به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، زمان آن فرا رسیده است که تصورمان از مریخ به عنوان سیارهای سرد و بیجان را کنار بگذاریم. یک بررسی جدید با استفاده از تصاویر ماهوارهای و رادار نفوذی زمین، نشانههایی از فعالیتهای آتشفشانی در خود دارد که بسیار جدیدتر از آن چیزی است که دانشمندان انتظارش را داشتند.
این کشف همراه با شواهد دیگر نشان میدهد که مریخ زیر پوسته بایر خود، ممکن است بسیار بیشتر از آنچه که ظاهر بیرونیش نشان میدهد، پرماجرا باشد. این مطالعه که بر روی دشتی به نام الیزیوم پلانیتیا انجام شده است، فعالیتهای آتشفشانیای را نشان میدهد که ۱۲۰ میلیون سال گذشته رخ داده است، اما قدمت برخی از فعالیتهای آتشفشانی شناسایی شده به تنها ۱ میلیون سال پیش برمیگردد.
این تاریخ از نظر علم زمینشناسی بسیار جدید است. اگرچه هنوز هیچ گونه فعالیت آتشفشانی در حال وقوع را مشاهده نکردهایم، اما این نشان میدهد که جایی در مریخ ممکن است آشفشانی فعال باشد.
جوآنا ووگت، دانشمند سیارهشناسی از آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا که در کنار سیارهشناس، کریستوفر همیلتون از دانشگاه آریزونا، این مطالعه را رهبری میکرد، توضیح میدهد: «الیزیوم پلانیتیا از نظر آتشفشانی بسیار فعالتر از آن چیزی بود که قبلا تصور میشد و حتی ممکن است امروز هم از نظر آتشفشانی زنده باشد.»
برخی از جریانهای گدازهای روی سطح مربخ در این منطقه بهطور قابل توجهی جوان به نظر میرسند، چیزی که وقتی دانشمندان متوجه آن شدند تا حدودی گیج شدند. همچنین به نظر میرسد که این منظره دارای ویژگیهایی است که توسط گدازه در تعامل با یخ یا آب مایع به جا مانده است. این برای دانشمندان جالب است، چرا که مناطقی از زمین که فعالیتهای زمینشناسی گرم همراه با آب دارند، مانند چشمههای آب گرم، به طور غیرمنتظرهای غنی از حیات میکروبی هستند.
شباهتهای بین زمین و مریخ کم نبوده است و دانشمندان فکر میکنند که ممکن است در این مناطق حیات مشاهده شود.
اگرچه مریخ اکنون خشک به نظر میرسد، اما منافذی که به گدازهها در الیزیوم پلانیتیا اجازه جاری شدن داده است، میتواند همزمان سیلهای فاجعهباری از آبهای زیرزمینی را آزاد کند و رویدادهای بسیار انفجاری ایجاد کند.
وقتی شکافی در پوسته مریخ ایجاد میشود، آب میتواند روی سطح جاری شود. به دلیل فشار پایین اتمسفر، این آب به معنای واقعی کلمه به جوش میآید. اگر در این مدت آب به اندازه کافی بیرون بیاید، میتوانید شاهد سیل عظیمی باشید که ردی مانند ردهای روی مریخ به جا میگذارد.
مطالعات قبلی نشان دادهاند که سن ویژگیهای آتشفشانی روی سطح الیزیوم پلانتیا میتواند تا ۵۰۰۰۰ سال باشد. ما همچنین به لطف دادههای لرزهای جمعآوریشده توسط فرودگر مارس اینسایت که اکنون بازنشسته شده، مشاهده کردهایم که مریخ دارای مقدار شگفتانگیزی از فعالیتهای لرزهای است که منشاء بعضی از آنها به آتشفشان میرسد.
این یافتههای جدید نه تنها برای درک تاریخ آتشفشانی مریخ حیاتی است، بلکه همچنین برای شناسایی مکانهایی که ممکن است دارای آب باشد، اهمیت دارد.