از طرفی گذر بسیاری از عابران پیاده از عرض خیابان آن هم درست زیر
پل هوایی در شهرها با نهایت تأسف به امری عادی تبدیل شده، ماجرا وقتی غم‌انگیز‌تر می‌شود که می‌بینیم هنوز هم برخی موتورسواران با سوء استفاده، از روی پل ویژه عابران پیاده رد می‌شوند و شتابان می‌تازند؛
گویی که پیست موتورسواری است این پل‌های بی‌پله!؟ نادیده انگاشتن پل‌های عابر پیاده مشکلی است که از یک سو مسئولان شهرداری‌ها را که با صرف هزینه بسیار اقدام به ساخت این پل‌ها کرده اند، دلسرد و از سوی دیگر رانندگان و در نهایت خود عابران را گرفتار می‌کند.مرکز تحقیقات و مطالعات رسانه‌ای مؤسسه همشهری به تازگی در قالب طرحی تحقیقاتی به انعکاس میزان و نحوه استفاده شهروندان از پل‌های عابر پیاده پرداخته که حاصل این تحقیق را در قالب گزارشی می‌خوانید.
ما می‌بینیم که در بیشتر موارد خیابان‌ها و فضاهایی را طراحی می‌کنیم که اولویت را به عبور وسائل نقلیه داده، بنابراین برای انسان‌هایی که از این فضاها استفاده می‌کنند شهر یا مکانی را می‌سازیم خطرناک و بدون احساس امنیت برای عابران پیاده.
خودروها روز به روز حاکمیت خود را بر شهر بیشتر می‌کنند و به‌دنبال آن نقش و حضور پیاده‌ها در فضاهای شهری کمرنگ‌تر می‌شود. این درحالی است که دستگاه‌های ترافیکی موظف به آماده‌سازی محل‌های عبور عابران پیاده هستند.
از دلایل اصلی ساخت پیاده رو و پل‌های عابر پیاده افزایش ایمنی عبور و مرور عابران پیاده است. بیشترین افراد در معرض خطر و بیشترین جان باختگان در حوادث رانندگی درون شهری، عابران پیاده هستند.
برای عبور از عرض خیابان‌ها عابران از جمله کسانی هستند که در قوانین مربوط به‌خود قانون‌شکنی می‌کنند.
سالمندان و کودکان و کسانی که ناتوانی جسمی دارند و حتی افراد معمولی که تخلف می‌کنند، دلیل اصلی عبور نکردن از پل عابر پیاده را وجود پله‌های زیاد و نامناسب آن می‌دانند. از این‌رو مسئولان ترافیک شهری و شهرداری توانسته‌اند با ساخت پل‌های عابر پیاده مکانیزه با پله برقی و بالابر از دشواری استفاده‌کنندگان بکاهند.
عابران پیاده باید بدانند که حق ندارند از مکانی غیراز معبر عابر پیاده عبورکنند، خط عابر پیاده را برای رعایت قانون از طرف پیاده‌ها قرار داده‌اند در غیراین صورت آنها هم که از مسیری خارج از خطوط عابر پیاده ردمی‌شوند، باید جریمه شوند اگر غیر از این بود از همان آغاز دیگر نیازی به ابداع خط عابر پیاده نبود و پیاده‌ها از هر کجا که دلشان می‌خواست می‌توانستند بگذرند.
مشکلات ترافیکی شهر تهران را که به‌نظر لاینحل می‌آید، نمی‌توان تنها معلول خودروهای زیاد و تخلفات رانندگان دانست و چنین به‌نظر می‌رسد که تردد عابران پیاده از حاشیه خیابان‌ها و اطراف میادین به جای پیاده‌رو نیز از جمله مواردی است که موجب کندی در جریان عبور‌‌و‌مرور خودروها و در نهایت ایجاد ترافیک شهری می‌شود.در همین حال قبل از اینکه بخواهیم استفاده نکردن از پل‌های عابر را جزئی از فرهنگ ترافیکی مردم بدانیم، بهتر است مشکلات دسترسی مردم به این پل‌ها را نیز بررسی کنیم.
