از دیرباز تا امروز
حجت الاسلام سالک با بیان این که روحانیت برای جاری ساختن دین و پیام‌های آن سختی‌های بسیاری را تحمل کرده‌اند، می‌گوید: روحانیت از دیر زمان تا امروز نقش سازنده و هدایتگر در جامعه داشته است و تمام تلاش خود را به کار بسته تا در این مسیر کارنامه موفقی را بر جای بگذارد.
وی ادامه می‌دهد: نگاهی به ادوار مختلف تاریخی بیانگر تلاش‌هایی است که روحانیت برای جاری ساختن احکام دین در جامعه انجام داده و در این راه آزار و اذیت‌های بسیاری را هم تحمل کرده است.
سالک با اعتقاد بر این که اتکای برنامه‌ها و حرکت‌ها به اولیای الهی، باعث گسترش دینداری شده است، می‌گوید: با نگاهی به تاریخ درمی‌یابیم که‌گسترش فرهنگ اسلام با محوریت انبیا و اولیای الهی بوده است و این بزرگان نقش مهمی را در این عرصه ایفا کرده‌اند. در واقع این اولیای الهی بوده‌اند که با اتکا به آنها، مسیر دین و دینداری هموارتر شده و جایگاه خوبی در جامعه برای دینداران ایجاد شده است.
تاثیرات تاریخی روحانیت
وی در مروری به گذشته‌های تاریخی و نگاهی به تاثیرات روحانیت در عرصه‌های مختلف، می‌گوید: روحانیت در جبهه‌های متعددی به انجام وظیفه خود اقدام کرده است. حفظ اساس و اصول دین اسلام یکی از مسائل مهمی بوده که همواره دغدغه روحانیت بوده و در این راستا در چند عرصه اقداماتی را انجام داده است.
یکی از این عرصه‌ها، ابعاد فقهی، اصولی و کلامی و علومی همانند حدیت و ... بوده است که بزرگانی همچون شیخ مفید و میرزای شیرازی و... در گذشته و شخصیت‌هایی چون امام(ره)، آیت‌الله بروجردی و ... در تاریخ معاصر، در اینباره به ایفای نقش پرداخته‌اند.
وی به تلاش دیگر روحانیت در عرصه‌ای دیگر اشاره می‌کند و می‌گوید: دیگر برنامه مهم تلاش برای دینداری مردم و حفظ مردم در برابر آسیب‌های مختلف و تطبیق اندیشه‌ها با محتوای دین بوده است. در این میان تلاش شده تا با تطبیق اندیشه‌ها با محتوای دین، حرف‌هایی زیادی برای مردم داشته باشند.
حاکمیت دین، دغدغه مهم روحانیت
سخنگوی جامعه روحانیت مبارز تهران یکی دیگر از تلاش‌های مهم روحانیت را تلاش در راستای حاکمیت دین در جامعه عنوان می‌کند و می‌گوید: از مهم‌ترین دغدغه‌هایی که همواره با روحانیت بوده، تلاش برای معرفی جامعه دینی و نیز حاکمیت دین در جامعه است و این مسئله از مسائل مهم و والایی است که روحانیت در پی آن بوده‌اند و تلاش‌های زیادی را هم در این راستا انجام داده‌اند.
یعنی در برابر طاغوت‌های زمان، روحانیونی بوده‌اند که درصدد معرفی دین و حاکم کردن اصول دینی در جامعه برآمده‌اند و این‌دغدغه را تا آنجا پیش برده‌اند که در مراحلی هم موفقیت‌های بزرگی را بدست آورده‌اند. وی ادامه می‌دهد: روحانیون و علمای دین در برابر طاغوت و کسانی که مانع گسترش اسلام بوده‌اند، ایستاده‌اند و تلاش کرده‌اند تا با کنار گذاشتن آنها در واقع اصول دین را در جامعه حاکم کنند.
سالک با بیان این که البته در این مسیر آزار و اذیت‌های زیادی متوجه این جریان بوده است، می‌گوید: برای تحقق این اهداف، روحانیت همواره هزینه‌های زیادی را پرداخت کرده است و متحمل سختی‌های بسیاری نیز شده‌اند. در زمان فعلی و در تاریخ معاصر هم این موضوع برای روحانیون و مبارزان دینداری تکرار شده است و چه نیروهای زیادی که زندان رفته‌اند و آزار و اذیت‌های زیادی را متحمل شده‌اند. خود امام خمینی(ره) علاوه بر تبعیدهایی که با آن مواجه شدند، سه سال در زندان شاه بودند.
سالک با تاکید بر این که باید با جهالت مبارزه کرد، می‌گوید: مبارزه با جهالت و نادانی هم برای روحانیت اهمیت داشته و امروز هم یکی از مسائل مهمی که مدنظر روحانیت اصیل قرار دارد، مبارزه با جهالت و نادانی و کارهایی است که ممکن است کشور را در مسیر سراشیبی قرار دهد.
نقش هدایت
وی با اشاره به نقش هدایتگری روحانیت در جامعه می‌گوید: یکی دیگر از نقش‌های روحانیت، نقش هدایتگری بوده و هست. در این راستا، حمایت از ارزش‌های اجتماع و نظارت بر پیشرفت دین در جامعه از دغدغه‌های اساسی است و باید نسبت به آن حساس بود. علاوه بر آن حفظ جامعه از حکومت طاغوت هم یک مسئله مهم است.
زیرا حکومت طاغوت ممکن است به اشکال مختلفی خود را نشان دهد و در این زمینه روحانیت باید با آگاهی ویژه‌ای وارد کار شود. وی ادامه می‌دهد: زمانی آیت الله میرزای شیرازی با فتوایی مهم در برابر انگلیس ایستاد و سلطه این کشور را به سخره گرفت و ابهت آن را شکست، چنان که در برابر فتوای تاریخی ایشان، قاجار هم تسلیم شد.
