همشهری آنلاین: «واشنگتن وقیحانه با استفاده ابزاری از حق وتوی خود در شورای امنیت سازمان ملل، اعتبار و توانایی این نهاد برای انجام وظایف خود در زمینه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را تضعیف می‌کند»؛ این واکنش سازمان عفو بین‌الملل به خبر وتوی قطعنامه برقراری آتش بس فوری در نوار غزه است. از ۱۵ عضو شورای امنیت ۱۳ عضو رای موافق، یک عضو (آمریکا) رای مخالف و یک عضو (انگلیس) رای ممتنع دادند. یک قطعنامه برای تصویب شدن در شورای امنیت به حداقل ۹ رأی بدون مخالف (وتو) ۵ عضو دایم این شورا (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین) نیاز دارد.
این رای‌گیری چند روز پس از آن برگزار شد که آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل، در اقدامی بی سابقه با فعال کردن ماده ۹۹ منشور سازمان ملل در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل بر لزوم برقراری فوری آتش بس انسان دوستانه در غزه تاکید کرده بود.
آمریکا البته علاوه بر حمایت از رژیم صهیونیستی، در موارد دیگری نیز با استفاده از حق وتو فجایع انسانی مرگباری را به باور آورده است از جمله در جنگ‌های قاره آفریقا. واشنگتن در سال ۱۹۸۶ با وتو کردن قطعنامه‌های شورای امنیت درخصوص محکومیت حمله آفریقای جنوبی به آنگولا فاجعه‌ای تمام‌عیار را رقم زد که بنا بر اعلام برخی منابع، شمار قربانیان آن به میلیون‌ها نفر می رسد. به این فهرست وتوی قطعنامه‌های شورای امنیت در خصوص محکومت آپارتاید در آفریقای جنوبی در دهه ۸۰ را هم اضافه کنید.
بیشتر بخوانید:
حملات فشرده اسرائیل در غزه تا چه زمانی ادامه خواهد یافت؟
اعتراف تلخ گوترش درباره شورای امنیت | به تلاش برای آتش بس در غزه ادامه خواهم داد
وتوی آمریکا و ناکارآمدی نهادهای بین‌المللی
فاجعه غزه، هر روز بدتر از دیروز
بنا بر اعلام وزارت بهداشت غزه، از زمان آغاز حملات اسرائیل به نوار غزه در هفتم اکتبر حداقل ۶هزار کودک در غزه کشته شده‌اند که با توجه به فروپاشی خدمات بهداشتی و درمانی در بیمارستانهای غزه، شمار واقعی قربانیان بسیار بیشتر از ارقام اعلام شده است. همچنین ۴هزار و ۴۰۰ کودک دیگر مفقود شده که احتمالا زیر ویرانه‌ها دفن شده‌اند. کمبود سوخت، نبود آب و غذا و شیوع بیماری‌های همه‌گیر عملا غزه را به قبرستانی روباز تبدیل کرده و این در حالی است که سازمان ملل تاکنون نتوانسته هیچ تدبیری برای نجات جان غیرنظامیان نداشته است.
آمریکا در گذشته نیز با وجود جنایت‌های غیرانسانی صهیونیست‌ها علیه فلسطینیان بدون توجه به آمار بالای قربانیان و اقدامات غیرنظامی صهیونیست‌ها برحمایت از آنان پافشاری کرده است از جمله در سال ۱۹۸۲ و ماجرای قتل‌عام صبرا و شتیلا که بیش از ۳هزار ۵۰۰ فلسطینی به شهادت رسیدند یا جنگ ۳۳ روزه لبنان در سال ۲۰۰۶ که نزدیک به ۲ هزار لبنانی را قربانی کرد.
شبکه الجزیره در گزارشی با عنوان «استانداردهای دوگانه؛ واکنش جهان به وتوی آمریکا» به نقل از اگنس کالامارد دبیر کل سازمان عفو بین‌الملل نوشته وتوی آمریکا بیتوجهی بیرحمانه به رنج غیرنظامیانی است که هر روز مرگ را تجربه می‌کنند. بنا بر اعلام منابع فلسطینی شمار شهدا در نوار غزه از ۱۷هزار نفر نیز فراتر رفته است.
