که شهرهای بسیاری از استانهای کشور از جمله خوزستان، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، فارس و لرستان را در هالهای از گردوغبار فرو برد و آسمان این مناطق را پوشیده از ذرات ریزگرد کرد.
میزان محاصره شهرها به وسیله غبار غلیظ به حدی بود که زندگی روزانه مردم و ارائه خدمات مختلف در سطح شهرهای بزرگ و کوچک این مناطق مختل شد و مشکلات تنفسی بسیاری را برای ساکنانش پدید آورد. هجوم موریانهوار این ریزگردها در این مناطق چنان گسترده بود که مردم باید از ماسکهای تنفسی استفاده میکردند و تردد خودروها نیز بهدلیل نداشتن دید کافی رانندگان، سبب ساز کندی حملونقل شد.
همچنین لغو پروازها در فرودگاههای این شهرها و تعطیلشدن فرودگاهها آنهم بهصورت مداوم مدتی بود که دیگر برای مسافران عادی شده بود و موج دلهره و اضطراب را برای آنان به همراه داشت.
کارشناسان هواشناسی و اقلیمشناسی، وزش باد از صحرای عربستان و بیابانهای عراق را مهمترین دلیل هجوم ریزگردهای تازی به ایران میدانند.
غبار در هرمزگان
در جنوب ایران فقط شهرهای استان خوزستان نبودند که آسمانی غبارآلود داشتند. گردوغبار، شهرهای هرمزگان و بهویژه بندرلنگه و قشم را نیز تحتتأثیر خود قرار داد. گرد و غباری که فروردین ماه گذشته در آسمان این استان معلق شد، تا هفتهها ادامه داشت. فضای غبارآلود قشم مانع فرود هواپیما در این جزیره شد و مسافرانی هم که از قشم عازم تهران بودند چشم به بهترشدن هوا برای انجامشدن پرواز داشتند. با توجه به این شرایط در قشم، لنجها تنها وسیلهای بودند که امکان تردد در آبهای خلیجفارس را داشتند و قایقها هم از حملونقل مسافر منع شدهبودند.
خوزستان؛ 60 روز در ازدحام ریزگرد
پدیده هجوم ریزگردها که به مشکل اصلی شهرهای جنوب کشور تبدیل شده، سال87 با شدت بیشتری رخ داد بهنحوی که مردم بیشتر نواحی استان خوزستان بهویژه آبادان و خرمشهر کمتر روزی را شاهد بروز این پدیده نبودند.
بهار سال گذشته در مقاطعی غلظت ذرات ریزگرد در هوای این استان به 12 برابر حد مجاز هم رسید و برای شهروندان خطرآفرین شد؛ طوریکه اداره هواشناسی استان خوزستان غلظت این ذرات را 1564میکروگرم بر متر مکعب دانست و از شهروندان خواست تا با رعایت نکات بهداشتی در شهرهای این استان تردد کنند.
تغییرات فشار هوا و وزش باد شدید در جنوب عراق و شمال عربستان و انتشار آن در جنوب غربی ایران موجب وقوع پدیده گردوغبار شدید و کاهش دید به میزان 200متر شد؛ بهطوری که در پی تداوم گردوغبار، قدرت دید فرودگاههای جنوبی ایران 200 متر بود در حالیکه قدرت دید برای انجام پرواز دستکم باید 1200متر باشد. این در حالی است که در اسفندماه سال86 نیز آلودگی هوا و وجود گردوغبار 2بار موجب تعطیلی مدارس و لغو پروازهای شهر اهواز شده بود. محدوده آلودگی هوا بیشتر در شهرستانهای اهواز، آبادان، ماهشهر، خرمشهر، دشت آزادگان و امیدیه بود.
شیراز، زیر چتر گردوغبار
سال گذشته دامنه و حجم آلودگی و گردوغبار رسیده از مرزهای غربی کشور در ادامه مسیر خود در حاشیههای جنوبی کشور تا استانهای کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر و سرانجام فارس نیز کشیده شد؛ طوریکه گزارشهای رسیده حاکی از آن بود که پدیده ریزگرد به شهر شیراز که فاصلهای 1000کیلومتری با مرزهای غربی دارد هم رسیدهاست. اداره هواشناسی فارس، این وضعیت را ناشی از سامانه کمفشاری دانست که با وزش باد انتقالدهنده گرد و غبار، خاک و شنهای روان از کشورهای عربستان و عراق همراه بود. میزان آلودگی هوای شیراز، سال گذشته 4برابر میزان مجاز بود.
مسئولان اداره محیطزیست و هواشناسی استان فارس تفاوت شیراز با سایر شهرهای فارس به لحاظ تاثیرپذیری از پدیده جوی ریزگرد را در شرایط اقلیمی خاص این شهر و وجود کوههایی که اطراف آن را محصور کرده است، ارزیابی کردند که موجب ماناشدن و سکون این پدیده شده بود.
ایلام در اضطرار
افزایش پدیده ریزگرد و ذرات معلق در هوا در استان ایلام به حدی رسید که بسیاری از نقاط شهری در هالهای از گردوغبار فرو رفت و لایهای از خاک روی در و دیوار و سطح خیابانها و خانههای شهروندان را پوشانید. کارشناسان مسئول در اداره محیطزیست ایلام، میزان ذرات گردوغبار معلق در هوا را در مجموع بیش از 5 برابر حد مجاز دانستند. در اواخر بهار شهروندان ایلامی حتیالامکان و جز برای انجام کارهای ضروری از منزل خارج نمیشدند. پدیده بارش گردوغبار بیش از دو هفته در ایلام ادامه داشت.
این در شرایطی است که هرچندوقت یکبار از طریق مرکز آزمایشگاهی محیطزیست یا هواشناسی نسبت به آلودگی هوا در برخی مناطق غربی کشور گزارشها و هشدارهایی اعلام میشود. اما آنچه مسلم است این است که چندان به یافتن راهی برای مقاومت در برابر هجوم ریزگردها توجهی نمیشود.