به گفته دکتر ملک زاده، انجمن گوارش و کبد، کمیته کشوری IBSسندرم روده تحریک پذیر تشکیل داده است. این کمیته در هفته اول خرداد به‌منظور ارتقای آگاهی‌های عمومی در سراسر کشور اقدام به برگزاری همایش‌های مردمی خواهد کرد.
سندرم روده تحریک پذیر یک اختلال شایع گوارشی است که ویژگی اصلی آن تغییر در اجابت مزاج و درد شکمی است. به گفته متخصصان، در سندرم روده تحریک پذیر، اختلال عضوی شناخته شده‌ای با معاینات بالینی و بررسی‌های تشخیصی یافت نمی‌شود.
بنابراین تعریف سندرم روده تحریک پذیر براساس معیارهای بالینی و به تشخیص پزشک گذاشته می‌شود.بر این اساس، انجمن جهانی گوارش (WGO) هر سال به مناسبت روز جهانی گوارش یک موضوع گوارشی را در سطح جهان اعلام می‌کند و به‌دنبال آن تمامی انجمن‌های عضو انجمن جهانی به برگزاری برنامه‌های اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی در کشور خود اقدام می‌کنند.
با توجه به شیوع 20 درصدی «سندرم روده تحریک پذیر» (IBS) و عدم‌اطلاع مردم از این کسالت، امسال پیام هفته جهانی گوارش به این موضوع اختصاص یافته است.
دکتر رضا ملک‌زاده، دبیر انجمن متخصصان گوارش و کبد ایران، با اشاره به شیوع 10 درصدی سندرم روده تحریک پذیر در ایران گفت: IBS یکی از مهم‌ترین علل مراجعه افراد به پزشک است.
بر این اساس حدود 7 میلیون نفر در کشور از این بیماری رنج می‌برند. این در حالی است که این کسالت خطری نداشته، منافاتی با طول عمر مبتلایان ندارد و به هیچ بیماری وخیم دیگر از جمله سرطان نیز تبدیل نمی‌شود؛ تنها بر کیفیت زندگی فرد تاثیر می‌گذارد.
وی از IBS به‌عنوان یک کسالت روحی - جسمی (روان - تنی) یادوعنوان کرد: این بیماری بیشتر به دوران کودکی، چگونگی تربیت فرد و اینکه فرد در دوران کودکی مورد چه آزارهایی قرار گرفته، بازمی‌گردد.
به این ترتیب این تجربیات در ضمیر ناخودآگاه فرد باقی می‌ماند و با یک استرس در سنین بلوغ، تظاهرات جسمی خود را نشان می‌دهد.
علائم هشدار‌دهنده در IBS
وی، دردهای مبهم شکمی، نفخ، تغییر در اجابت مزاج، یبوست و اسهال را از جمله علائم سندرم روده تحریک پذیر عنوان کرد و با تاکید بر آنکه مبتلایان به IBS باید سعی کنند با این بیماری زندگی کرده و از مراجعه زیاد به پزشک خودداری کنند، ادامه داد: IBS در زنان با قاعدگی دردناک همراه است. همچنین لازم است پزشکان برای این بیماران وقت زیادی اختصاص دهند و در رابطه با این کسالت بیشتر با آنها صحبت کنند.
هر چه اعتماد بیماران بیشتر جلب شود درخواست مکرر آنها برای انجام آزمایش‌ها و عکسبرداری‌های مختلف و نگرانی‌شان از تبدیل شدن این بیماری به سایر بیماری‌های وخیم، کاهش می‌یابد.
در این زمینه باید اطلاع‌رسانی‌های لازم صورت گیرد. این در حالی است که لازم است مبتلایان با مشاهده علائم هشدار‌دهنده سریعا به پزشک مراجعه کنند.