ناکارآمدی نهادهای بین‌المللی
هدف از تاسیس سازمان ملل در سال ۱۹۴۵ ترویج همکاری بین‌المللی و دستیابی به صلح و امنیت بود. با این حال در سال‌های اخیر با بالا گرفتن تقابل‌های شرق و غرب اثربخشی این نهاد اغلب تحت تاثیر قدرت وتو ۵ عضو دائمی شورای امنیت یعنی چین، فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا قرار گرفته است. به‌عنوان مثال، تنها در مورد مناقشه خاورمیانه و اشغالگری رژیم صهیونیستی، آمریکا از سال ۱۹۴۵ تا ۲۰۲۳ حداقل ۳۶ بار مانع از تصمیم‌گیری این نهاد برای حفاظت از غیرنظامیان فلسطینی شده است. این در حالی است که کاخ سفید فقط در یک بازه ۲۵ ساله ۷۹ بار از حق وتو استفاده کرده که به جز ۳ مورد، همه آنها را برای ادامه جنگ در سراسر جهان بکار برده است.
آمریکایی‌ها پیشتر نیز در جنگ داخلی آفریقای جنوبی و آنگولا و همچنین جنگ پاناما با استفاده از حق وتو مانع از تلاش سازمان ملل برای پایان دادن به این درگیری‌ها شدند که در نهایت به قیمت جان میلیون‌ها انسان تمام شده است. دفتر هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل (اوچا) گزارش داده، آمریکا در شرایطی مانع از عمال فشار بر تل‌آویو برای توقف حملات به غزه میشود که ۴نفر از هر ۵ فلسطینی در غزه بی‌خانمان شده و بیش از ۶۰ درصد از ساختمان‌های این منطقه ویران شده است.
جنگ غزه؛ گواه فلج شدن شورای امنیت
لولا داسیلوا رئیس‌جمهور برزیل
سازمان ملل و شورای امنیت اعتبار خود را به تدریج از دست می‌دهد. این ضعف نتیجه اقدامات اعضای دائمی آن است که از جنگ‌های غیرمجاز حمایت کرده یا با روش‌های مختلف تلاش دارند تا ساختارهای سیاسی در اقصی نقاط جهان را تغییر دهند. فلج شدن شورای امنیت روشنترین دلیلی است که ثابت می‌کند این نهاد نیازمند اصلاحات آنی است. شورای امنیت برای حفظ کارآیی و اثربخشی خود در جهان امروز نیازمند اصلاحات بنیادین است.
وتوی آمریکا به مثابه فروپاشی نظم فعلی جهان
جیسون لی مدیر سازمان نجات کودکان در سرزمین‌های اشغالی
اگر شورای امنیت سازمان ملل نمی‌تواند به ماموریت خود برای ترویج صلح، امنیت و احترام به حقوق بشر و قوانین بین‌المللی پایبند باشد، پس این سیستم در حال شکست است. با قطعنامه یا بدون قطعنامه، کودکان حق دسترسی به آب، غذا و سرپناه دارند و باید مورد حمایت واقع شوند. وقتی شورای امنیت سازمان ملل نمی‌تواند بر سر درخواست برای احترام به این حقوق به توافق برسد و با وجود قتل‌عام‌های فجیع هیچ اتفاقی نمیافتد یعنی نظم جهانی مبتنی بر قوانین فعلی در حال فروپاشی است.
وتوی واشنگتن و همدستی در قتل‌عام غزه
اِوِرِل بنوا مدیر اجرایی سازمان پزشکان بدون مرز
آمریکا با استفاده از حق وتو در این قطعنامه، به تنهایی در برابر بشریت ایستاده است. وتوی آمریکا در تضاد شدید با ارزشهایی است که ادعا می‌کند از آن حمایت می کند. با ادامه حمایت‌های دیپلماتیک و ارسال تسلیحات به تل‌آویو برای هدف تداوم حملات جنایتکارانه به نوار غزه، آمریکا نشان داد که قوانین بین‌المللی بشردوستانه تا چه حد می‌تواند به‌طور انتخابی اجرا شود. وتوی آمریکا نشان داد زندگی برخی از مردم جهان از نظر واشنگتن کمتر از زندگی دیگران اهمیت دارد. کاخ سفید با این وتو به‌طور رسمی همدست قتل‌عام در نوار غزه است.
