجارت ریاض – مسکو به حدود ۱/۶ میلیارد دلار رسیده و ایران از مطلوب‌ترین گزینه‌های کریدوری برای ریاض به‌شمار می‌رود.