در زمانی دیگر، شخصیتی همچون امام خمینی(ره) به مبارزه علیه شاه برخاست و اینگونه به ادای وظیفه پرداخت. زیرا ایشان معتقد بودند در زیر این حکومت مزدور و در ذیل نگاه طاغوتی، هویت جامعه از بین رفته و این یک اتفاق ناگوار است. لذا این ماموریت بزرگ را برای خود متصور شدند که در برابر طاغوت و اندیشه جهالت بایستند.
دغدغه‌های امروز روحانیت
وی درباره دغدغه‌های امروز روحانیت می‌گوید: دغدغه‌هایی وجود دارند که همواره تکرار می‌شوند و اینها به خاطر اتفاقاتی است که تکرارپذیر هستند. لذا علاوه بر دغدغه‌های همیشگی، امروز دغدغه‌های مهم دیگری هم وجود دارند. ایستادگی در برابر ناتوی فرهنگی یکی از این دغدغه‌هاست. علاوه بر این باید جلوی فساد را هم گرفت.
وی بر لزوم جلوگیری از گسترش فساد در جامعه هم اشاره کرده و می‌گوید: «از طرف استکبار تلاش‌هایی را برای گسترش فساد شاهد هستیم. در مواردی هم زمینه‌هایی از داخل وجود دارد. باید در برابر اینها ایستاد و اجازه نداد که تهاجم فرهنگی و برنامه فساد به موفقیت برسد.» وی یکی دیگر از دغدغه‌ها را توجه روحانیت به حمایت‌های مردمی می‌داند.
جدایی روحانیت اصیل از غیر‌اصیل
سالک با تاکید بر نقش سازنده روحانیت در کشور، درباره جریاناتی که قصد تخریب چهره روحانیت را دارند، می‌گوید: متاسفانه هر ازگاهی نیروهایی در داخل روحانیت هم پیدا می‌شوند که حرکت‌هایشان باعث تخریب چهره کلیت این قشر هست. حساب این افراد را باید از روحانیت اصیل جدا کرد.
وی می‌افزاید: در برخی موارد خدمت امام(ره) می‌رساندند که فلان روحانی، فلان کار ناپسند را انجام داده است. امام(ره) می‌فرمودند او دزدی است که در قالب این لباس درآمده است. لذا ایشان هم همواره روی چنین مسائلی تاکید داشتند و اجازه نمی‌دادند تا عده‌ای بخواهند یا بتوانند چهره روحانیت اصیل را مخدوش کنند.
وی ادامه می‌دهد: روحانیونی همچون شهیدان مطهری و بهشتی و... آبروی اسلام بودند و ما همواره به چنین روحانیونی نیاز داریم که بتوانند راه این بزرگان را ادامه دهند و آشنا به وظایف خطیر خود باشند.
روحانیت و مدیریت
وی درباره حضور روحانیت در عرصه های مدیریتی یا هدایتی جامعه و ضرورت هرکدام از این دو بعد می‌گوید: البته روحانیون وظیفه نظارت و هدایت در جامعه را بر عهده دارند و این وظیفه مهمی است.
سالک در رابطه با این که چه ضرورتی وجود دارد تا یک سری مناصب اجرایی حتماً باید دست روحانیون باشد، با اشاره به این که قانون چنین مجوزی را داده است، می‌گوید: علاوه بر این در جاهایی که نیاز به حضور روحانی فرهیخته و دین شناس ضروری است، روحانیت می‌تواند وارد عرصه مدیریتی شود.
اما یک سری جاها هست که ضرورتی وجود ندارد. در این باره بهتر است روحانیت به وظیفه نظارتی و هدایتی خود بپردازد. یعنی باید شرایط را دید و بر اساس آن تصمیم گرفت. وی ادامه می‌دهد: به عنوان مثال زمانی فردی همچون شهید رجایی رئیس جمهور بودند و ضرورتی وجود نداشت.
اما زمانی هم بنی صدر در راس کار بود که در این مورد روحانیت باید وارد صحنه می شد. وی همچنین می گوید: روحانیون همواره در کار اجرا نیز بوده‌اند. حتی در زمان شاه مخلوع هم روحانیونی بوده اند که درمانگاه می‌ساختند یا اداره می‌کردند و یا کارهای دیگر.
هوشیاری روحانیت در برابر ناآگاهان
وی در بخش دیگری در رابطه با این که در برخی موارد احساس می‌شود کسانی همچون برخی از مداحان می خواهند در مراسم خاص خطابه ارائه کنند: هرکس جایگاهی در جامعه دارد و باید به این جایگاه توجه داشته باشد.
عده ای سواد کار روحانیت را ندارند، اما با این حال فکر می‌کنند که به اندازه استاد مطهری یا حتی بالاتر از آن می‌فهمند. اینها سخت در اشتباهند و اصلاً یکی از دغدغه‌های امروز روحانیت همین افراد ناآگاه و مغرض هستند.
وی ادامه می‌دهد: یکی از تئوریسین‌های صهیونیستی در طرحی برای ایجاد انحراف در مسیر انقلاب اسلامی و آرمان‌های آن محورهایی را ارائه می‌دهد و در این محورها دقیقا به مداحان و روحانیون بی‌سواد اشاره می‌کند و می‌گوید که از طریق اینها می‌توان به ایجاد انحراف دست زد. اینها در واقع ابزارهایی علیه ما هستند و باید مراقب این نیروها باشیم.
همشهری جمعه