شورای امنیت به جای راه حل، به مشکل تبدیل شده است
دنیس فرانسیس دیپلمات و رئیس هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل (۲۰۲۳)
ما باید فورا سازمان ملل را مطابق با چالش‌های جهان امروز اصلاح کنیم. زمانه تغییر کرده است و سازمان ملل باید در این چارچوب تغییر کند. ما باید مجمع عمومی سازمان ملل و شورای امنیت سازمان ملل را اصلاح کنیم. اگر این کار را نکنیم، شورای امنیت سازمان ملل به جای راه حل، خود به مشکل تبدیل خواهد شد، هشداری که به نظر میرسد با رای مخالف اخیر آمریکا علیه قطعنامه درخواست برقراری آتش بس در غزه محقق شده است.
برشی از تاریخچه وتوهای واشنگتن در حمایت از تل‌آویو
سال ۱۹۷۳
- وتوی پیش‌نویس قطعنامه خروج صهیونیست‌ها از سرزمین‌های عربی
سال ۱۹۷۶
- وتوی به رسمیت شناختن حق ملت فلسطین و تشکیل کشور مستقل فلسطینی
- وتوی پیش‌نویس محکومیت اسرائیل
سال ۱۹۸۲
- وتوی تحریم علیه تل‌آویو و خروج از بلندی‌های جولان
- وتوی لغو تمام محدودیت‌ها در کرانه باختری
- وتوی قطعنامه محکومیت حمله به مسجدالاقصی
- وتوی محکومیت حمله به لبنان
- وتوی محکومیت اسرائیل درخصوص بحرانی کردن خاورمیانه
سال ۱۹۸۳
- وتوی محکومیت جنایات صهیونیست‌ها در صبرا و شتیلا
سال ۱۹۸۶
- وتوی درخواست برای خروج صهیونیست‌ها از لبنان
- وتوی محکومیت اسرائیل برای ربودن هواپیمای مسافربری لیبیایی
سال ۱۹۸۸
- وتوی محکومیت سیاست‌های خصمانه اسرائیل در جنوب لبنان
- وتوی محکومیت سیاست مشت آهنین تل‌آویو برای ممانعت از انتفاضه فلسطینی‌ها
- وتوی محکومیت حمله به جنوب لبنان
سال ۱۹۸۹
- وتوی چندباره قطعنامه‌ها (۴بار) برای نجات تل‌آویو
سال ۱۹۹۰
- وتوی قطعنامه محکومیت اقدامات اسرائیل در فلسطین
سال ۱۹۹۷
- وتوی محکومیت صهیونیست‌ها در ساخت و سازهای بی‌رویه در قدس شرقی
سال ۲۰۰۱
- استفاده از حق وتو برای تثبیت کنترل صهیونیست‌ها بر سرزمین‌های اشغالی (۲بار)
سال ۲۰۰۲
- وتوی قطعنامه کشتن کارمندان سازمان ملل توسط صهیونیست‌ها
سال ۲۰۰۶
- وتوی محکومیت حملات اسرائیل به بیت حانون در شمال شرق غزه
- وتوی محکومیت تل‌آویو برای حمله به مناطق مرزی و آغاز جنگ با لبنان
سال ۲۰۰۴:
- وتوی محکومیت تل‌آویو برای ترور شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار حماس
- وتوی محکومیت خشونت صهیونیست‌ها علیه فلسطینیان
سال ۲۰۱۱
- وتوی محکومیت شهرک‌سازی غیرقانونی در سرزمین‌های اشغالی با وجود ۱۴ رأی مثبت
سال ۲۰۱۷
- وتوی محکومیت واشنگتن در رابطه با بهرسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل
سال ۲۰۱۸
- محکومیت تحرکات نظامی صهیونیست‌ها در نوار غزه
سال ۲۰۲۳
- وتوی قطعنامه محکومیت حملات علیه غیرنظامیان فلسطینی در غزه
- وتوی درخواست برقراری آتش‌بس فوری در غزه