از آنجایی که مهم‌ترین هدف طراحی و ساخت پل‌های عابر پیاده، باید تسهیل تردد شهروندان باشد، بنابراین فراهم‌کردن تسهیلاتی همانند پله‌های برقی و بالابرها، برای استفاده سالخوردگان و افراد کم‌توان جامعه از پل‌ها، باید در طراحی لحاظ می‌شدند که در دو سه سال اخیر این موضوع مد نظر مدیریت شهری تهران بوده است.
امروز با گسترش روزافزون جمعیت و گستردگی شهرها و تولید انبوه خودروها، عابران پیاده در سطح شهر با مشکل از عرض خیابان‌ها عبور می‌کنند که از طرفی عابران پیاده با وجود نداشتن امنیت جانی و از طرفی دیگر رانندگان قوانین مربوط به‌خود را نادیده گرفته و سبب بروز مشکلات بیشتری می‌شوند و در نتیجه ترافیک در سطح گسترده‌تری نمود پیدا می‌کند.
بنابراین مسئله این تحقیق، نخست این است که بدانیم شهروندان تهرانی چقدر از پل‌های عابر استفاده می‌کنند و همچنین آیا همانطور که به‌نظر می‌رسد، کندی در جریان عبور و مرور خودروها و در نهایت ایجاد ترافیک شهری تا چه حد می‌تواند به‌دلیل وجود عابرانی باشد که از محل‌های خط کشی و یا پل‌ها عبور نمی‌کنند؟
در این گزارش با به‌کارگیری نظرسنجی تلفنی و به دست‌آوردن آمارها، پردازش و تحلیل علمی آنها، سعی شده است تا به‌نظر پاسخگویان در مورد پل عابر پیاده دست یافت. این گزارش حاصل جمع‌آوری پاسخ 1177 نفر از مردم تهران به پرسشنامه تهیه شده توسط واحد نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ای مؤسسه همشهری است. این افراد به‌صورت تصادفی و براساس مراجعه به فهرست شماره تلفن شهروندان انتخاب شدند.
در این بین کم فایده بودن ساخت برخی عناصر شهری، مانند پل‌های هوایی در جامعه ما وقتی پررنگ‌تر جلوه می‌کند که با گذر از خیابان‌های شلوغ و پر تردد متوجه شویم شمار افرادی که از زیر پل‌های هوایی و عرض خیابان عبور می‌کنند، فراوان است. با توجه به این مسئله وبا نگاهی به نتایج نظرسنجی که در ارتباط با میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی انجام گرفت، توجه به این موارد مفید خواهد بود:
11 درصد از پاسخگویان این تحقیق، عبور از پل هوایی را کمتر از دیگر مقررات رعایت می‌کردند و در این زمینه به دلایلی از جمله: عادت داشتن، عجله داشتن، الگو قرار دادن دیگران، ناتوانی جسمی و بی‌دقتی اشاره کرده‌اند، لذا انجام این تحقیق می‌تواند اهمیت بهینه‌سازی و نصب پل‌های هوایی را یادآوری کند و کوششی برای کارآمد شدن این وسیله ضروری باشد.
در این تحقیق نمونه آماری شامل 1177 نفر از مردم تهران است. از این تعداد 42درصد مرد و 58 درصد زن هستند.
این نظرسنجی از تاریخ 3 تا 5 اسفند ماه 1387 توسط گروه نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ای روزنامه همشهری انجام شده است و در آن جنس، سن، تحصیلات، منطقه محل سکونت، و پرسش‌های زیر مطرح شده است.