دکتر ملک‌زاده در این باره ادامه داد: این امر در شرایطی است که متأسفانه در کشور برای پزشکان، حق ویزیت پایینی در نظر گرفته می‌شود و هزینه‌های زیادی برای آزمایشگاه‌ها، عکسبرداری‌ها و آندوسکوپی‌ها و... اختصاص می‌یابد. بنابراین بخشی از این موضوع که پزشک برای بیمار وقت نمی‌گذارد، به شرایطی بازمی‌گردد که به پزشک تحمیل شده است؛ بر این اساس بازنگری در این امر لازم است.
10 درصد بودجه‌های درمانی صرف سندرم روده تحریک پذیر می‌شود
وی ادامه داد که سندرم روده تحریک پذیر بخش عمده‌ای از بودجه‌های درمانی اعم از ویزیت، آندوسکوپی و آزمایش‌ها را به‌خود اختصاص داده است و عنوان کرد: حداقل 10 درصد بودجه‌های درمانی صرف IBS می‌شود.
دکتر سیدامیر میرباقری، فوق تخصص گوارش و کبد و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز IBS را بیشتر در جوانان شایع دانست و زمینه آن را مسائل روحی، افسردگی و اضطراب معرفی کرد و گفت: سندرم روده تحریک پذیر هیچ‌گونه پاتولوژی مشخصی ندارد و تنها اشکالی حرکتی در روده است.
وی با تاکید بر لزوم جدی گرفتن علایم هشدار‌دهنده در IBS مانند کاهش وزن، خونریزی، استفراغ و... اضافه کرد: در درمان این بیماری باید عامل زمینه‌‌ای آن را برطرف کرد و معمولا این بیماری برطرف نمی‌شود. اما مبتلایان نباید به‌دنبال معجزه باشند؛ باید یاد بگیرند با مشکل خود کنار بیایند. مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر در زمینه رژیم غذایی هم آزاد هستند.
بروز IBS در زنان بیشتر از مردان است
این فوق تخصص گوارش، با بیان اینکه اسهال در IBS با سوء جذب مواد تغذیه‌ای ارتباطی ندارد، درعین حال بروز این بیماری را در زنان جوان، به‌دلیل درگیری‌های عاطفی، بیشتر از مردان دانست و گفت:همچنین IBS در اقشار تحصیل کرده نسبت به قشر کم تحصیل کرده که درگیری علمی و عصبی کمتری دارند، بیشتر است.
به گفته متخصصان؛ عدم‌امکان کنترل و درمان علائم سندرم روده تحریک پذیر یکی از باورهای عوامانه و نادرست مردم درخصوص این بیماری است که بی‌توجهی علمی از سوی خانواده‌ها به این موضوع، علاوه بر آنکه موجب می‌شود فرد بدون هیچ دلیل موجه و علمی، سال‌های سال از این کسالت و علائم آزاردهنده آن رنج ببرد، حتی ممکن است فرد را با مشکلات اجتماعی و یا خانوادگی مواجه کند.
در این زمینه دکتر خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی، چندی پیش در گفت‌وگو با ایسنا، استرس‌های ناشی از مشکلات اقتصادی را زمینه ساز ابتلای افراد به سندرم روده تحریک پذیر عنوان کرد و گفت: متأسفانه مواجهه با مشکلات اقتصادی اغلب سبب بروز تنش، اضطراب و استرس‌های شدید می‌شود که این موضوع زمینه‌ساز اختلال در عملکرد برخی از ارگانیسم‌های بدن به‌ویژه دستگاه گوارش می‌شود.
وی با تاکید بر پرهیز از خوددرمانی و درمان‌های خانگی در مبتلایان به IBS، این امر را موجب غافل شدن فرد از درمان‌های اساسی و تشدید برخی علائم بیماری دانست و با ذکر مثالی بیان داشت: بسیاری از افراد از عرق نعنا و یا آب قند و نبات برای رفع نفخ استفاده می‌کنند؛
درصورتی‌که اگر این نفخ مستمر و همراه با سایرعلائم باشد، می‌تواند نشانه ابتلا به این سندرم و حتی بیماری‌های خطرناک دیگر مانند انسداد روده باشد؛ بنابراین پیروی از توصیه پزشک درخصوص دارو درمانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.