شما چقدر از پل عابر پیاده استفاده می‌کنید؟
( درصورت استفاده نکردن از پل ) چرا از پل عابر پیاده استفاده نمی‌کنید؟
به‌نظر شما پل عابر پیاده به اندازه کافی وجود دارد؟
به‌نظر شما مشکلات پل‌های عابر چیست؟
به‌نظر شما محل نصب پل‌های عابر مناسب است؟
به‌نظر شما در کدام محل‌ها نصب پل ضروری‌تر است؟
برای اینکه مردم بیشتر از پل عابر استفاده کنند چه کاری باید انجام داد؟
به‌نظر شما استفاده از پل عابر پیاده چقدر به ترافیک شهر کمک می‌کند؟
طرح نظرسنجی مؤسسه همشهری، به‌منظور دست‌یافتن به‌نظر پاسخگویان درباره میزان استفاده از پل عابر پیاده تهرانی به اجرا درآمده است. یافته‌های این طرح به قرار زیر است:
- 58درصد از پاسخگویان زن و 42درصد مرد هستند.
- 28درصد پاسخگویان در گروه سنی 21تا
30 سال قرار دارند.
- 44 درصد از پاسخگویان دارای مدرک تحصیلی دیپلم هستند.
- 11درصد از پاسخگویان در منطقه 4 شهرداری سکونت دارند.
- 38درصد از پاسخگویان همیشه از پل عابر پیاده استفاده می‌کنند.
- 53 درصد از پاسخگویان به‌دلیل اینکه پل عابر در مسیرشان وجود ندارد از پل استفاده نمی‌کنند.
- 50درصد از پاسخگویان عنوان کردند که
پل عابر به اندازه کافی وجود ندارد.
- 56درصد از پاسخگویان وجود پله‌های زیاد را از مشکلات پل‌های عابر عنوان کردند.
- 62 درصد از پاسخگویان محل نصب پل‌ها را مناسب می‌دانند.
- 37درصد از پاسخگویان خیابان‌های شلوغ را محل ضروری نصب پل‌های عابر عنوان کردند.
- 46درصد از پاسخگویان برای تشویق مردم برای استفاده بیشتر از پل عابر، نصب پله برقی و بالابر را پیشنهاد دادند.
- 77درصد از پاسخگویان استفاده از پل عابر را به میزان خیلی زیاد در کاهش ترافیک مؤثر می‌دانند.
در مجموع استفاده گروه سنی 15 تا 20سال از پل عابر بیش از بقیه گروه‌های سنی است و افراد 70سال به بالا کمتر از پل‌عابر استفاده می‌کنند.
در گروه سنی زیر 20سال کسانی از پل عابر استفاده نمی‌کنند که هیچ پلی در مسیرشان نیست، همچنین دلیل عدم‌استفاده از پل عابر‌پیاده در گروه سنی بالای 70سال کهولت و عدم‌توانایی در استفاده از آن است.
پاسخگویانی که در مقطع تحصیلی کارشناسی هستند بیش از سایر مقاطع تحصیلی همیشه از پل عابر استفاده می‌کنند، این در حالی است که پاسخگویان بی‌سواد بیش از سایر گروه‌ها (اصلا) از پل عابر استفاده نمی‌کنند.زنان بیش از مردان (همیشه) از پل استفاده می‌کنند، این در حالی است که تعداد مردانی که در این پرسش گزینه (اصلا) را انتخاب کرده‌اند بیش از زنان است.
مردانی که از پل عابر استفاده نمی‌کنند نسبت به همین دسته از زنان سنشان زیاد‌تر بوده است.
بیشتر زنان نصب پل در خیابان‌های شلوغ را ضروری می‌دانند اما بیشتر مردان نصب پل روی اتوبان‌ها را لازم دانسته‌اند.
در مجموع نتایج این گزارش آماری بیانگر این موضوع است که قانون‌گرایی و پاسداشت حقوق شهروندی پیش از همه مستلزم توجه به زیرساخت‌های سخت‌افزاری، احترام به حقوق شهروندی و تشویق و ترغیب شهروندان برای احترام به قانون است.